Het kost Dennis van Doorn, marketing manager bij Fujitsu Components, en Bastiaan de Groot, ceo Ingy (licht controle systemen en smart buildings) weinig moeite alle voordelen op te sommen. De meerwaarde van IoT zit in de schat aan data die uit al die verbonden objecten vrijkomen. De Groot: “Een voorbeeld uit de logistiek: als je gegevens hebt over de routes die de vorkliften in een magazijn rijden, valt het magazijn beter in te richten. Het aantal gereden kilometers kan daardoor flink omlaag.” 

Van Doorn noemt als tweede voorbeeld een ziekenhuis. “De benodigde hoeveelheid medische apparatuur is vaak met 10 tot 15 procent te verlagen als je real time de voorraden op alle locaties kan zien.” Bovendien kunnen mensen gemakkelijker hun werk doen en zich meer concentreren op hun kernactiviteiten. Zeker in ziekenhuizen waar personeel schaars is, is het een enorm pre als meer aandacht kan worden medische zorg en de patiënt.  

Het belang van asset tracking is een ‘no brainer’. Volgens Van Doorn en De Groot hoeft IoT beslist niet duur te zijn. Diverse technologieën zoals NB-IoT (narrowband IoT), LPWAN (low-power wide-area network) en Bluetooth staan ter beschikking. 5G maakt een enorme dataoverdacht mogelijk.  

Maar dit kan ook, en veelal goedkoper, met Wireless mesh, een techniek van de Finse startup Wirepas. Haar software die oorspronkelijk is ontwikkeld aan de Universiteit van Tampere (Finland), is in staat om heel veel nodes (sensoren, actieve tags, apparaten, assets) aan elkaar te knopen. Alan Sillito van Wirepas: “Dit gebeurt gedecentraliseerd. Elke node neemt zijn eigen beslissingen in het netwerk. Deze bepaalt zelf met welke andere node wordt gecommuniceerd, op welk kanaal en met welk zendvermogen. Het systeem regelt ook zelf de beste routes. De schaalbaarheid van dit soort netwerken is immens.” In Oslo zijn al 700.000 smart meters aan mesh netwerk van Wirepas gekoppeld, overigens ook een bewijs dat deze techniek aan de hoogste veiligheidseisen voldoet. Alan Sillito ziet geen reden waarom deze technologie niet gemakkelijk netwerken met een factor 10 of meer aan kan.  

Hij noemt wireless mesh even schaalbaar en robuust als 5G, maar je hebt er geen datacommunicatie-abonnement voor nodig. “De reactietijd is bijna real time, niet zo kort als 5G. Het sturen van sensordata gaat snel genoeg om in een ziekenhuis in een handomdraai rolstoelen of ongebruikte bedden te vinden. In gevallen waar het niet neerkomt op luttele milliseconden, biedt mesh een goedkoop alternatief. Wirepas verbruikt veel minder energie dan 5G. Als met een interval van bijvoorbeeld 5 minuten data worden uitgewisseld, kan de batterij het gemakkelijk vijf jaar uithouden. Zelfs een kleine knoopcel gaat afhankelijk van de toepassing heel lang mee. 

Wirepas werkt ook met goedkopere componenten. De benodigde chipsets zijn identiek aan die van Bluetooth.  Qua techniek ligt mesh networking dan ook niet ver af van Bluetooth. Met deze laatste techniek bestaat dan ook compatibiliteit. Overigens valt Wirepas ook te combineren met IoT-systemen die op 5G zijn gebaseerd, stelt Van Doorn. De klant kan dus alle kanten uit. 

Het mooie van mesh netwerken is dat deze gebaseerd kunnen zijn op een smart verlichtingsnetwerk. 

Door het uitrollen van een smart verlichtingsnetwerk is vrij eenvoudig een Wirepas Mesh netwerk te realiseren. Daar kunnen diverse andere functionaliteiten aan worden toegevoegd. Behalve voor asset tracking is zo’n netwerk ook geschikt voor indoor navigatie en klimaatbeheer. Denk aan de temperatuur, luchtkwaliteit, vochtigheidsgraad en CO2-niveaus. 

Waar de huidige verlichting moet worden vervangen door led-lampen komt zo’n verlichtingsnetwerk in beeld. Armaturen die door Ingy worden ondersteund, bieden meer dan alleen maar lichtcontrole. Het maakt daarbij niet uit met welke fabrikant van verlichtingssystemen je in zee gaat. Ingy heeft aan verschillende producten licenties verleend. De eerste winst wordt behaald doordat je bij gebruik van Ingy geen controlekabels hoeft te trekken. De aanleg daarvan, doorgaans een kostbare zaak, wordt uitgespaard. Het tweede financiële voordeel ontstaat doordat met een smart verlichtings netwerk een Wirepas Mesh-netwerk tot stand kan komen zo wordt niet alleen bespaart op de verlichting maar ook het controlesysteem kan zonder additionele infrastructuur  worden gebruikt voor bijvoorbeel asset tracking. De waarde van asset tracking is volgens De Groot een veelvoud van de met led gerealiseerde energiebesparing. 

De eerste pilot die een consortium van Fujitsu, Ingy en Wirepas in Nederland heeft gedaan, is in een ziekenhuis. Een deel van een afdeling dient daarbij als proeftuin. Door het netwerk in de verlichting te verwerken kon ervaring worden opgedaan met IoT. Fujitsu leverde daarbij onder meer de draadloze modules die de backbone vormen, alsmede andere hardware. De Japanse IT-fabrikant is zich de laatste jaren meer gaan toeleggen op complete oplossingen voor IoT-connectiviteit. Daarbij wordt samengewerkt met jonge tech bedrijven als Ingy en scale-ups als Wirepas. Voor de indoor navigatie schuift Esri aan, terwijl Systematic tools ontwikkelt voor de optimalisatie van patiëntenstromen. In de (gezondheids)zorg is nog veel efficiencywinst te besparen.  

Het drietal fabrikanten levert onder leiding van Fujitsu een complete oplossing. Bij de genoemde ziekenhuis pilot vormt het IoT-project een opstap naar een veel bredere operatie om het ziekenhuis efficiënter te maken en nog betere zorg te bieden. Daarbij wordt gedacht aan een datagedreven ziekenhuis. Met Fujitsu’s hardware, Ingy’s lichtcontrolesysteem en Wirepas’ software zijn zorgorganisatie op deze toekomst voorbereid. Van Doorn ziet ook veel perspectief in  Wirepas-oplossingen in de logistiek. Ook hier geldt Wirepas als een voordelig alternatief op 5G of aanvulling daarop. Hij noemt als voorbeeld containers. “Via 5G kan je wereldwijd zien waar die zich bevinden. Maar door goederen binnen die containers van onze tags te voorzien kan je een Wirepas-netwerkje vormen en informatie krijgen over de spullen in zo’n container,” besluit Van Doorn.  Inmiddels werkt een van ‘s werelds grootste exploitanten van logistieke centra, een Amerikaans bedrijf, met Ingy. Dit geeft wel aan hoe rijp deze techniek is. Fujitsu verwacht dan ook dat dit soort IoT-toepassingen snel opgang maken. 

www.ingy.nl