23 mrt 2023
|
Industrie
Misschien wel de belangrijkste op handen zijnde (Europese) wetgeving op het gebied van duurzaamheid is de CSRD – de Corporate Sustainability Reporting Directive. Op grond daarvan moeten bedrijven jaarlijks verplicht rapporteren over zaken zoals CO2-uitstoot, impact op biodiversiteit, schendingen van mensenrechten, en ga zo maar door. Binnen de CSRD wordt uitdrukkelijk een ketenperspectief gehanteerd. Het gaat niet alleen om wat het bedrijf zelf doet (de zogenaamde scope 1), maar ook de gevolgen die deze activiteiten hebben op andere bedrijven (scope 2) en de activiteiten in de waardeketen van het bedrijf (scope 3).
Veel bedrijven zien deze rapportageverplichting als de zoveelste ambtelijke betutteling vanuit Brussel. Maar er is ook een heel ander perspectief mogelijk, namelijk om van deze nood een deugd te maken. Duurzaamheid is geen beperking maar een nieuwe mogelijkheid om te concurreren op de wereldmarkt. Klanten stellen steeds hogere eisen. Medewerkers vinden het steeds belangrijker. Veel bedrijven zien dat wel, maar laten het nog vaak bij alleen mooie woorden en goede bedoelingen. Maar zonder concrete doelen en een duidelijke duurzaamheidsstrategie zijn het ‘praatjes voor de vaak’ en ligt ‘greenwashing’ op de loer.
Ten aanzien van duurzaamheid geldt in de praktijk vaak ‘niet-meten is niet-weten is niet-verbeteren’. De verplichting van de CSRD kan dan worden aangegrepen om strategisch beleid op het gebeid van duurzaamheid te formuleren en daarop te sturen middels concrete prestatiemetingen. Daarmee krijgt het perspectief op People, Planet en Profit echt inhoud. En dat is dan gelijk een goede opstap om dit ook samen met de ketenpartners op te pakken, immers, duurzaamheid stopt niet bij de bedrijfsmuren.
Al jaren is bekend dat ketensamenwerking leidt tot sneller, beter, goedkoper, innovatiever, leuker en duurzamer. In feite leiden alle belangrijke hedendaagse uitdagingen binnen supply chain management zoals wendbaarheid, digitalisering, personeelstekort en ook duurzaamheid tot de noodzaak tot meer ketensamenwerking. Bedrijven hikken al lange tijd aan tegen de noodzakelijke veranderingen daartoe. Ketensamenwerking vraagt immers een heel andere manier van managen: veel minder vanuit macht, concurrentie en onafhankelijkheid en veel meer op basis van gezamenlijke doelen, wederzijds vertrouwen en samen innoveren.
De wetgeving op het gebied van CSRD is het zoveelste signaal dat bedrijven uit een ander vaatje moeten gaan tappen. Daar kan je je tegen verzetten of je kunt aan de minimale eisen voldoen en het daarbij laten. Maar voor diegene die hun bedrijf echt toekomstbestendig willen maken is het een uitstekende aanleiding om dat te doen wat toch al nodig was: het serieus omarmen van ketensamenwerking als paradigma van de toekomst. Oftewel: CSRD kan het tijdperk van ketensamenwerking inluiden. Rond een ketenbrede duurzaamheidsagenda kunnen dan de gezamenlijke logistieke processen integraal worden verbeterd waarbij er ook ruimte voor hergebruik en circulariteit ontstaat. Verder kunnen ketenpartijen aan de hand van de wederzijdse (scope 3) informatiebehoefte hun digitaliseringsagenda uitvoeren.
Kortom, de aanleiding van CSRD is misschien niet de leukste, maar voor wie het wil zien zijn de mogelijkheden om er vorm aan te geven eindeloos.
Prof.dr. Jack AA van der Veen,
evofendex leerstoel Supply Chain
Management Nyenrode Business Universiteit