Dat is niet alleen zonde van de kosten, het zorgt ook voor onnodige CO2-uitstoot door productie en omdat er onnodig veel trucks op de weg rijden. Dat kan anders, zo meent René Klis, Director bij Sandd2me, het pakketbedrijf van Sandd. Hij noemt drie oplossingen voor optimalisatie: het gebruik van dozen op maat, het zonder verpakking verzenden van producten en het gebruik van duurzame verzendmaterialen.

Een verpakking bestaat vaak uit meerdere elementen. Plastic folie, karton en opvulmateriaal zoals schuim of bubbelfolie. Webwinkels gebruiken vaak dozen met een vaste maat. Klis vergelijkt het met een maatpak. “Als je een pak wilt hebben dat perfect past, dan is maatwerk de beste optie. Je moet de loze ruimte tot nul reduceren. Een doos die voor een specifiek product is ontworpen, levert de minste loze ruimte op.”

Producten zitten nu vaak in een dubbele verpakking; de doos van de fabrikant en de doos van de webwinkel. Bij verpakkingsloos verzenden zitten de producten alleen in de fabrieksverpakking. ”Je laat het product in een afsluitbaar krat bij de klant afleveren. En de bezorger neemt de kratten direct weer mee retour. De kratten zijn er in verschillende maten, waardoor er ruimte wordt bespaard en er dus meer verzendingen in een bus passen. En dat betekent weer een vermindering van de CO2-uitstoot per zending. Daarnaast bespaar je meteen kosten: je hoeft geen verpakkingen meer in te kopen en het inpakproces wordt vereenvoudigd.” Nadeel is dat de merkbeleving minder wordt. “Op de verpakking van de webwinkel staat vaak een logo. De kratten zijn merkloos.” Overigens zit ook in een krat een kleine loze ruimte, omdat je ook hier met een aantal standaard maten werkt.

Ook wat duurzaamheid betreft heeft Klis tips. Wees zuinig met verpakkingsmateriaal en kies voor gerecyclede of milieuvriendelijke verpakkingsmaterialen zoals papier, karton, biobased plastics en gerecycled kunststoffolie. “Laat je klanten weten hoe ze het verpakkingsmateriaal het best kunnen weggooien. Verpak je pakketje daarnaast zo klein mogelijk, zodat het zo min mogelijk ruimte inneemt bij het transport. Hoe meer lucht er in de verpakking zit, des te minder pakjes er in de bus passen. Daardoor wordt er per pakketje meer CO2 uitgestoten dan nodig is.”

De functie van een verpakking verandert tijdens de verschillende stadia van het logistiek proces, zo meent Berny Plas. Volgens de directeur van Bark Verpakkingen gaat het onder meer om bescherming, de logistieke functie (distributie), reclame en gemak voor de gebruiker. “Het is dus zaak om een verpakking in te zetten - of te ontwikkelen - die al deze (dynamische) functies binnen de supply chain optimaal vervult.”

Bedrijven focussen zich op de inkoop van grote volumes verpakkingsmateriaal, ze drukken daarmee de inkoopkosten. Volgens Plas is dit echter geen goede strategie. Hij vindt dat bedrijven niet alleen naar de inkoopkosten van de verpakking moeten kijken, maar naar de Total Cost of Ownership. “Je moet de verpakkingsmaterialen in een warehouse opslaan en het gaat twee keer gehandeld door de werknemers, bij aankomst in het magazijn en bij aanlevering in de productie. Bovendien moet je het voorfinancieren en wordt daardoor werkkapitaal geblokkeerd. Er zijn studies waaruit blijkt dat de kosten met twintig procent stijgen door deze manier van werken. Bedrijven hebben vaak echter geen goed inzicht in die onzichtbare kosten.” Hij pleit voor just in time delivery, waarbij 24 uur van tevoren het benodigde verpakkingsmateriaal wordt besteld. “Kosten voor opslag, handling, personeel en kapitaal(beslag) worden dan vermeden.”