Maar technologische ontwikkelingen maken het er voor wetenschappelijke en ethische kwesties niet makkelijker op. Technologie gaat voort, ethiek kan het nauwelijks bijbenen. De snelheid van technologische ontwikkelingen is ongekend. Dit zorgt ook voor uitdagingen voor de wetenschap. Niet iedereen kan meer volgen wat er gebeurt en daarmee krijgt Fake News ruim baan. 

Die verkeerde ideeën en onwaarheden zijn op zichzelf al een groot probleem, maar het heeft als gevolg dat wetenschappelijke feiten ook niet meer vertrouwd worden. Juist wanneer wetenschap zin van onzin onderscheidt. Daarmee voeren we geen discussies over de onderwerpen waar we het juist over moeten hebben met elkaar, die belangrijk zijn voor een gezonde en toekomstbestendige samenleving. 

Initiatieven die wetenschap, cultuur en educatie samenbrengen, zoals een science museum, bieden al jaren uitkomst om mensen ongeacht opleiding, achtergrond of leeftijd te enthousiasmeren voor wetenschap, en bieden de gelegenheid hen te informeren en betrekken bij een wereld waarin het belang van wetenschap groot is. Je zou kunnen zeggen dat de wetenschappelijke manier de betrouwbaarste afspraak is die we als maatschappij hebben om iets tot een feit te benoemen.

Vooral onze jeugd is ondergedompeld in een enorm snel veranderende wereld, waarin technologie hun persoonlijke ontwikkeling, hun perceptie van de wereld en hun vermogen om meningen, onwaarheden en feiten van elkaar te onderscheiden enorm beïnvloedt. Het is daarom ook belangrijk onderzoek te doen naar hoe bijvoorbeeld bètavakken al vroeger in het onderwijs kunnen worden geïntegreerd.

De nieuwsgierigheid is bij kinderen in het primaire onderwijs op het absolute hoogtepunt. Juist dan is het interessant voor alle kinderen om met wetenschappelijke fenomenen en technologische toepassingen kennis te maken. Om die educatieslag te maken, is opleiding van studenten aan de PABO en ondersteuning en training van al werkende leerkrachten in het basisonderwijs essentieel. Lopende initiatieven om lesmateriaal voor (toekomstige) docenten in het basisonderwijs op het gebied van bètavakken en wetenschap te faciliteren kunnen daarom ook niet genoeg gestimuleerd worden.

Niet alleen de kinderen met een fascinatie voor wetenschap hebben baat bij dit soort educatie. Juist de essentie van wetenschap en het belang ervan voor maatschappelijke ontwikkelingen en persoonlijke beeld- en meningsvorming is essentieel voor ieder kind die straks onderhevig is aan een digitaal speelveld waarin veel onwaarheden circuleren. Onwaarheden die als waarheid worden gezien zijn een serieuze bedreiging voor innovatie en onze democratische rechtstaat. 

Het is belangrijk om in de omgeving van het kind voldoende mogelijkheden te bieden om te leren over wetenschap. Op school en ook daarbuiten. Daarom zijn er kenniskringen, zoals NEMO Kennislink, science musea, tentoonstellingen en workshops. Allen met het doel om kinderen, middelbare scholieren en volwassenen blijvend betrokken te houden bij de wetenschap op een zo leuk mogelijke manier. Spelenderwijs kan iedereen andere dingen meepikken van wetenschap die hij of zij leuk vindt. Want wetenschap is niet alleen nuttig, het is verrassend en leuk. Laten we vooral normen en waarden waarborgen door met een mix van educatie en entertainment betrokken te blijven bij de wetenschap en feitelijke waarheden.

Michiel Buchel, directeur NEMO Science Museum