Ecommerce Europe is de belangenvereniging in Brussel die meer dan 150.000 Europese e-commerce bedrijven vertegenwoordigd. “Het goede nieuws is dat de online verkoopcijfers vooralsnog wel groei laten zien.”

Wijnand Jongen,

Co-founder en president van Ecommerce Europe

“Met alles wat er op dit moment in de wereld gaande is, zijn het spannende tijden”, vertelt Jongen. “De huidige ontwikkelingen in de wereld hebben een ongelofelijke impact op de retail en e-commerce, op ons gedrag alsconsumenten, maar ook op ondernemers, dus zeg maar op de gehele industrie.”

Maar eerst even een jaar terug. Gedurende de coronapandemie stegen de online bestedingen de pan uit. Jongen: “Men ontdekte het gemak van online winkelen.” Er kwamen vele nieuwe klanten bij en bestaande klanten deden nog meer aankopen. Het zorgde ervoor dat de groei in e-commerce in een enorme versnelling kwam. “Nu de coronacrisis op z’n retour lijkt te zijn, zien we weliswaar dat de groei doorzet, maar sinds het uitbreken van de oorlog in Oekraine minder hard dan vergeleken met de situatie van voor de crisis in 2019.”

De huidige onzekerheid is begrijpelijk, bij zowel, consumenten als ondernemers. Door de oorlog in Oekraïne stijgen de prijzen van eigenlijk alle grondstoffen, met als resultaat stijgende kosten voor ondernemers en stijgende prijzen in winkels. Volgens Jongen staat ook de global supply chain, door onder andere de problemen in China, vanwege de vele lockdowns en het sluiten van havens, onder druk.“Vele producten komen veel later aan in Europa. Retailers kunnen normaal gesproken de prijzen bij inflatie mee laten stijgen, maar doordat alles nu bij elkaar komt stijgen de prijzen ongekend hard en zijn we op een punt gekomen waar ook de boodschappen in de supermarkt en de energierekening steeds moeilijker betaald kunnen worden.” Met het gevolg dat ook het consumentenvertrouwen verder daalt. De daling van het consumentenvertrouwen loopt namelijk op met de inflatie, stelt het CBS (Centraal Bureau voor de Statistiek). Daarnaast is er ook nog het schrijnende personeelstekort. Niet alleen in de fysieke winkels, maar ook in de distributiecentra en de logistiek, overal is er een personeelstekort met alle gevolgen van dien. “Producten die niet of later geleverd kunnen worden, enorme druk op fulfillment en logistieke ketens en winkels waar men handen tekort komt.”

Ondernemers houden al deze ontwikkelingen scherp in de gaten. “Echter op veel van deze zaken hebben zij geen of weinig invloed. Wat zij wel kunnen doen, is het verbeteren van cao’s en het creëren van opleidingsmogelijkheden voor werknemers. In Nederland is Thuiswinkel.org’s - E-Academy hier een goed voorbeeld van.” Maar ondernemers hebben geen invloed op de supply chain of het feit dat spullen uit China later aankomen, omdat schepen stilliggen in de haven. 

De afgelopen jaren heeft e-commerce het vertrouwen van de consument gekregen. “Maar de situatie van vandaag de dag is spannend en onzeker. Toch verwacht ik dat consumenten zich nog meer in de richting van online zullen gaan bewegen. Het huidige lage consumentenvertrouwen straalt nog niet op online verkopen. Die zitten nog steeds in de lift. En de vele technologische ontwikkelingen in e-commerce maken het voor consumenten juist aantrekkelijk om in het digitale kanaal te kopen. Niet alleen op het gebied van de kwaliteit van het product, van productie tot verkoop, gaat technologie een nog grotere rol spelen, maar ook bij digitale producten en diensten. Zo leert het whitepaper ‘Shopping in 2030’ dat onlangs is gepubliceerd (whitepaper opgesteld door een groep van gezaghebbende retailers, visionairs, wetenschappers, dienstverleners en andere experts die hebben nagedacht na over hoe de consument in 2030 shopt). Consumenten zoeken nou eenmaal naar gemak en dat biedt e-commerce. De customer journey wordt daarbij steeds belangrijker. Nieuwe ervaringen zoals betalen met gezichtsherkenning, aankopen doen via ‘livestreaming  ̓of shoppen in de Metaverse, het zijn ontwikkelingen die een nieuwe vlucht zullen geven aan e-commerce. Ook de vele technologische ontwikkelingen, zoals het gebruik van Blockchain in de supply chain, zullen de consument in staat stellen om bijvoorbeeld de oorsprong van producten te kunnen achterhalen, gaat Jongen verder. “En ook dat zal de komende jaren e-commerce nog echt een grote boost gaan geven . De consument wil namelijk weten waar zijn of haar kippenbout nu precies vandaan komt en of de kip een goed leven heeft geleid.” 

De komende maanden en jaren zullen dus spannend worden. Maar uiteindelijk zullen we het tij keten en de weg omhoog terugvinden. “Retail en e-commerce zitten op dit moment zoals gezegd in een perfecte storm”, besluit Jongen. Alle ingrediënten zijn aanwezig voor een eventuele recessie, maar de verkoopcijfers laten dat vooralsnog niet zien. Tegelijkertijd bieden technologische ontwikkelen in deze onzekere tijden ook veel kansen voor ondernemers en daarmee de retail. De politiek heeft daarbij een grote verantwoordelijkheid. Zij kan haar rol spelen en met adequate wet- en regelgeving een bijdrage leveren. “Waar normaal gesproken de politiek achterop loopt, zien we dat de politiek niet achter het bedrijfsleven aanloopt, maar nu juist het voortouw neemt op het gebied van bijvoorbeeld de regulering rondom (nieuwe) platformen en op het gebied van duurzaamheid.” 

De oorlog in Oekraine en alles wat daarmee samenhangt aan de ene kant, de technologische ontwikkelingen en alle mogelijkheden die digitalisering biedt aan de andere kant, het is aan de sector, aan ondernemers, om hier goed mee om te gaan om ook in de toekomst het vertrouwen van de consument te blijven winnen.”