Trendwatcher Adjiedj Bakas is auteur van het boek ‘Ziel in de Zorg’ en kampte vorig jaar met een lichamelijk malheur. In die hoedanigheid valt hij dus ook als ervaringsdeskundige op te voeren. Hij heeft in verschillende ziekenhuizen en revalidatiehuizen gelegen. En wat je dan overkomt, vertelt hij nu, valt met geen pen te beschrijven. “Op elke nieuwe afdeling waar ik kwam, werden mijn gegevens opnieuw genoteerd. Elke keer maar weer, terwijl het simpelweg mogelijk is om die informatie snel digitaal uit te wisselen”, zegt Bakas, die er ter illustratie aan toevoegt dat de zorg de enige sector is waar de fax nog bestaat. Waarmee hij maar wil zeggen, dat de zorg op administratief vlak hopeloos achterloopt.

Sterker nog, zoals hij aangaf, met slimme, innovatieve oplossingen valt enorm te besparen op administratief beheer. “Er zijn innovatieve vernieuwers die deze uitdaging best willen oppakken. Er bestaat echter een enorme weerstand tegen deze veranderingen. De zorgsector weet zich immers verzekerd van budget. Daar zorgt de belastingbetaler wel voor. Er bestaat geen enkele urgentie om kosten naar beneden te brengen.”

Toch kan het ook anders. Neem Signapore. Een welvarend land, met een prima werkende gezondheidszorg, En daar is de zorg drie keer goedkoper dan hier. Hoe dat komt? Omdat de sector daar wel open staat voor technologische innovaties en ICT-oplossingen. “Outsiders die insiders in de zorgindustrie inspireren tot innovatie.”

En toch, er wordt stapje voor stapje wel degelijk vooruitgang geboekt. Zo laat het Erasmus Ziekenhuis in Rotterdam zich adviseren door Schiphol, een kei in logistieke uitdagingen. “Waarom moet je als patiënt het hele ziekenhuis door om naar de OK te komen? Je kunt beter de operatieafdeling tot kern maken en daaromheen de ziekenhuisbedden situeren.”

Dianda Veldman is directeur/bestuurder van Patiëntenfederatie Nederland, een belangenorganisatie die zich sterk maakt voor alle mensen die zorg nodig hebben. Veldman herkent zich voor een groot deel in de woorden van Bakas. “De prikkel ontbreekt”, reageert ze. “Als de zorgsector betaald krijgt voor de werkzaamheden, dan is er geen reden om daar verandering in te brengen.”

Toch ziet ook zij dat digitalisering baat kan hebben. Niet alleen om te besparen, maar ook in het belang van patiënten. En daar is het de federatie primair om te doen. Dianda Veldman noemt drie voordelen op: digitalisering kan zorgverlening vergemakkelijken, geeft de patiënt meer grip op zijn eigen situatie en biedt de patiënt meer zekerheid.

“Neem beeldbellen. Een patiënt met een klacht moet nu naar het ziekenhuis of naar zijn huisarts. Misschien is contact per beeldtelefoon een stuk gemakkelijker en ook plezieriger voor de patiënt. Dat geldt zeker voor mensen die zich moeilijk kunnen verplaatsen”, stipt Veldman het eerste voordeel aan.

Voordeel twee: “Door nieuwe technologie is het ook mogelijk om ziektes of lichaamswaarden thuis te monitoren. Om je bloedwaarde te meten, zijn er allerlei innovatieve tools mogelijk. Hoef je niet voor naar het ziekenhuis.” En tot slot voordeel drie: “Door nieuwe ICT-technologie heb je als patiënt 24/7 toegang tot gespecialiseerde hulp. Zelfmonitoring biedt ook zekerheid. Als er iets aan de hand is, als grenswaarden worden overschreden, dan kunnen er direct signalen tot hulp loskomen.”

Wat er nu moet gebeuren, besluit Veldman, is dat de zorg daadwerkelijk de prikkel krijgt om uit zijn eigen comfortzone te komen. “Dat kan een politiek signaal zijn, maar bijvoorbeeld ook een signaal van verzekeringsmaatschappijen die kosten willen terugdringen.”