Deel dit artikel:

30 okt 2019

|

Economie

Automatisch lossen komt eraan

Journalist: Mark van der Heijden

De reis die een pak koffiebonen of zak rijst aflegt van waar de plaats van productie tot in het schap van de supermarkt is veelal dezelfde. Het is een weg waarbij veel handelingen zijn geautomatiseerd, behalve één. Het laden en lossen van containers is vooral handwerk. Nog wel, want verandering is aanstaande.

Het zal geen verrassing zijn dat veel houdbare producten uit de supermarkt van ver komen. “Koffiebonen, tomaat in blik, rijst; veel producten in het supermarktschap die lang houdbaar zijn, komen uit lagelonenlanden”, zegt Stef van Woudenberg, managing director van Copal. “Ze zijn lang houdbaar, kunnen daarom lang over het transport doen en dus kun je ze ook in lagelonenlanden laten produceren.” 


Veel stappen tijdens die lange reis zijn geautomatiseerd. De container wordt met een kraan op een schip geladen, net zoals in Rotterdam of Amsterdam een kraan de container weer van boord haalt. Maar het laden en lossen van de producten in de container is handwerk. Stuk voor stuk worden de dozen met pakken rijst of blikjes tomatenpuree in een container geplaatst en er weer uitgehaald. 


Het is zwaar werk, maar hoe cynisch ook, in veel lagelonenlanden zijn de zware arbeidsomstandigheden geen bezwaar. “Er zijn in die landen veel mensen die dat willen en kunnen doen. Zij moeten de container zo vol mogelijk krijgen. Het eerste wat je dan doet is laden zonder productdrager, als bijvoorbeeld een pallet, want dat scheelt weer 20 procent ruimte. Met de hand worden de verpakkingen in de container geplaatst.”


Automatisering lijkt de oplossing, maar dat is vaak lastig. Het laad- en losproces is op productdragers als pallets en rolcontainers afgestemd. Met losse dozen is dit een stuk lastiger. Bovendien, trek een container na transport open en de dozen zijn vaak wat minder netjes gestapeld dan eerder.


“Er gebeurt bij het lossen wel wat aan automatisering”, zegt Van Woudenberg. “Denk aan telescoopbanden die dozen over een afstand verplaatsen. En daarna kunnen die dozen automatisch op een pallet worden geplaatst. Maar het gebeurt niet veel en het oppakken uit de container blijft een handmatig proces.”


Toch neemt de druk om te automatiseren en robotiseren toe. In Nederland blijkt het steeds moeilijker personeel te vinden dat dit werk wil doen. De Arbeidsinspectie heeft er meer oog voor. En ook de eindgebruiker, denk aan Starbucks bij de koffiebonen, voelt ook steeds meer verantwoordelijkheid om de arbeidsomstandigheden van alle werknemers tijdens het productieproces te verbeteren.


Veel partijen zoeken naar een oplossing, zegt van Woudenberg, maar nog maar een enkel bedrijf is het gelukt de code te kraken en goederen, bijvoorbeeld zakken met koffiebonen, automatisch te lossen. “Vaak zoekt men de oplossing in mensen die een machine aansturen die producten vervolgens automatisch oppakken. Nog verder gaat het als een machine de lading inleest en detecteert.”


Het zal echter niet lang meer duren voordat meer bedrijven een oplossing hebben. “Handwerk is arbeidstechnisch niet te verantwoorden”, besluit Van Woudenberg. “Ik verwacht dat binnen nu en vijf jaar het handmatig lossen van producten voor het grootste deel zal zijn geautomatiseerd.”

Gesponsord