Veel ondernemers beginnen al jong met kleine handeltjes. Zo ook Johan van Mil. Zijn jeugdverhaal? Stroopwafelkruimels. “Op de middelbare school begon ik daar een handeltje in. Bij ons in Brabant was er altijd markt op vrijdag en daar kocht ik voor vijftien guldencent een zakje kruimels die ik op school vervolgens verkocht voor dertig cent. Dat begon met één zakje en eindigde met mijn vader en de stationwagen met kratten vol zakjes.” Het groot denken zat er dus al vroeg in. Typerend voor een goede ondernemer volgens Van Mil? “Enerzijds wel. Je hebt ondernemers nodig die heel groot kunnen denken, met een gedurfde en uitdagende visie. Elon Musk is hier een goed voorbeeld van, en ook een enorme inspiratie voor mij daarin. Maar anderzijds heb je ook ondernemers nodig die er letterlijk voor zorgen dat wij kunnen leven. Winkeliers en horecaondernemers bijvoorbeeld, die iedere dag weer de energie en positiviteit aan de dag leggen om er iets moois van te maken. Zeker in deze huidige tijden. Daar heb ik heel veel respect voor, zeker omdat deze mensen worden onderschat in ondernemersland. Je hebt echt beide type ondernemers nodig.”

Kan je eens een typische Nederlandse ondernemer beschrijven?
“Naast de algemene kenmerken van ondernemers zoals optimisme en goed samen kunnen werken, bezit de Nederlandse ondernemer de kwaliteit om goed internationaal te denken en te werken. Dat zit echt heel erg in onze genen. Een wat minder goede kant specifiek van Nederlandse ondernemers is dat ze heel erg consensusgericht zijn. Ze willen graag de lieve vrede behouden en dat gaat niet altijd samen met het nemen van snelle en harde beslissingen, iets dat een succesvolle ondernemer doet. Als je dat vergelijkt met Duitse ondernemers: die zijn veel harder. Laat staan de Britse ondernemers. In Nederland gebeurt veel meer op basis van gelijkheid, wat in een latere fase van het ondernemen veel voordelen heeft, maar in de vroege fase de groei kan tegenhouden. Dan moet je snel beslissen en verder.”

Serial entrepreneur turned investor, staat er in je twitterbio. Wat is leuker?

“Investor is leuker, maar dat komt omdat ik als investeerder ook ondernemer ben, maar dan op grotere schaal. Het is eigenlijk ondernemen in het kwadraat. Ik ben samen met mijn partners continu met ondernemers bezig, met de echte oprichters van bedrijven, om mijn ervaring in te zetten om hen verder te helpen. Investeren is voor ons niet: we stoppen er geld in en we hopen dat het iets wordt. We zijn heel erg betrokken als investeerders, langs de zijlijn staan werkt voor ons niet.”

Hoe uit die betrokkenheid zich?

“Ik typeer dat altijd als volgt: de ondernemer zit achter het stuur van de auto en waar een stille vennoot op de achterbank plaats neemt, zitten wij op de bijrijdersstoel. Een traditionele investeerder kijkt meer door de achteruitkijkspiegel en focust zich op de getallen, wij kijken door de voorruit. Dat wil zeggen dat ik veel van die ondernemers wekelijks, misschien wel dagelijks, aan de telefoon heb. Of we zitten fysiek bij elkaar. Waar gaan we naartoe en welke afslagen moeten we nemen? Waar een ondernemer zich regelmatig focust op het nu, zijn wij al bezig met de volgende stappen. En wat daarvoor nodig is. Ons netwerk, qua talent, investeerders, maar ook exit-kandidaten, speelt daarbij ook een grote rol. Wie kan het bedrijf verder helpen?”

Waar lopen ondernemers vaak tegenaan?

“Ten eerste: het ontbreken van focus. Ondernemers zijn vaak heel creatief, hebben honderdduizend ideeën, maar weinig focus. Keuzes maken over wat nu urgent is, wat nu moet gebeuren, is soms lastig. Een tweede punt is dat het voor ondernemers vaak lastig is om keuzes door te denken. Iedere keuze die je maakt als ondernemer moet je snel nemen, maar er zit meestal wel een lange termijn aan. Het derde is geld. Je kunt nog zulke goede ideeën hebben, maar vaak vereist het wel een forse voorinvestering om die plannen te realiseren voordat iemand anders dat doet. Het afstand nemen bij het maken van een keuze, de opties naast elkaar zetten en de gevolgen in kaart brengen en het te kunnen financieren, kan lastig zijn voor ondernemers. Daar liggen mogelijkheden voor ons als investeerders om te helpen.”

‘Als ik ergens in investeer, dan moet het gas er echt op’, zei je in een ander interview. Waarom is dat nodig?

“Omdat we investeren in Europese technologiebedrijven die internationaal opereren, een zeer competitieve markt waar het zaak is om in korte tijd een zo groot mogelijk marktaandeel te bouwen. Alles moet dus gericht zijn op groei. En dan kan er geen moment rust zijn. Ik vergelijk ondernemen dan ook vaak met een marathon in sprintvorm. Elke keer weer een 100 of 200 meter. Dat is iets wat ondernemers moeten begrijpen: wil je het, dan vereist het volledige toewijding. Ondernemen is niet iets dat je ernaast doet, iets dat zeker Nederlandse ondernemers weleens onderschatten. Die denken soms dat een bedrijf opbouwen tussen negen en zes kan, en dat er daarna tijd is voor andere dingen. Maar dat is er niet bij echt succesvolle bedrijven als ze hard groeien. Die ondernemers hebben duizend procent commitment. Een goede fysieke en mentale gezondheid is uitermate belangrijk, omdat ondernemen die marathon vereist. Het is dus heel belangrijk om fit en positief in het leven te staan.”

Hoe bereid je je bedrijf voor op die snelle groei?

“Een goed team om je heen hebben, is de basis. We investeren alleen in bedrijven die zijn opgericht door een team van mensen, nooit in zogeheten single founders bedrijven, en we geloven daarbij echt in diverse teams: mannen en vrouwen met verschillende achtergronden, omdat deze zijn aantoonbaar succesvoller zijn. Zo’n founder team heeft bij voorkeur een hacker, een hipster en een hustler: een techneut, iemand die het product bedenkt en iemand die het commercieel op de markt kan brengen. Als dat voor elkaar is, dan is een duidelijke focus van belang, een punt op de horizon waar je naartoe wil.”

In hoeverre zijn die ondernemers zelf doorslaggevend voor jou om te investeren of niet?

“Honderd procent. Wij investeren zo vroeg dat de ondernemers eigenlijk de enige reden zijn. We steken dan ook heel veel tijd in het praten met die ondernemers om te kijken hoe zij in de wedstrijd staan. Wat is hun motivatie? Wat is hun aanpak? In hoeverre zijn ze in staat om bij elke tegenslag weer op te staan en verder te gaan? Maar ook: wat is hun levenservaring? En: kennen ze de markt echt goed? Snappen ze het probleem dat ze gaan oplossen? Daarnaast is het voor ons van groot belang dat ze data driven zijn. Weten ze de data van hun bedrijf? Kunnen ze hun grote droom, hun grote visie, cijfermatig onderbouwen?”

FEITEN
Johan van Mil is zijn leven lang al ondernemer en inmiddels investeerder met het mede door hem opgerichte Peak. Hij heeft meer dan 11 bedrijven gebouwd, gekocht en verkocht, van datamarktplaatsen (Adatus) en sociale marketingsoftware (ReturnSocial) tot e-mailmarketingplatforms (MailMedia) en meer. De meest gemaakte fout door ondernemers Van Mil? “Dat ze te klein denken. Dat ze denken in middelen in plaats van mogelijkheden. Die fout heb ik zelf ook gemaakt als ondernemer. De vraag is niet wat je kan doen met wat je hebt, maar wat je nodig hebt om te kunnen doen wat je wil. Daar helpen wij bij.”