19 dec 2018
|
Economie
Laten we het niet over technologie hebben
Ik spreek wekelijks zorgorganisaties die zich lieten verleiden door een technologische innovatie (denk aan virtual reality, blockchain, zorgrobots etc.). De hoop is vaak: koop ik product X, dan zullen al mijn problemen verdwijnen! De werkelijkheid is echter anders. Uit de zorginnovatietrajecten die ik begeleid blijkt het vaak veel belangrijker om aandacht te hebben voor mensen en de organisatie. Deze sociale innovatie speelt bij duurzame verandering een grotere rol dan technologie.
De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd concludeerde na proefbezoeken dat het bij veel organisaties ontbreekt aan een systematische aanpak voor de implementatie van e-health-toepassingen. Nictiz en NIVEL concludeerden in de e-health monitor 2017 en 2018 dat de toegevoegde waarde van e-health wordt gezien, maar een geïntegreerde visie ontbreekt. Ook het onderzoek dat Buro Wisselstroom deed voor Zorg voor innoveren (ZonMw, VWS, NZa en ZiNL) staaft deze conclusie: e-health-projecten stranden vaak door een gebrek aan tijd, draagvlak en inzicht in de organisatorische impact van een innovatie.
Wat betekenen deze resultaten? En wat is er nodig om de status quo te doorbreken? Als adviseur ben ik vaak vanaf de eerste fase betrokken bij innovatie in de zorg. Tijdens de startbijeenkomst daag ik de organisatie uit: we hebben het zo lang als we kunnen níet over technologie. Een gesprek over technologie leidt af van waar het werkelijk om gaat: de inhoud en het proces. Ik neem de tijd om in gesprek te gaan over de praktijk: het mensenwerk. Wat is de rol van een medewerker en van een patiënt? Waar loopt hij of zij praktisch tegenaan? Ook kijken we vanuit bedrijfsvoering naar waar het het meest loont om te innoveren.
Innovatie gaat vaak fout, en dat hoeft niet. Het kost alleen meer tijd en moeite dan organisaties vaak denken. Op basis van mijn praktijkervaring heb ik daarom de handreiking ‘Anders werken en duurzaam implementeren’ geschreven. Hierin beschrijf ik de processtappen tussen het eerste idee en duurzame organisatiebrede verandering. De rode draad: betrek alle relevante partijen bij inhoud en implementatie. Vanaf de eerste stap.
Stap een is: ‘visie en strategie’. Bij de start van een traject sta je stil bij de richting en de behoeften. Dit is een uitgelezen moment om te starten met de continue afstemming tussen directie, medewerkers en cliënten. Samen kijken we waar de behoefte aan innovatie het grootst is en waar het het meest loont.
De tweede stap is ‘planvorming’, waarbij we alle harde en zachte factoren expliciet maken. Wanneer alles in kaart is gebracht kunnen we een onderbouwd besluit nemen. Dit vormt de basis voor stap drie; ‘ontwikkeling’. In deze stap worden techniek, praktijk en organisatie bij elkaar gebracht, en afgestemd met de mensen die met de innovatie te maken krijgen.
Alles is nu klaar om de praktijk te ontmoeten in ‘uitvoering en evaluatie’, waar we op kleine schaal testen of de innovatie de gewenste toegevoegde waarde brengt. Als dit het geval is, kan de innovatie met de laatste stap ‘opschaling’ structureel en organisatiebreed worden ingezet.
Is de zorg klaar voor duurzame implementatie? Het Ministerie van VWS riep ‘het jaar van de implementatie’ uit en de invoering van e-health is door de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd opgenomen in haar toezicht. Het initiatief om te investeren in sociale innovatie ligt bij de zorginstellingen. Ik zet mijn kennis graag in om de potentie van zorginnovatie te realiseren.
Wouter Wolters is oprichter van Buro Wisselstroom, adviesbureau voor de menselijke kant van digitale zorginnovatie.
Gesponsord
Gesponsord
© Copyright 2024 - Contentway. All rights reserved.
Built by The Frontend and 2b digitalwerk