Deel dit artikel:

20 jun 2018

|

Economie

Contract is contract, en andere juridische missers

Journalist: Mark van der Heijden

Handelen in China is goed mogelijk, mits je je bewust bent van de juridische risico’s.

Het eerste advies dat Michel Collet, advocaat bij het in China gespecialiseerde kantoor C&M Advocaten, geeft aan ondernemers die hun blik richten op het Hemelse Rijk, is niet eens strikt juridisch. “De allereerste en grootste valkuil is het niet onderkennen van verschillen die er zijn. Wees je bewust van dat verschil en probeer vanuit dat perspectief te handelen. Dan sla je al een grote slag.” 


Hij geeft de algemene voorwaarden als voorbeeld. In Nederland zijn dat vaak letterlijk de kleine lettertjes die aan de gemaakte afspraken worden toegevoegd. “In China zijn die niet geldig. De algemene voorwaarden moeten echt getekend zijn; toevoeging alleen is niet voldoende.” Collet vult aan: “Mensen hebben ook de neiging te denken dat ze begrijpen wat de ander bedoelt. Maar wat is een letter of intent, afspraak of contract? Leg uit wat daarmee bedoeld wordt. Beter een woord te veel schrijven dan te weinig.”


Het belangrijkste juridische aandachtspunt, stellen Collet en Mark Koppenol, is welke rechter bevoegd is te oordelen bij een geschil. Koppenol, die namens DECK advocaten optreedt voor internationale vervoerders en logistieke dienstverleners, adviseert daarover goed na te denken. “Het is voor een Nederlandse partij eerder aan te raden te kiezen voor de Nederlandse rechter dan voor een rechter in China waar zaken onzekerder zijn.”


“Een ander aspect is welk recht van toepassing is”, vervolgt Koppenol. “Als partijen een geschil krijgen, naar welk recht moet dat worden beoordeeld. Dat kun je beter van tevoren vastleggen. Nu hoeft dat niet per se het Nederlandse recht te zijn, het Chinese recht kan ook voordelen hebben. In elk specifiek geval moet je afwegen wat de voor- en nadelen zijn.”


Partijen kunnen er ook voor kiezen geschillen op te lossen door middel van arbitrage. “Arbitrage wordt in China en Nederland erkend als een uitspraak die uitvoerbaar is in beide landen. Ook kun je zelf arbiters kiezen, zeker bij bijzondere materie kan dat een voordeel zijn”, zegt Collet. Daar staat tegenover dat de arbiters betaald moeten worden. “Het opnemen van een arbitrale clausule heeft daarom het risico dat als de andere partij naar de arbiter gaat, je moet meebetalen. Bij complexe zaken kan dat veel geld kosten.”


Om risico’s nog verder te verkleinen – hoe betrouwbaar is de Chinese partner? –noemt Koppenol de mogelijkheid om een bankgarantie op te nemen. “In de regel zal de bank ook niet direct willen uitbetalen, maar de bank bestaat in ieder geval echt. Met een vonnis heb je de zekerheid dat je bij een bank terecht kan, dat je dus een vermogen hebt waarop je de schade kunt verhalen.”


Belangrijk is wel dat een contract voor Chinezen niet het eindpunt is – zoals in Nederland het geschreven woord wel heel belangrijk is. “In China ziet men het contract als een living instrument. De relatie is belangrijker, het contract kan gedurende de looptijd worden aangepast”, zegt Collet. Dit is op te lossen door variabelen in het contract op te nemen. “Als de grondstofprijzen veranderen of de computerchips duurder worden, wat doen we dan?” 


Nederlanders zullen zeggen dat dat het risico van de wederpartij is, maar zo denken Chinezen niet. “Zij werken vaak met kleine marges en nemen dat risico daarin niet op, juist omdat ze er vanuit gaan dat ze het contract kunnen aanpassen. Het missverstand komt van twee kanten.”

Gesponsord