In een hechte buurt houden bewoners een oogje in het zeil. Ze houden elkaar op de hoogte bij verdachte activiteit en schakelen elkaar in bij een noodgeval. Ook het succes van buurtpreventie toont dit belang aan. Uit onderzoek van de Universiteit Gent bleek dat Buurtinformatienetwerken (de Vlaamse tegenhanger van buurtpreventie) zorgen voor meer sociaal vertrouwen en grotere informele sociale controle. Ook zijn inwoners van buurten met buurtpreventie beter vertrouwd met de politie en zijn ze tevredener over het politiewerk.

Maar waarom bestaat er vandaag een disconnectie met de buurt? “Klassieke sociale media en individualisering zorgen ervoor dat onze persoonlijke leefwereld steeds meer gestoeld is op onze eigen voorkeuren. Daardoor vinden we het moeilijker om te aarden met mensen die naast ons wonen, en die mogelijk anders zijn dan wijzelf”, vertelt Jennick Scheerlinck, founder & CEO van Hoplr.

“Maar dat is net het mooie van de buurt. Al die verschillende interesses, talenten en achtergronden zorgen voor een schat aan sociaal kapitaal dat door de buurt kan worden ingezet, onder meer ter bevordering van de veiligheid. Ouderen houden bijvoorbeeld graag een oogje in het zeil terwijl werkenden uit huis zijn. Maar
zij hebben vaak niet het zelfvertrouwen om actie te ondernemen wanneer dat nodig zou zijn. Als buurtbewoners elkaar kennen, kunnen zij elkaar hierin ondersteunen.”

Om mensen in de buurt met elkaar in contact te brengen, kunnen sociale media juist een belangrijke rol spelen, zo bewijst Hoplr. De Vlaamse tech start-up biedt buurtbewoners een besloten, gratis en reclamevrij online buurtnetwerk om met elkaar in contact te komen. Scheerlinck: “Wat volgens ons vaak over het hoofd wordt gezien, is het belang van fysieke ontmoetingen. De digitale omgeving verlaagt de drempel, maar dat online gebeuren moet wel ten dienste staan van het offline contact.” Hoplr wordt voornamelijk gebruikt voor hulpvragen, het uitwisselen van spullen en informatie, en het organiseren van buurtactiviteiten.

“Wij verleggen de focus van het individu naar de lokale gemeenschap en willen de kracht van het collectief benutten om een antwoord te bieden op maatschappelijke uitdagingen. Door haar nabijheid biedt de buurt namelijk een enorm potentieel aan vaardigheden, kennis, tijd, materiaal, vrijwilligers en infrastructuur.”

Daardoor is niet alleen de veiligheid geholpen met een sterk buurtgevoel. Ook zorg en welzijn, burgerparticipatie, gemeentelijke communicatie en mobiliteits- en klimaatvraagstukken baten bij een hechte buurt. Stuk voor stuk uitdagingen waar een moderne gemeente mee te maken krijgt.

“Neem bijvoorbeeld vergrijzing. Wie ouder wordt, wordt meer hulpbehoevend”, vertelt Scheerlinck. “Dankzij Hoplr krijgen senioren toegang tot een community van buren die elkaar kunnen en willen helpen. Daarnaast zorgen projectontwikkelaars ervoor dat er meer woonmogelijkheden en randfaciliteiten worden voorzien, die mensen ondersteunen om zo lang mogelijk zelfstandig thuis te kunnen blijven wonen.” Hoplr legt dus de focus op een social smart city, met een goed evenwicht tussen technologie en bewoners. “Een echte smart city is sociaal en gebruikt technologie immers als middel en niet als doel.”

Ook externe partijen, zoals een lokaal bestuur of projectontwikkelaar, staan met de buurt in contact via Hoplr. Onder meer Heijmans, de gemeente Den Haag en de gemeente Waalwijk gebruiken het al om te communiceren met de buurten. Door deze samenwerkingen blijft het digitaal buurtnetwerk gratis en reclamevrij.

“De reden dat een onderneming als Heijmans ons gespot heeft, en waarom wij heel hard geloven in onze missie, is omdat wij alles wetenschappelijk onderbouwen”, aldus Scheerlinck. “Zo hebben we een kenniscentrum met experts die vanuit wetenschappelijke studies bekijken hoe we het beste de sociale cohesie kunnen stimuleren. Op dat punt zijn we niet gewoon een platform, maar een echte kennispartner.”

Met uiteindelijk een sociale buurt als gevolg. Scheerlinck: “Mensen het gevoel geven dat ze verbonden zijn met hun buurt, er daadwerkelijk bij horen en veilig zijn. Dat is ons streven.”