De overgang naar een duurzame en klimaatvriendelijke samenleving is een van de grootste maatschappelijke uitdagingen van deze tijd. De wereldbevolking en het welvaartsniveau nemen toe waardoor er behoefte is aan meer voedsel, huisvesting, transportmiddelen en energie. Tegelijkertijd stijgt hierdoor de wereldwijde CO2-uitstoot. 

De chemische industrie verbruikt in haar productieprocessen relatief veel energie om producten te maken. Maar aan de andere kant bespaart de sector energie in de keten door de producten die ze maakt. Denk aan materialen voor windmolens, zonnepanelen, warmtepompen, woningisolatie, kunstmest, batterijen voor elektrische auto’s engewasbeschermingsmiddelen. “Aan de ene kant is de chemische industrie een hele energie intensieve industrie, we gebruiken veel energie en stoten veel CO2 uit, aan de andere kant zorgt de toepassing van onze producten dat veel CO2-uitstoot vermeden wordt. Ik ben ervan overtuigd dat onze industrie met oplossingen om de CO2-uitstoot te verminderen, de sleutel in huis heeft die leidt tot verandering – zowel in onze eigen productieprocessen als in de eindproducten”, aldus Jurgen Hoekstra, Managing Director BASF Benelux.

Juist nu is het belangrijker dan ooit dat partners in de chemische industrie samen met, wetenschappers en overheden baanbrekende technologieën, nieuwe processen en producten ontwikkelen om de emissie te reduceren en de aarde in goede staat achter te laten voor de komende generaties. Dagelijks wordt bij BASF met man en macht gewerkt om de grootste uitdaging van deze tijd via innovatieve projecten te tackelen. “Sinds 1990 hebben wij in onze organisatie wereldwijd de uitstoot van broeikasgassen met de helft verminderd, terwijl de productie is verdubbeld. Wij bereikten dit niet alleen door onze energie-intensieve processen slimmer en duurzamer in te richten en vol in te zetten op energiemanagement via het ISO 50001-systeem, maar ook door katalysatoren te gebruiken die de emissie van broeikasgassen aanzienlijk reduceren. De opgave waar we op wereldniveau voor staan zorgt dat we het compleet anders zullen moeten doen. We moeten flinke stappen zetten en met nieuwe technologieën aan de slag als we ons doel, een klimaat neutrale productie in 2030, willen halen”, vertelt Dessa Langevoort, hoofd Communicatie BASF Benelux. 

Een van de oplossingen, waar verschillende chemische multinationals in Europa middels een consortium aan werken, is het onderzoek naar elektrificatie van petrochemische installaties. “Een stoomkraker is het startpunt van de chemische industrie. Hierin wordt onder andere nafta onder hoge temperatuur verhit waardoor de afzonderlijke moleculen in de grondstof uit elkaar vallen en zo de basis vormen voor chemische bouwstenen in de rest van de keten. 

De verhitting gebeurt nu met gas. Als we dat proces met de stoomkraker kunnen omzetten naar ‘elektrocrackers’ op basis van duurzame energie scheelt dat veel CO2-uitstoot. Met ons koolstof onderzoeksprogramma richten we ons op de basischemicaliën omdat deze verantwoordelijk zijn voor 70% van de broeikasgasemissies in de chemische industrie, maar onmisbaar zijn voor de waardeketen en al onze innovatie. Door elektrificatie en nieuwe processen, zouden basischemicaliën bijna emissievrij kunnen worden geproduceerd”, benadrukt Hoekstra. Toch lijkt de overgang naar elektrische stoomkrakers op papier makkelijker gedaan dan gedacht. “Het is een ingewikkeld proces. Deze innovatie is zelfs zo complex dat we het gezamenlijk met andere partijen moeten onderzoeken.” In het consortium zitten veel multinationals uit omringende landen en de actie zit nu nog vooral in Europa. Hoekstra wenst dan ook dat de rest van de wereld snel meegaat. “De uitdaging is voor ons allemaal gigantisch. Toch is deze opgave niet onmogelijk, ook binnen ons eigen team zijn wij optimistisch dat we dit aankunnen. De klimaatbescherming leeft enorm bij ons en er bestaat zoveel toewijding om hieraan te werken. Alleen, innovatie kun je niet afdwingen, het is niet even snel morgen gedaan.”