1 jul 2022
|
Maatschappij
Journalist: Féline van der Linde
Om de klimaatdoelen te halen is inmiddels duidelijk dat we moeten overstappen op duurzame energiebronnen, zoals zonne- en windenergie. Maar hoe wordt dat in de praktijk gerealiseerd?
De weg naar een klimaatneutrale samenleving gaat voor een groot deel over energiebesparing. Daarnaast gaat het over de omschakeling van fossiele energiebronnen naar duurzame energiebronnen. En dat betekent dat het gehele energiesysteem moet veranderen en uitbreiden. Zo ook de energie-infrastructuur, stelt TNO.nl. Deze verbindt de energiegebruikers met de energiebronnen. Niet alleen de opwek van wind- en zonne-energie via windturbines en zonnepanelen heeft invloed op de energie-infrastructuur. Ook de toenemende vraag naar elektriciteit door nieuwbouw en elektrisch vervoer en de komst van nieuwe energiedragers als waterstof maken dat de energie-infrastructuur veranderd moet worden.
De energie voor dagelijkse activiteiten wordt geleverd door diverse energiedragers. Om het licht te branden gebruiken we bijvoorbeeld elektriciteit. En om te koken en douchen gebruiken de meeste mensen nog aardgas. Anderen zijn weer aangesloten op een warmtenet voor hun verwarming. De transitie van fossiele naar duurzame energie betekent dat de bronnen van energie gaan veranderen. Aardgas zal vervangen worden door elektriciteit, waterstof, groengas en heet water in warmtenetten. De warmtevraag van huizen en gebouwen zal ook ingevuld gaan worden met warmtenetten en elektrische warmtepompen. Hiervoor zijn warmtenetten nodig en/of moet het elektriciteitsnetwerk verzwaard worden. Dit is een kostbaar proces en de realisatie van nieuwe infrastructuur duurt vanwege complexe vergunningstrajecten vaak lang. De industrie bijvoorbeeld zou al in het komende decennium kunnen overstappen op waterstof als energiedrager, maar daarvoor is de aanleg van waterstofnetten noodzakelijk en daarmee gaan tijd en geld gepaard, is te lezen op energieregionhz.nl. Het allerbelangrijkste blijft natuurlijk het feit dat er altijd energie beschikbaar is. In het huidige energiesysteem wordt er energie geproduceerd wanneer er energie gevraagd wordt, bijvoorbeeld wanneer je het licht aandoet. Zonne- en windenergie zijn echter niet stuurbaar. Om het energiesysteem van de toekomst betrouwbaar te houden, is opslag in bijvoorbeeld waterstof en smart grids (intelligente netten) een oplossing.
De provincies in Nederland zijn volop bezig met de energietransitie, onder andere met de Regionale Energiestrategieën (RES’en). In de provincie Noord-Holland zijn er twee Regionele Energie Strategieën opgesteld, namelijk de Noord-Holland Noord (NHN) en de Noord-Holland Zuid (NHZ), aldus energieregionhz.nl. Met deze strategieën wordt er onder andere gezocht naar ruimte voor grootschalige opwek van duurzame elektriciteit uit zonne- en windenergie. Maar niet alleen de locatie, ook de energiedragers per regio kunnen verschillen. Zo wordt waterstof nu nog gebruikt als grondstof, maar door de energietransitie is er steeds meer aandacht voor waterstof als energiedrager en als brandstof. Waterstof kan namelijk duurzaam geproduceerd worden. In dit geval wordt water door middel van elektriciteit omgezet in waterstof en zuurstof. Wanneer dit met duurzame elektriciteit gebeurt, is waterstof duurzaam. Dit wordt ook wel groene waterstof genoemd.
De Port of Amsterdam wil als voorloper in de transitie naar een duurzame samenleving ook de scheepvaart samen met de maritieme sector versneld verduurzamen, stelt transport-online.nl. Dit willen ze onder andere doen door waterstof in te gaan zetten als duurzame scheepsbrandstof. Zo gaat het nieuwe directievaartuig dat in 2023 in de vaart komt varen op waterstof. Ook Tata Steel en IJmuiden zet waterstof in om in 2050 klimaatneutraal staal te maken op basis van waterstof. Sinds september 2021 richten zij zich op het zo snel mogelijk ontwikkelen van de staalproductie op basis van waterstof. Nu gebeurt dat nog met behulp van aardgas, maar zodra groene waterstof in voldoende mate aanwezig is, zullen zij hierop overstappen, aldus change.inc. De noodzaak voor waterstof is in de industrie groter dan in de gebouwde omgeving. De industrie heeft namelijk hoge temperaturen nodig die nu eenmaal bereikt kunnen worden met waterstof. Deze temperaturen kunnen moeilijk bereikt worden met warmtepompen of boilers, die wel gebruikt kunnen worden om huishoudens mee te verwarmen.
De energietransitie betekent onder andere van fossiele naar duurzame energiebronnen overstappen. Het is aan de betrokken partijen, zoals provincies, om te kijken waar welke energiedragers ingezet kunnen worden en infrastructuren moeten worden aangepast om de energietransitie in de praktijk te brengen.