Hoge energieprijzen, weifelend beleid en gebrek aan visie bedreigen de innovatieve sector. Beleid is versnipperd, met losse en soms tegenstrijdige maatregelen. Martijn Amory, CEO van Fibrant, ziet dit als een fundamenteel probleem: “We moeten ons realiseren dat een duurzame industrie meer ruimte nodig heeft dan een niet-duurzame industrie. Denk bijvoorbeeld aan het importeren en vervoeren van circulaire grondstoffen, het aanleggen van buisleidingen en het transporteren van elektriciteit. We pakken losse delen van het systeem aan, maar vergeten het geheel. We beprijzen bijvoorbeeld het produceren van goederen, maar kijken onvoldoende naar het stimuleren van de vraag naar duurzame producten.”

Fibrant, producent van nylon en kunstmest met faciliteiten in Geleen en China en onderdeel van het Chemelot-cluster, laat zien dat verduurzaming wel degelijk mogelijk is. Het bedrijf investeerde de afgelopen vijf jaar €200 miljoen in zijn Nederlandse productielocatie, wat resulteerde in 70% minder CO₂-uitstoot dan Aziatische concurrenten. Als eerste in Nederland sloot het bedrijf een maatwerkafspraak met het ministerie van Economische Zaken om deze verduurzaming te realiseren.

De volgende stap is circulaire productie. Met Fibrant’s pilotfabriek kunnen materialen zoals visnetten, kunststof onderdelen en textiel volledig circulair verwerkt worden tot basisgrondstoffen. “We willen absoluut blijven doorpakken op recycling. Ik geloof echt dat het richting 2040 cruciaal gaat zijn. Maar dat vereist samenwerking, van inzameling tot sortering. Het kan, maar dan moeten we nu slimme stappen zetten.”

Geef de duurzame industrie prioriteit en rol de plannen uit

Verduurzaming wordt nog niet altijd beloond. “Op koelkasten en televisies hebben we productlabels, maar bij kleding, weet je eigenlijk niet hoe en of deze duurzaam gemaakt is”, zegt Amory. Fibrant introduceerde ‘EcoLactam®’, een grondstoffenreeks met een lage CO₂-voetafdruk.” Het bedrijf werkt samen met kledingmerken om hun volledige toeleveringsketen te verduurzamen.

Verdwijnt de chemische industrie uit Nederland, dan verschuift de productie naar landen met mogelijk vier keer hogere CO₂-uitstoot. Amory pleit voor een gezamenlijke aanpak en een duidelijke lange termijn visie, in plaats van versnipperde initiatieven: “In Den Haag werken ministeries afzonderlijk en met tegenstrijdige plannen. Zo ga je het niet oplossen. We weten al lang wat er nodig is en de industrie heeft daar ook in geïnvesteerd. Geef de duurzame industrie prioriteit en rol de plannen, die al in heel veel rapporten en adviezen beschreven staan, met spoed uit.”

De boodschap is urgent, maar ook hoopvol. “Als het een verloren missie was, waren het loze praatjes. Kijk wat we al kunnen en de innovaties die we hebben – we mogen dit niet laten versloffen. Het is wat mij betreft nog steeds een vraag van willen en niet van kunnen. Maar dan moeten we wel in 2025 durven te kiezen.”