Koploper in Europa De cloud en AI zijn onderdeel van het leven geworden en zorgen voor geweldige innovatie. De cloud biedt schaalbaarheid, elasticiteit, kostenefficiëntie, innovatiekracht en toegang tot geavanceerde infrastructuur, zonder grote investeringen in eigen datacenters. AI verbetert vooral de efficiëntie van overheidsprocessen.

Nederland loopt in Europa voorop als het gaat om het behalen van de ‘Digital Decade’ doelstellingen van de Europese Commissie (EC), waarbij 40% van de Nederlandse bedrijven in 2023 al gebruik maakt van AI, hoger dan het Europese gemiddelde van 33%. De publieke sector staat nog aan de vooravond van diezelfde sprong.

Stephano Bosman van AWS is verantwoordelijk voor de dienstverlening aan de publieke sector in Nederland. AWS levert cloud-initiatiefdiensten voor overheden, onderwijs, gezondheidszorg en non-profitorganisaties en helpt bij het opbouwen van hun cloud-infrastructuur.

Stephano Bosman, Head of Public Sector Sales Netherlands, Amazon Web Services

“Wij faciliteren infrastructuur, denk aan beheerde databases en SaaS-diensten zoals klantcontactsystemen. 90% van onze innovaties komen voort uit de behoeften van klanten, de overige 10% zijn dingen die we van klanten horen, waarbij ze misschien niet precies verwoorden wat ze willen, maar we tussen de regels door kunnen lezen komen wat ze nodig hebben. In 2023 zijn er op die manier meer dan 3.400 features en functies gelanceerd.” Met het Nederlandse Publieke Sectorteam werkt Bosman onder andere voor bibliotheken, ziekenhuizen, defensie, centrale, regionale en lokale overheden. Kostenbesparing, wendbaarheid, flexibiliteit en veiligheid zijn de grootste voordelen van een efficiënt beheerde cloud in binnen- en buitenland.

Leren en innoveren Het team van Bosman heeft gewerkt aan een raamovereenkomst met de Nederlandse centrale overheid en aan projecten variërend van het verbeteren van de digitale dienstverlening aan burgers tot het ondersteunen van onderzoek dat tot wetenschappelijke doorbraken kan leiden. Zo heeft Bosman binnen de Erasmus Universiteit Rotterdam en het Radboud UMC zelf gezien hoe cloud technologie de manier waarop we leren, genezen en innoveren kan transformeren. De ontwikkelingen in de cloud gaan snel en met AI is het alleen maar complexer geworden, aldus Bosman. “Met name het generatieve aspect van AI is enorm innovatief. Mensen onderschatten dat soms, maar het begint allemaal met data. Als dat niet op orde is, geldt dat ook voor de output. Binnen AWS hebben we onze eigen generatieve AI-oplossingen, zoals Amazon Bedrock.”

“Er zitten veel voordelen aan AI-toepassingen. Neem bijvoorbeeld de snellere afhandeling van civiele zaken via een zelfbedieningsloket bij gemeenten. Op het gebied van stikstofdepositie zijn er overheidsvoorbeelden rond het doorrekenen van verbeterd bodembeheer. Ook toepassingen in het onderwijs zijn talrijk”, aldus Bosman. “Deze AI-toepassingen vereisen rekenkracht en AWS heeft veel geïnvesteerd om dat te bieden.” Als Nederland dit adoptieniveau tot 2030 kan vasthouden, zal AI €230 miljard toevoegen aan de Nederlandse economie, zo blijkt uit onderzoek van Strand & Partners in opdracht van AWS. “We spelen hierop in door speciale cloudoplossingen te bouwen op klantlocaties.”

Zorgen over datasoevereiniteit kunnen verdere adoptie vertragen. “AWS biedt de meest uitgebreide reeks soevereiniteitscontroles binnen de cloud. Klanten hebben volledige controle over de locatie, opslag en overdracht van hun gegevens, én de AWS cloud is per definitie soeverein ontworpen. AWS-services ondersteunen encryptie; of gegevens nu onderweg, opgeslagen of in-memory zijn, met door de klant beheerde encryptiesleutels zijn data niet toegankelijk voor derden. Ook niet voor AWS. Versleutelde gegevens zijn namelijk onleesbaar zonder de bijbehorende sleutel, die in het bezit is van de klant zelf. Dit betekent dat alleen de klant zelf volledige controle heeft over wie toegang heeft tot haar gegevens.” aldus Bosman.

Samenwerking, ethiek en ESG AWS werkt ook in de private sector, waar bedrijven vaak met meerdere AI-projecten tegelijk experimenteren. Het World Economic Forum verwacht in de komende vijf jaar een grote impact van digitale technologieën op de werkgelegenheid, waarbij AI naar verwachting een netto positief effect van 25,6% op de banengroei zal hebben. De grootste uitdaging voor Nederland, en specifiek voor de publieke sector, is het dichten van de kloof tussen ambitie en operationele realiteit. Bosman: “We zijn als land nog steeds georganiseerd in silo’s met te weinig digitale vaardigheden; in de publieke sector en elders moeten deze silo’s worden doorbroken. Alleen dan kun je de bedrijfsvoering harmoniseren en optimaliseren. Samenwerken dus.”

AWS stimuleert de economische ontwikkeling door te investeren in infrastructuur, banen en vaardigheden in gemeenschappen en landen in heel Europa

“Met beveiliging en privacy, een keuze uit toonaangevende ‘large language’ basismodellen, een data-first-aanpak en de meest effectieve, betaalbare infrastructuur, vertrouwen organisaties erop dat AWS alles levert wat klanten nodig hebben om (generatieve) AI-aangedreven innovatie te versnellen.” zegt Bosman. “Daarnaast speelt ethiek een rol, en is voorzichtigheid geboden als het om AI gaat.” meent Bosman. “Amazon heeft zijn kaders en standaarden vastgelegd in onze Responsible AI Policy.”

Feiten: Sinds 2006 is Amazon Web Services de meest uitgebreide en breed toegepaste cloud ter wereld. AWS speelde een sleutelrol in de IT-transformatie van de Oekraïense regering kort voor de Russische invasie. Het platform biedt een breed scala aan diensten, waaronder opslag, IoT, messaging, beveiliging, mobiel en nog veel meer. AWS heeft haar prijzen sinds 2006 134 keer verlaagd en levert in totaal ruim 240 diensten aan bedrijven in alle sectoren.