De Human Relations Beweging (rond 1930) heeft het Taylorisme nooit effectief kunnen keren. Nog steeds – maar dat willen we liever niet toegeven – wordt leiding gegeven uit ‘angst om de controle te verliezen’.

De nieuwe ‘arbeiders’ zijn de millennials (Y-generatie) terwijl de Z- generatie – geboren vanaf 2000 – er aankomt. Ze zijn digitaal opgevoed en uiterst bekwaam om zelf informatie op te sporen en te verwerken. Niet meer ‘wie de baas is mag het zeggen’ maar ‘wie het weet mag het zeggen’. Hoe komt het dan dat we nog altijd Tayloristische organogrammen gebruiken, hiërarchische harkjes om te laten zien wie leidt en wie volgt. Wij zijn met onze opleidingen ‘De Nieuwe Leider’ al 15 jaar bezig met het demystificeren van nodeloos ingewikkelde leiderschapsmodellen. We begrijpen steeds beter wat we als trainers / coaches moeten doen om leidinggevenden te helpen hun doelen met meer gemak en zekerheid te behalen. Ons geloof in Nieuw Leiderschap heeft er ook toe geleid dat we een managementboek hebben geschreven: ‘Heb je Even? Klankboek voor managers’. Het is een bestseller.

Het werkende alternatief: Het goede gesprek met behulp van de 3 V’s

Leiderloos leiderschap is geen optie. We moeten afspraken maken over hoe we met de vrijheid omgaan die ontstaat als je oude, hiërarchische structuren durft te doorbreken. Dus hoe herwinnen we onze vrijheid én blijven we verbonden 1) met elkaar, 2) met de doelstellingen van de onderneming en 3) de productiviteit die nodig is om waarde te blijven toevoegen.

Hiervoor hebben we ‘het goede gesprek’ en de 3 V’s nodig. Het goede gesprek wat leidt tot verbinding, concrete afspraken en het gevoel dat twee mensen er iets aan gehad hebben. De 3 V’s vormen een routeplanner voor zo’n gesprek: Verantwoordelijkheid, Verwachtingen en Vertrouwen.

1. Verantwoordelijkheid

Verantwoordelijkheid betekent dat de medewerker aangesproken wenst te worden op het uitvoeren van zijn of haar taken. In het woord ‘verantwoordelijkheid’ zit het woord ‘antwoord’ opgesloten. Mensen die verantwoordelijkheid durven dragen zijn bereid om alle vragen over hun afwegingen en handelen eerlijk te beantwoorden. Zonder omhaal, zonder angst voor de gevolgen, zonder schaamte over eventuele fouten. Pas dan zullen ze het volledige eigenaarschap oppakken over de prestaties die geleverd moeten worden.

2. Verwachtingen

Verwachtingen: ‘Ik ga zitten wachten in de aanname dat wat ik verwacht wel duidelijk zal zijn’. Dat kan alleen maar tot teleurstelling leiden. Als er geen duidelijkheid is over de wederzijdse verwachtingen, dan blijft iedereen leven met de aanname of hoop dat een activiteit ook werkelijk plaats gaat vinden. Toets dus doorlopend welke verwachtingen er aan beide kanten zijn.

3. Vertrouwen

Vertrouwen houdt in dat je bereid bent om bewust afhankelijk te zijn van de daden van een ander. Je gelooft dat de ander eerlijk is en dat iets ‘ goed’ zal gaan. Vertrouwen wordt ook omschreven als “geloven dat de persoon die je vertrouwt zal doen wat je van hem verwacht”. En, om vertrouwen in anderen te hebben zul je moeten werken aan het vertrouwen in jezelf. Pas dan durf je structuren (harkjes) los te laten en te vertrouwen op de talenten van je mensen.

Is dit alles? Nee, dat denken we niet. We zeggen vaak: ‘dit is simpel maar niet gemakkelijk’. Maar het is een waardevol begin.