“En de focus ligt daarbij op de maakindustrie”, vertelt Mark Boneschanscher, managing director EIRES. “In 2019 hebben we hier de opdracht gekregen om met EIRES een instituut op te zetten dat het energieonderzoek van de verschillende faculteiten op de Technische Universiteit Eindhoven bij elkaar brengt. In onze vier onderzoekslijnen werken wij aan concrete oplossingen voor de energietransitie die leiden tot apparaten die hier in de Brainport regio geproduceerd worden.”

Maakindustrie

Binnen EIRES organiseren we het onderzoek dat de maakindustrie nodig heeft om een sterke positie in te nemen in de energietransitie. Boneschanscher: “Wij zien hierin een enorme kans voor Nederland. De energietransitie vraagt om de productie van allerlei nieuwe high-tech systemen voor energieopslag en -conversie én om ingenieurs die deze nieuwe producten kunnen maken en slim kunnen inpassen in ons toekomstige energiesysteem. Als je dit goed organiseert heb je een sterk exportproduct, zowel de kennis en het talent van de ingenieurs als de systemen zelf.”

Waterstof 

Eén van de projecten waar in EIRES aan wordt gewerkt is het maken van groene waterstof. In de media zie je dat waterstof wordt gepresenteerd als de oplossing voor alles, vertelt Richard van de Sanden, scientific director EIRES. “Maar dat is helaas niet het geval. De belangrijkste bijdrage die waterstof kan leveren zit in de industrie. De chemische industrie moet op dit moment een enorme transitie ondergaan. Vrijwel alles wat wij in het dagelijks leven gebruiken, zoals het plastic om onze kaas, wordt door de chemische industrie gemaakt op basis van aardolie. Om minder CO2 te gaan uitstoten moeten deze productieprocessen nu helemaal opnieuw bedacht gaan worden. Ook waterstof wordt op dit moment al in de industrie gebruikt, maar dan op basis van aardgas. In de toekomst zal waterstof gemaakt moeten worden op basis van hernieuwbare bronnen. Daar zijn elektrolysers voor nodig, apparaten die water scheiden in zuurstof en waterstof met behulp van elektriciteit. Helaas zijn de elektrolysers nu nog ruwweg een factor tien te duur om competitief te zijn met waterstof gemaakt uit aardgas. Maar door allerlei slimme innovaties, zowel in de productie als in nieuwe concepten en systeemintegratie, kunnen de kosten hiervan nog flink naar beneden worden gebracht.” 

Nationaal Groeifonds 

Het Nationaal Groeifonds (een initiatief van de Rijksoverheid om economische groei te stimuleren op de lange termijn) heeft geïnvesteerd in een grootschalig nationaal programma voor de ontwikkeling van duurzame waterstof voor de industrie, zo gaat Van de Sanden verder. “En niet alleen de inzet van groene waterstof zelf wordt verkend, maar ook andere mogelijkheden voor vergroenen van de chemie. Een voorbeeld hiervan is het maken van ammoniak als brandstof voor de scheepvaart. Op termijn zal de waterstofindustrie zo voor een vermindering van CO2-uitstoot gaan zorgen. Het is dan wel belangrijk dat de elektrolysers ook van groene stroom worden voorzien, anders kan je de waterstof net zo goed van aardgas blijven maken. Het is dan ook nog maar de vraag of we op termijn wel veel waterstof in Nederland gaan maken, of dat dit zal gebeuren in landen waar groene stroom veel goedkoper is door meer zon en wind.”

Potentie

Door nu slim in te zetten op het ontwikkelen van kennis en bouwen van apparatuur creëer je ook een mogelijk exportproduct “Het geld van het Groeifonds moet dan ook geïnvesteerd worden in onderzoek en ontwikkeling om systemen als elektrolysers en allerlei andere componenten van ons toekomstig energiesysteem goedkoper te produceren in eigen land. Gaan we die nu namelijk bestellen in het buitenland, dan investeren we in kennisontwikkeling over de grens en zetten we onze eigen maakindustrie op achterstand. Als we in plaats daarvan nu investeren in innovatie voor onze eigen maakindustrie kunnen we onze eigen waterstoftechnologie zelf maken én exporteren. Zo vergroenen we niet alleen onze chemie, maar zorgen we er ook voor dat we er hier in Nederland aan gaan verdienen. Hiervoor bundelen wij in EIRES de krachten van onderzoekers uit verschillende disciplines rondom energiesystemen zoals elektrolysers en koppelen we hen aan de juiste partijen uit de maakindustrie om zo producten te realiseren voor een duurzaam en winstgevend Nederland.”

Ga voor meer informatie naar: www.tue.nl/eires