“Internationaal ondernemen is dus een wezenlijk onderdeel van de Nederlandse economie”, vertelt Emar Gemmeke, algemeen secretaris Trade and Innovate NL. “Nederland heeft een open economie en is altijd sterk verbonden geweest met het buitenland. Momenteel zijn er een aantal ontwikkelingen in de internationale handel die voor verschuivingen zullen gaan zorgen en van invloed zijn op onze welvaart. Zo is handel in grondstoffen en energie door de oorlog in Oekraïne stil komen te liggen. En er is de handelsoorlog tussen de VS en China. Deze politieke onenigheden hebben gevolgen voor de handelsstromen. Bovendien hebben we ook te maken met de klimaatcrisis en de COVID-19 crisis. Al deze ontwikkelingen maken dat het internationaal ondernemen verandert en soms kan worden bemoeilijkt. Toch is internationaal ondernemen nog altijd ontzettend interessant en kan het mooie kansen opleveren voor ondernemers.”

Emar Gemmeke

Algemeen secretaris Trade and Innovate NL

Van de 1,6 miljoen ondernemers in Nederland zijn er zo’n 200.000 ondernemers internationaal actief. Gemmeke: “Voor de wat kleinere mkb-ondernemers is het internationaal ondernemen een zeer complex proces. Want waar ligt de markt, het netwerk en waar zijn de potentiële kopers te vinden? Het bijstaan van juist de kleinere mkb’er is dan ook essentieel. Door ze te begeleiden en advies te geven over bijvoorbeeld de financieringsmogelijkheden stel je hen in staat om nieuwe markten te betreden. Hiervoor is het voeren van één-op-één gesprekken bewezen effectief. De afgelopen jaren heeft de overheid bezuinigd op deze één-op-één gesprekken, terwijl het voor de ondernemer juist zo belangrijk is om de mogelijkheid te hebben één op één onafhankelijke informatie en adviezen in te winnen. Dit komt duidelijk naar voren uit de ruim 1,500 gesprekken die Trade and Innovate NL de afgelopen twee jaar wel kon voeren met ondernemers. Veel informatie is online te vinden, maar een ondernemer heeft in de praktijk helemaal geen tijd om het internet af te struinen. Daarvoor is internationalisering een te complex onderwerp dat voor ieder bedrijf een eigen aanpak vereist. Het is voor hen prettiger wanneer zij face-to-face met iemand kunnen praten die hen meeneemt en begeleidt in het proces van het betreden van nieuwe markten.” 

Ben je als kleine ondernemer niet in staat om jouw idee te valoriseren, dan zorgt de concurrent er wel voor dat hij of zij de markt krijgt, aldus Gemmeke. “Als ondernemer wil je er dus voor zorgen dat jij je marktaandeel krijgt zodra je groeit en jouw product is gevaloriseerd. Wanneer het product eenmaal is gevaloriseerd en je naar buiten treedt met het product in binnen- en buitenland is er ineens veel meer capaciteit nodig en heeft de ondernemer veel meer verplichtingen. Ik ben persoonlijk dan ook een groot fan van EU. Dit helpt ondernemers enorm omdat de regels en richtlijnen eenduidig zijn en samenwerking met naburige landen eenvoudig tot stand kan komen. Er is vooraf niet een hele papierwinkel noodzakelijk, zoals dat nu wel het geval is met het Verenigd Koninkrijk.”

Zodra een bedrijf een afzetmarkt heeft voor een product dan zijn er ook nog de culturele verschillen die een enorm belangrijke rol spelen bij het internationaal ondernemen, gaat Gemmeke verder. “Ook daar kunnen ondernemers bij geholpen worden. Ik geef vaak het voorbeeld van een PowerPoint presentatie die werd gegeven in het Engels door een (Nederlandse) ondernemer in Duitsland. Dit schoot bij de Duitsers een beetje in het verkeerde keelgat, want de presentatie had natuurlijk in het Duits gemoeten. Allereerst omdat de oudere generatie Duitsers het Engels niet zo goed beheerst, maar ook omdat een presentatie in het Duits geven laat zien dat je een gedegen voorbereiding hebt gedaan. En daar houden de Duitsers van.”

Het internationaliseren van ondernemingen zorgt er ook voor dat ondernemers kunnen blijven innoveren. “En ook andersom geldt dat wanneer ondernemers gaan innoveren zij moeten gaan internationaliseren. Voor een ondernemer die echt wil gaan groeien is de Nederlandse markt al gauw te klein of is er helemaal geen afzetmarkt voor. Zo is er een Nederlandse ondernemer die voor de dadelbomen in woestijngebieden een speciale wortelzak heeft ontwikkeld waardoor er veel minder beregening nodig is en de productie van dadels met dertig procent omhoog gaat.” In Nederland is zo’n ontwikkeling helemaal niet noodzakelijk, maar door te innoveren kan een onderneming dus internationaal gaan ondernemen en zijn markt vergroten. 

 
De belangrijkste markt voor Nederland is de EU en dat zal ook nog wel even zo blijven, besluit Gemmeke. “Je handelt immers gemakkelijker en meer met je buren.” Daarnaast zijn de VS en China belangrijke markten waar de Nederlandse ondernemer van profiteert. “Het is voor een ondernemer niet altijd even gemakkelijk om zijn of haar horizon te verbreden. Culturele verschillen en een gebrek aan kennis kunnen het betreden van een nieuwe markt bemoeilijken. De ondernemer hierin goed begeleiden en het aanreiken van de juiste tools en informatie maken dat de Nederlandse ondernemer kan blijven innoveren en profiteren van de ongekende mogelijkheden die internationaal ondernemen met zich mee kan brengen.”