De coronaperiode ligt alweer een tijdje achter ons, maar is zeker gezien alle apparatuur die we in huis hebben nog altijd actueel. Juist in de periode dat veel mensen thuis bleven werken, is er volop apparatuur aangeschaft. De verkoop van laptops, maar ook webcams, printers en andere thuiswerkproducten namen een ongekende vlucht. Net als haartondeuses (je kon niet meer naar de kapper) en diepvriesmeubels (om de gehamsterde diepvriesproducten te bewaren).

Die belangstelling voor elektrische apparaten is sindsdien niet ingezakt, maar eigenlijk steeds verder toegenomen. De helft van alle fietsen die wordt verkocht, is elektrisch. En in het kader van verdere verduurzaming worden er meer zonnepanelen en warmtepompen aangeschaft.

“Het gros van deze apparaten is prima te herkennen als elektrische apparatuur. Bij een accu van een elektrische fiets of een laptop zal daar geen twijfel over zijn”, reageert Steven van Eijck, voorzitter van de Stichting OPEN, bekend van de Wecycle campagnes en –inleverpunten. “Waar we mensen bewust van willen maken, is dat er veel apparatuur bestaat die je eigenlijk niet meteen als zodanig herkent. En dan moet je denken aan een ansichtkaart met muziekje bijvoorbeeld. Of een oude knuffel met batterijen. Dat zijn leuke toepassingen, maar je moet ook bedenken: gooi je het weg, dan hoort dat niet bij het restafval, maar in de Wecycle-container, ongeacht het materiaal waaruit dit bestaat.”

Dat de Stichting OPEN deze boodschap luidt en duidelijk verkondigt, heeft te maken met de kans om apparatuur een tweede kans te geven of te recyclen voor onderdelen en grondstoffen. Met name ook in de Nationale Wecycleweek staat die boodschap centraal, waarbij er extra nadruk is op het herkennen van elektrisch afval. Van Eijck: “Wist je dat er in een vuilnisauto gemiddeld twintig vapes zitten, een elektronisch alternatief voor een tabakssigaret. Mensen herkennen dat niet als e-waste, maar gooien dat weg bij restafval. Er bestaat zelfs kans dat wanneer je afval gaat pletten, zo’n vape uit elkaar knalt. Elke week brandt een vuilniswagen uit door weggegooide elektronische apparatuur.”

 Vergeten en gevonden

Wat Van Eijck verder onder de aandacht brengt in de context van de Nationale Wecycleweek is dat huishoudens ongemerkt tal van kapotte en ongebruikte apparaten hebben liggen. Vaak worden die vergeten en pas na jaren weer gevonden. Dat gebeurt niet zelden tijdens een opvallend moment in het eigen leven, zoals een verhuizing bijvoorbeeld, maar ook helaas tijdens een scheiding of het overlijden van een naaste. Er is onderzoek naar gedaan en alles bij elkaar opgeteld ligt er bij Nederlandse huishoudens 200 miljoen apparaten in een vergeten hoekje te verstoffen. Omgerekend gaat het dus om gemiddeld 24 elektrische apparaten per woning. Van Eijck: “Veel mensen zullen dat signaal wel herkennen: dan kom je een vergeten apparaat tegen, en dan denk je ‘waarom heb ik die oude telefoon of die oude laptop in hemelsnaam bewaard?’. Misschien in de verwachting dat je het apparaat ooit weer ging gebruiken, of dat het geld waard werd, terwijl het ook zo is dat oude apparatuur vol zit met materialen die zeer waardevol zijn voor recycling. En dus opnieuw ingezet kunnen worden voor het produceren van nieuwe apparaten. Ook dat is een nuttige investering voor de samenleving.”

Stichting OPEN roept niet alleen op om apparaten voor het recyclen van grondstoffen in te leveren; bruikbare apparaten hebben in een kringloopcycles tevens hun nut als tweedekans. Vanuit de stichting zijn er duizenden Wecycle-inleverpunten gecreëerd voor zowel consumenten als voor bedrijven. Op wecycle.nl en wecyclevoorbedrijven.nl zijn die inleverlocaties stuk voor stuk te vinden bij onder andere supermarkten, huishoudzaken, bouwmarkten en elektronicawinkels. “Uitbreiding ervan is een ongoing proces, waarbij we ook leveranciers aan onze zijde vinden die de verantwoordelijkheid voelen om oude apparatuur weer in te nemen. Wie een nieuwe televisie koopt, kan de oude veelal bij diezelfde partij weer inleveren, zowel offline als online.”

Waar Stichting OPEN leveranciers ook aan zijn zijde vindt, is verlenging van de levensduur. De samenleving zit middenin een duurzaamheidstransitie, dus houden fabrikanten steeds meer rekening met de wijze waarop een oud apparaat wordt ontmanteld. Op Europees niveau is verder een sterke mate van harmonisering te zien, waarbij bijvoorbeeld de bonte variatie aan laadsnoeren voor apparatuur steeds meer wordt gestandaardiseerd.

 Duurzaamheidstrends

Belangrijk nieuws uit de eigen omgeving van de stichting is dat er een voornemen bestaat om samen te gaan met de Stichting Batterijen. Op 1 januari volgend jaar moet dat zijn beslag krijgen. Wat de Stichting Batterijen doet is het streven naar maximaal hergebruik van producten en grondstoffen en het zorgen voor een veilige en verantwoorde verwerking van batterijen en accu’s. Die ambitie sluit naadloos aan op de doelstellingen van Stichting OPEN.

Verder blijft stichting OPEN met producenten in gesprek over mogelijkheden voor verdere stappen op de circulaire R-ladder. Daarbij kan worden gedacht aan  re-use, refurbish en repair. De stichting zat tot nu toe voornamelijk op het spoor van recyclen, Van Eijck: “De stichting wil zijn maatschappelijke verantwoordelijkheid nemen en ook activiteiten benadrukken die aansluiten bij de duurzaamheidstrends van nu, dus inclusief re-use en repair. We zaten oorspronkelijk op het spoor van 65%-recycling, maar het is de vraag of je dat niet breder moet trekken. Ook levensduurverlening maakt deel uit van de sustainable doelstellingen. Het moet niet alleen gaan om recyclen, maar ook om repareren en re-use.”

__________________________________________________________________________________________________________________

De Nationale Wecycleweek vindt plaats van 9 t/m 15 oktober en biedt de perfecte kans om extra aandacht te geven aan wecyclen. Dat is recyclen en meer. Recyclen is het hergebruiken van materialen, wat natuurlijk heel goed is. Wecyclen gaat verder. Het betekent dat je vóór het afdanken kijkt naar eventuele mogelijkheden van jouw oude elektrische apparaat. Kan je er iemand anders nog gelukkig meemaken? Of kan je het apparaat nog verkopen? Is er een onderdeel dat vervangen kan worden, zodat het apparaat weer werkt? Al deze mogelijkheden zorgen voor levensduurverlening. Dat is een belangrijke stap naar een circulaire economie.