9 aug 2024
|
Economie
Nu de wereld in een overgangsfase zit en op allerlei gebieden wordt gewerkt aan het verminderen van de uitstoot van broeikasgassen, ontkomen steden natuurlijk niet aan een grondige analyse. Op welke manieren kunnen steden groener worden en deel uitmaken van een nieuwe toekomst?
Ecoloog Louise Vet is verbonden aan het Nederlands Instituut voor Ecologie (NIOO-KNAW), dat weer deel uitmaakt van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen, en ze is emeritus hoogleraar Evolutionaire Ecologie aan Wageningen Universiteit. Daarnaast zit ze in diverse commissies en besturen die zich bezighouden met de toekomst van Nederland. De uitgelezen persoon dus om het over duurzaam stedenbeleid te hebben. ''Ecologen bestuderen simpel gezegd hoe de natuur functioneert, dus eigenlijk de economie van de natuur. Die kun je heel mooi vergelijken met onze eigen economie.''
Driepoot Ze gaat uit van een driepoot als basis voor duurzaamheid. Het zijn drie wijze lessen uit meer dan 3,5 miljard jaar R&D van de natuur. De eerste poot is de zon die warmte en licht biedt, de energievoorziening van de natuur. Daar kunnen we veel meer gebruik van maken. Daarnaast moeten de kringlopen gesloten zijn, een circulaire economie. Een ecologisch concept waar nog veel te winnen valt. En de derde poot staat aan de basis van al het leven: de diversiteit. Een diversiteit aan soorten die samenwerken en zorgen voor een goed functionerend ecosysteem. Vet: ''Deze diversiteit heb je nodig voor aanpassingsvermogen en veerkracht.'' Ze duidt het als drie vinkjes die je moet zetten om tot een integrale aanpak van duurzaamheid te komen. Ze legt ook een link met het innovatieve laboratorium-kantorencomplex van het Nederlands Instituut voor Ecologie, dat in september 2011 werd geopend. ''Daar hebben we bij de nieuwbouw deze drie pijlers volledig tot uitvoer gebracht, en er talloze prijzen mee gewonnen. Ik had eigenlijk gehoopt dat we vervolgens aan alle kanten ingehaald zouden worden, maar dat is helaas nog steeds niet gebeurd.''
Veelomvattend De stad bestaat natuurlijk niet alleen uit gebouwen, maar vormt een complex geheel van onder andere bedrijventerreinen, sportvelden, kerken, begraafplaatsen, pleinen en parken. Vet: ''Overal kan biodiversiteitsherstel doorgevoerd worden. Denk ook aan infrastructuur, wegbermen en parkeerterreinen. En aan de tuinen van mensen, die helaas in veel gevallen nog bestaan uit stenen. Maar dat verandert. Het nieuwe normaal is wel echt gaande, en mensen worden zich daar steeds meer van bewust."
Ecologie is eigenlijk de economie van de natuur
Deltaplan Biodiversiteitsherstel In 2018 verenigden 19 partijen zich in ‘Samen voor Biodiversiteit’ om te werken aan het Deltaplan Biodiversiteitsherstel. ''Daar hebben we gezegd dat je op alle grond, waaronder de openbare ruimte en steden, moet gaan zorgen voor aanpassingsvermogen en een integraal grondgebruik.'' Ze vertelt dat veel mensen focussen op de investeringen die daarmee gemoeid gaan, maar dat je juist enorm veel terugkrijgt voor elke euro. ''Als je biodiversiteitsherstel toepast bij stedenbouw, kun je meervoudige functies dienen. Denk aan klimaatmitigatie en -adaptatie, koeling, luchtkwaliteit, waterkwaliteit, de gezondheid van mensen, sociale cohesie, educatie, hogere vastgoedwaarde en lagere energiekosten. Dat is wat biodivers groen in de stad allemaal kan doen. En laten we een lager ziekteverzuim en minder zorgkosten niet vergeten, als je op een groene omgeving uitkijkt. Gelukkig snappen gemeenten in het hele land dat ontzettend goed en zie ik veel positieve ontwikkelingen.''