Deel dit artikel:

1 mrt 2018

|

Maatschappij

Het nieuwe leiderschap

Journalist: Tamara Franke

De grote thema’s van dit moment zijn digitalisering, diversiteit, aanpassingsvermogen en duurzaamheid. Weet je die als leider goed te verbinden, dan is de kans op succesvol leiderschap groot. Hoe? Meer oog voor de soft-skills, maar wel verpakt in een hard jasje.

“De klant wil alles steeds sneller, maar ook veiliger en specifieker en op maat. Om dit soort diensten te ontwikkelen heb je managers en leiders nodig die kunnen schakelen in verschillende snelheden en skills: je moet kunnen denken en doen op zowel korte als lange termijn, maar ook zowel inzicht in cijfers als mensen in huis hebben”, zegt Esma Choho, directeur van Choho & Company.

Digitalisering, diversiteit, aanpassingsvermogen en duurzaamheid zijn de thema’s die leidinggevenden van nu moeten verbinden. Dit vereist een enorm vermogen aan inzicht in behoeften achter alle data en informatie die we door digitalisering en diversiteit tot onze beschikking hebben en bovenal inzicht in wat dit met mensen en organisaties doet.

“Aan de crises zien we dat met name het vermogen om met diversiteit en snelle veranderingen om te gaan achter blijft. Politici, maar ook managers en bestuurders, gebruiken het thema alsof je voor of tegen diversiteit kan zijn. Net als in de tijd dat je voor of tegen duurzaamheid kon zijn. Terwijl diversiteit een feit is, net als digitalisering en klimaatverandering. Managers en leiders die daadwerkelijk doorbraken willen op dit vlak, adviseer ik gebruik te maken van diversity natives.”

 

“De tijd van dominante managers die worden gedreven door financiële motieven laten we langzaam achter ons”, zo stelt Joël aan ’t Goor, CEO van Business Leaders in een grootschalig onderzoek van de netwerkclub. Ondanks de vele boeken en trainingen over ‘verbindend leiderschap’, ‘dienend leiderschap’, ‘empathisch leiderschap’, ‘authentiek leiderschap’ en zelfs ‘visionair leiderschap’ is er in de Nederlandse praktijk nog veel te doen.

Qua acceptatie van soft skills zijn we er nog lang niet. Choho: “Voor doorbraken op het vlak van soft skills heb je paradoxaal genoeg een hard targets manager of leider nodig die anti-soft skill grapjes herkent, stopt en nieuwe humor introduceert en beloont.” 

Toch is er een voorzichtige verschuiving gaande van scoren op korte termijn naar het langetermijneffect van integriteit, durven laten zien wie je bent en voor bepaalde waardes staan. “Ruggengraat én sensitiviteit tonen is belangrijk. Vroeger uitte men onvrede bij het koffieapparaat, tegenwoordig staat het op de sociale media. Daar moet je mee om kunnen gaan en vraagt om wendbaar leiderschap; krijg je mensen mee en overtuig je ook in moeilijke tijden. Sensitiviteit op zowel je omgeving, klanten, organisatie als de medewerkers”, zegt Marcels Wintels van De Baak. “In de vorige eeuw ging leiderschap om macht en gezag, nu gaat het om gedrag. ‘zeggen wat je doet, doen wat je zegt’ is voor vele leiders niet vanzelfsprekend. Wees betrouwbaar en voorspelbaar.

 

In leiderschap vindt een transitie plaats van ‘transactie-gericht’ naar ‘relatie-gericht’. Choho: “Transactie-gericht zie je in de Nederlandse politiek bijvoorbeeld aan de gerichtheid op ‘de verkiezingen winnen’ en in de maanden en jaren ertussen nauwelijks contact hebben met de kiezer. Het effect op de lange termijn is dat je hierdoor het vertrouwen van je klanten, of kiezers, verliest. Maar ook de loyaliteit en betrokkenheid van je medewerkers. Door te schakelen naar ‘relatie-gericht’ werk je continu aan de relatie en is er meer kans op continuïteit of zelfs continue groei.

Een manager of leider die begrijpt dat consistent handelen, maar ook empathie, inclusie, luisteren, flexibiliteit; ofwel: relatiegericht versus transactie-gericht, belangrijke assets zijn voor de continuïteit en reputatie van de onderneming, blijft waardevol.”

 

Voor up to date leiderschap moeten leiders ook oog hebben voor hun eigen ontwikkeling. Elke zichzelf respecterende app krijgt elke twee tot acht weken een update. Maar mensen stellen hun denken en doen nauwelijks bloot aan evaluatie en reviews. Dat moet veranderen. Als manager of bestuurder werk je honderden uren per jaar met analyses, programma’s en tests van anderen, maar dat betekent nog niet dat jij daardoor up to date bent. Daarvoor is meer nodig, bijvoorbeeld reflectie. Choho: “Ga bij je eigen 'programmering’ na of deze effectief in lijn is met je visie, missie, doelen. Kijk verder dan de kwartaalcijfers; hoe goed zijn je klanten, medewerkers, stakeholders? De reflectie kun je deels alleen doen, maar het is goed om aan te vullen met een professioneel ‘programmeur' van managers en leiders, bij voorkeur een specialist van buiten je bedrijf. Vanaf 45+ jaar wordt onder managers en bestuurders vaker gedacht dat er niet zoveel meer te leren valt; trap niet in die valkuil. Je hebt door de groeiende verantwoordelijkheden groeiende vaardigheden nodig om effectieve updates toe te passen.”

 

Ook Wintels benadrukt het belang van investeren in goed leiderschap. “Een goede leider kent zichzelf, weet wat zijn drijfveren zijn, kan daarop reflecteren. Je verhaal moet kloppen met wie je bent. Het wordt makkelijk spottend de softe binnenkant genoemd, maar uiteindelijk gaat het er om hoe je die binnenkant succesvol verbindt met de hardere kant van de organisatie, de strategie en targets die gehaald moeten worden. De ‘harde’ kant kan niet zonder die ‘softe’ kant en visa versa. Leiding geven met hoofd (denken), hart (voelen) en handen (doen). Er is behoefte aan leiders die verbinden, innoveren en inspireren. Die hun mensen en organisatie meenemen op een ambitieuze droom, waar de mensen met trots werken en elkaar motiveren. Mensen werken korter bij dezelfde organisatie, zeker jongeren, en kijken minder naar wat ze krijgen, maar steeds meer naar waar ze hun naam aan verbinden. De waarden en identiteit van de organisatie zijn belangrijk. Herkennen ze zich daarin?”

 

Een goede opleiding voor leidinggevenden en medewerkers levert, net als een update of nieuwe programmering van software veel op; hogere snelheid, betere functionaliteit, hogere productiviteit. Als het goed is, word je er dus een stuk blijer van tijdens en na een werkdag. Choho: “De behoefte van mensen in het algemeen van waarde te zijn is voor managers en leiders in het bijzonder een goede drive of motivatie in deze tijd. Als je gemotiveerd wordt van waarde te zijn voor andere mensen past dat in het leiderschap dat nu nodig is, namelijk dienend management en leiderschap. Zeggen dat je een dienende leider bent, zoals Trump of Erdogan dat bijvoorbeeld van zichzelf zeggen, en er één zijn is het verschil tussen alternative facts and facts.”

Gesponsord