7 nov 2025
|
Gesponsord
Organisaties willen meer doen met data en kunstmatige intelligentie, maar samenwerking stokt zodra gevoelige informatie in beeld komt. De gegevens centraliseren is riskant: één lek kan miljoenen mensen raken en roept juridische en soevereiniteitsvragen op. Daarvoor biedt Linksight, een Nederlands technologiebedrijf voor veilig en privacybewust datagebruik, een oplossing. CEO Martine van de Gaar: “Wij verschuiven de logica van ‘breng data naar het model’ naar ‘breng het model naar de data’. Zo behouden organisaties de regie en blijft gevoelige informatie beschermd.”
Ruwe data delen Linksight werkt met technieken als multi-party computation en federated learning. Zo kunnen partijen gezamenlijk analyseren zonder ruwe data te delen: de modellen worden getraind bij de bron, alleen de resultaten gaan mee. Organisaties bepalen wie welke vragen mag stellen en onder welke voorwaarden. Zodra een anonimiteitsgrens wordt overschreden, blokkeert het systeem automatisch. Alles wordt gelogd en is controleerbaar.
Essentieel in deze aanpak is data governance. Linksight maakt inzichtelijk wie welke berekening uitvoert, wanneer en op basis van welke regels. “Governance gaat over vertrouwen en verdeling van macht”, aldus Van de Gaar.
Zo blijven gegevens op eigen infrastructuur en bouwen organisaties tóch samen inzichten op, met behoud van controle. Dat helpt organisaties om in complexe ketens zoals zorg, overheid, financiële sector of energie te sturen op feiten, zonder onderhandelingen over data-uitwisseling of centrale opslag.
Verschillende sectoren De aanpak is al in meerdere sectoren toegepast. Gemeenten gebruiken de technologie om effectiever te sturen binnen de Participatiewet. Omdat data bij uitvoerende bureaus verspreid liggen, ontbrak overzicht. Met deze technologie krijgen gemeenten inzicht in wat werkt bij re-integratie. Zo sturen ze beleid en middelen gerichter.
In de zorg speelt een vergelijkbaar vraagstuk. Voor valpreventie bij ouderen zijn data verspreid over huisartsen, ziekenhuizen en GGD’s. Door deze gegevens samen te analyseren, ontstaat een veel nauwkeuriger beeld van risicofactoren. Artsen kunnen zo beter inschatten wie het meeste baat heeft bij preventieve maatregelen. Volgens Van de Gaar zijn patiëntenorganisaties positief: “Omdat data bij de bron blijven, voelt het veilig. En het helpt om zorg beter af te stemmen op de patiënt.” Ook de energiesector verkent de mogelijkheden. Gezamenlijke analyse kan helpen bij het bestrijden van energiearmoede. Door data te combineren zonder die te delen, kunnen gemeenten bepalen welke huishoudens het eerst geholpen moeten worden. “Begin bij gezinnen met jonge kinderen”, stelt Van de Gaar. “Daar is de maatschappelijke winst het grootst.”
Volgens Van de Gaar is lef nodig om in beweging te komen. “Je hebt ‘ja-maars’ en voorlopers. Die laatste pakken gewoon regie. Dáár gebeurt het.”