Veel steden zijn daarom al begonnen met slimme mobiliteitsoplossingen. “Dat gaat heel breed”, vertelt Wim Willems, wethouder in Apeldoorn en voorzitter van de G40 themagroep Smart Cities. “Toen ik in 2020 de veertig steden in de G40 bezocht zag ik dat vele van hen al bezig waren met oplossingen op het gebied van Talking Traffic, MaaS (Mobility as a Service, red.) en autonoom vervoer. Deze steden staan allemaal voor dezelfde opgaven. We willen meer woningbouw, maar we willen in onze steden ook zorgen voor efficiënt vervoer op een zo duurzaam mogelijke manier. Het is daarom belangrijk om samen te innoveren en informatie te delen. Je kan wel veertig keer hetzelfde gaan doen, maar gezamenlijk gaat het een stuk sneller en efficiënter.”

In alle veertig steden wordt hard gewerkt aan slimme innovaties die de stadsgrenzen overgaan, stelt Willems. “Het belangrijkste is dat projecten op het gebied van mobiliteit haalbaar zijn, maar ook dat ze op of af te schalen zijn naar andere steden. En juist daarvoor is die samenwerking met elkaar en met Rijk en provincie heel belangrijk.”

Voor de verstedelijking is goede bereikbaarheid en mobiliteit namelijk essentieel. “Kijk bijvoorbeeld naar Apeldoorn”, stelt Willems. “Na de voltooiing van de A50 en de A1 is Apeldoorn enorm gegroeid, zowel economisch als qua inwoners. Als je de stedelijke omgeving wilt stimuleren is mobiliteit daar een belangrijk onderdeel omdat mensen wonen en werken in de steden. Echter, we kunnen niet eeuwig snelwegen blijven aanleggen, want we zitten ook met beperkte ruimte, een stikstofopgave en natuurgebieden. Dat moeten we dus op een andere manier op gaan lossen.”

Daarbij moet je rekening houden met de manier waarop je je steden in de toekomst inricht, vertelt Willems. “Als we in de toekomst autonoom vervoer in de steden willen laten rijden moeten we daar een goed plan voor maken. Je kan zo’n auto namelijk prima vertellen dat hij niet op het trottoir mag rijden, maar kan deze ook het fietspad van de autoweg onderscheiden? En hoe zit dat met een snelweg waar je overdag 100 mag rijden en ’s avonds sneller? Een ‘slimme’ auto ziet dan twee verkeersborden en snapt niet welke van de twee hij moet volgen. Daar moeten we met slimme technologie oplossingen voor gaan verzinnen, om te zorgen dat we logistiek in de binnenstad zo efficiënt mogelijk kunnen laten functioneren.”

Om dat te realiseren kunnen we denken aan Talking Traffic oplossingen, vertelt Willems. “Verkeerslichten staan nu al met elkaar in verbinding om een veilige oversteek te garanderen, maar we kunnen dit nog verder doorvoeren om het verkeer efficiënter en milieuvriendelijker te maken. Denk bijvoorbeeld aan vrachtwagens die elke keer als ze optrekken veel CO2 uitstoten. Door hen voorrang te geven bij verkeerslichten kunnen zij door blijven rijden en vermindert de uitstoot van CO2 in de stad. Daarnaast kunnen we ook verkeerslichten koppelen aan het KNMI, waardoor we fietsers voorrang kunnen geven als het regent. Zo wordt de mobiliteit in de stad duurzamer.”

Maar moeten we die auto’s überhaupt wel in de stad willen? Willems: “Zomaar zeggen dat mensen de auto de deur uit moeten doen roept natuurlijk weerstand op, dus je moet andere opties verleidelijker maken. We hebben onze steden ooit zo ontwikkeld dat het station midden in het centrum ligt, dus je trekt daar automatisch fiets- en autoverkeer naartoe. Eigenlijk wil je dus mobiliteitshubs gaan realiseren die net buiten de stad liggen, om de stad te ontlasten. Daar kunnen we MaaS oplossing aan gaan bieden, waarbij verschillende soorten mobiliteit op elkaar aanhaken. Je kan op zo’n hub de trein pakken, maar ook de bus, deelvervoer, de fiets of je eigen auto. Ook willen we hier hybride vergaderlocaties aan gaan bieden, zodat iedereen op een passende manier kan vergaderen. Zo houden we de auto vaker aan de rand van de stad en stimuleer je het openbaar vervoer voor een duurzame mobiliteitsoplossing. Door verschillende vormen van mobiliteit aan te bieden kunnen we de opgaven die verstedelijking met zich mee brengt beter de baas zijn. Uiteindelijk is mobiliteit dan enkel nog de reis van A naar B, en maakt het soort vervoer niet meer uit.”