Want het feit dat we steeds meer digitaliseren en hier ook steeds afhankelijker van worden, betekent ook dat het dreigingslandschap dat ervoor kan zorgen dat de digitale wereld verstoord wordt steeds groter wordt. “Als je jezelf dan afvraagt wat de staat is van de digitale weerbaarheid in Nederland, dan is dat een hele complexe vraag”, vertelt directeur van Cyberveilig Nederland Petra Oldengarm.

Volgens Oldengarm zijn er een aantal sectoren die hun zaakjes goed op orde hebben, maar geldt dat lang niet voor iedereen. “De financiële sector is heel stevig gereguleerd, net zoals de vitale sectoren, maar voor veel andere sectoren dit nog niet het geval. Zij onderschatten nog vaak het risico dat ze lopen omdat ze denken dat er bij hen niets te halen valt. Maar elk bedrijf beschikt over waardevolle digitale data die niet zomaar op straat mag komen te liggen of heeft systemen waarvan de uitval kan zorgen voor grote problemen.”

Digitale veiligheid is een randvoorwaarde voor digitale transformatie. Vandaar dat Cyberveilig Nederland een aantal doelen heeft opgesteld waarmee Nederland voorop kan blijven lopen in die transitie. “Dat begint bij investeren in digitale weerbaarheid”, vertelt Oldengarm. “We geven op dit moment heel veel geld uit om te zorgen dat onze economie overeind blijft, maar we moeten ook blijven investeren in awareness rondom digitale veiligheid. De overheid kan bedrijven op die manier stimuleren om digitaal weerbaar te zijn. Ondernemers moeten op hun beurt een aantal basismaatregelen nemen om te zorgen dat zij weerbaar zijn.”

Om dat te kunnen doen, is het van groot belang dat er centrale regie komt. “Momenteel zijn er veel verschillende departementen binnen de overheid bezig met cybersecurity”, vertelt Oldengarm. “Dat is op zich heel goed, maar het grote nadeel is dat elk departement zijn eigen strategie formuleert en uitvoert. Er is geen centrale regie en daardoor ontbreekt samenhang, focus en een gezamenlijk beeld over prioriteit. De expertise op het gebied van cybersecurity is best schaars, als we dat dan ook nog versnipperen is het heel lastig om een duidelijk beleid te voeren om Nederland digitaal weerbaar te maken.”

Ook is het volgens Oldengarm noodzakelijk dat we iedereen al vanaf jonge leeftijd basiskennis meegeven over cyberveiligheid. “Dat begint al bij de kleuterschool. Tegenwoordig spelen zelfs baby’s al op iPads, dus onze kinderen worden in een hele andere werkelijkheid groot dan de mensen die nu in het bedrijfsleven werken. Veilig omgaan met digitale middelen gaat voor een groot deel over je eigen gedrag, dus we moeten iedereen leren daar veilig mee om te gaan. In alle lagen van de samenleving en op alle leeftijden.”

Naast centrale regie vanuit de overheid, is het ook belangrijk dat er binnen de gehele keten duidelijk gedefinieerd is wie verantwoordelijkheid draagt over cybersecurity. “Nu zie je dat de markt naar de brancheorganisaties wijst, de brancheorganisaties naar de overheid en de overheid weer terug naar de markt”, stelt Oldengarm. “Dat schiet natuurlijk niet op. We moeten in de gehele keten duidelijkheid aanbrengen en rollen verdelen, zodat het in geval van een crisis altijd duidelijk is wie de verantwoordelijkheid draagt en wat zij moeten doen.”

Als laatste is er nog het belang van goed onderzoek, vertelt Oldengarm. “We zien nog steeds dat veel goede onderzoekers naar het buitenland vertrekken en je moet je afvragen of we dat prima vinden, of dat we die kennis liever in Nederland willen houden. Als we een sterke positie in willen blijven innemen op de digitale markt zullen we moeten zorgen dat we deze kennis in Nederland houden en verder opbouwen. Want alleen met een sterke kennisbasis op gebied van cybersecurity kunnen we koploper op het gebied van digitalisering blijven.”