4 nov 2019
|
Economie
Journalist: Hugo Schrameyer
Kennisintensief vastgoed krijgt steeds meer aandacht van beleggers nu traditionele markten als woningen, kantoren en retail verder onder druk komen te staan.
Bedrijfshuisvesting had ooit de reputatie een specifieke markt te zijn met eigen wetmatigheden. Nu deze sector in de loop der jaren steeds vaker in de portefeuille is opgenomen van vastgoedbeleggers, ontkwam ook deze markt niet aan oplopende prijsconcurrentie. Met deze toenemende 'commoditisering' zijn beleggers zich gaan oriënteren op alternatieven, maar wat zich op de achtergrond veelal onder de radar afspeelde, is de opkomst van kennisintensief vastgoed als beleggingsthema.
Tegelijkertijd is het evenmin verwonderlijk dat deze discipline relatief weinig aandacht kreeg uit traditionele beleggingshoek. Huisvesting voor kennisintensieve bedrijven kent een behoorlijk specifieke problematiek. Loboratoria, cleanrooms of bijvoorbeeld R&D-ruimtes die kenmerkend zijn voor deze sector verlangen toegesneden aandacht en een totaal andere aanpak dan generieke kantoorruimtes.
Vastgoedbeleggers in science parks halen onder meer aan dat de overheid in het topsectorenbeleid veel investeringsbudget heeft vrijgemaakt voor de kennisintensieve industrie. Dat doet vermoeden dat ook vastgoedontwikkelaars daarvan kunnen profiteren, maar dat is slechts ten dele waar. Budgetten moeten vooral gaan naar de inhoud van science bedrijven en dus niet naar randvoorwaardelijke dimensies, waaronder huisvesting. Dat maakt deze markt behoorlijk uitdagend en karakteristiek. Als externe huisvestingspartij heb je intensief notie te nemen van de actualiteit in deze sector. Zonder die wetenschap ben je onvoldoende in staat om huurders te ondersteunen.
Wat daarbij verder valt te onderstrepen, is dat Nederland zich karakteriseert door een hoogwaardige kenniscultuur. Veel markten fluctueren en kennen periodes van groei en recessie. Deze economische wetmatigheid lijkt echter geen vat te krijgen op de ontwikkeling van de science industrie. Zelfs in periodes van nationale recessie kwamen er nieuwe investeringsbudgetten vrij. De science markt kent een zeer stabiel ontwikkelingsverloop, waarbij er geen sprake is van diepe dalen en hoge toppen. Dat maakt deze markt met name interessant voor investeerders die willen profiteren van een stabiel rendement zonder onnodige risico’s.
Wat investeringen in kennisintensief vastgoed tevens zo specifiek maakt, is het brede portfolio aan bedrijven binnen de huisvesting. De markt wordt niet alleen gedomineerd door volgroeide bedrijven, maar kent ook tal van start ups, in veel gevallen spin-off bedrijven van kennisinstellingen, die goede kansen hebben om door te groeien. Waar dergelijke start ups met name behoefte aan hebben, zijn op maat gesneden faciliteiten, maar vooral ook toegang tot een waardevol netwerk. Geslaagde kennisintensieve vastgoedprojecten kenmerken zich veelal door een aaneenschakeling van een afwisseling aan bedrijven en andere stakeholders, waarbij er een intensieve kruisbestuiving bestaat tussen gevestigde ondernemingen en beginnende starters.
Ondernemers met goede plannen kennen veelal voldoende kansen om investeringsbudgetten te vinden om hun ambities waar te maken. Dat geldt ook voor niet-kennisintensieve bedrijven, maar generiek gesproken valt zeker nu de trend te zien dat investeerders eerder budget vrijmaken voor innovatieve ideeën dan voor conventionele productvernieuwingen. De kennisintensieve industrie valt derhalve steeds vaker binnen de scope van investeerders, te meer omdat innovaties immers moeilijker zijn te kopiëren en meer commerciële kansen kennen dan gebruikelijke introducties. Beleggen in science parks is een discipline dat veelal onontdekt is gebleven, terwijl er prima groeikansen liggen. Gezien de karakteristiek van de markt geldt echter wel dat je als belegger voldoende expertise in huis moet hebben wil je tot investeringen tot een succes kunnen maken.