17 jul 2023
|
Maatschappij
Efficiënte opslag van elektriciteit is een sleutel in de energietransitie. In de bergen is opslag mogelijk door bij een negatieve elektriciteitsprijs water omhoog te pompen. Bij een hoge prijs gaat dat via een turbine weer naar beneden om elektriciteit op te wekken. Ocean Grazer heeft een oplossing voor toepassing van hetzelfde principe zonder bergen gevonden: onder water.
Het aanbod van wind en zon leidt tot sterk fluctuerende elektriciteitsprijzen”, zegt CEO van Ocean Grazer Frits Bliek, “waarbij recent in heel Europa een negatieve elektriciteitsprijs ontstond.” Voor exploitanten van wind op zee is dat een regelrechte nachtmerrie. Bliek: “Daarom maakt de komst van meer windparken grootschalige buffers nodig.”
De missing link
Tennet gebruikt batterijen als back-up om het net stabiel te houden. Verder zijn er vliegwielen voor kortdurende opslag. Bliek: “Een goede schaalbare en betaalbare oplossing voor opslag voor langere tijd was er voor vlak land eigenlijk niet.”
Tot de Ocean Grazer werd ontwikkeld. Bliek: “Op zee en in diep zoet water is de druk hoog, met drukverschil tussen ondiep en dieper water. Vijftig meter is diep genoeg voor het diepste punt van het systeem (de waterdiepte mag minder zijn). Drukverschil creëert het speelveld om pompen en turbines aan te drijven voor respectievelijk laden en ontladen. Op de bodem ligt een grote plastic zak die het water in een gesloten systeem houdt. Bij ontladen drukt het zeewater de zak via een turbine leeg. Het water stroomt naar grote buizen, ingegraven in de bodem. Bij het laden zorgen pompen ervoor dat de zak weer vanuit de buizen wordt gevuld.”
Operationele test
Het omzettingsverlies van dit proces bedraagt 20%. “Bij een batterij is dit 10%”, zegt Bliek, “maar zelfontlading en de beperkte levensduur van batterijen is ons systeem toch kostenefficiënter. We schatten de terugverdientijd op vijf tot acht jaar - afhankelijk van de elektriciteitsprijs”
Het hele systeem bestaat uit bewezen techniek, zegt Bliek. “In de Eemshaven hebben we al jaren een prototype op schaal getest. Nu zijn nu we het eerste testsysteem op ware grootte aan het ontwikkelen. We zoeken nog een definitieve locatie. In 2025 moet dit systeem operationeel zijn.”
Groen ecosysteem
Deze techniek als toevoeging aan geheel met een windpark en groene waterstofproductie geeft extra synergie en completeert een volledig groen energie- ecosysteem, zegt Bliek. “De productie van groene waterstof werkt het best bij constante input. De Ocean Grazer biedt de buffercapaciteit die dat mogelijk maakt. Daarmee kan het aandeel van de groene waterstof-productie worden verhoogd van 30 naar 80% of meer, afhankelijk van het optimalisatiedoel.”