24 sep 2018
|
Industrie
Automatisering en robotisering in de industrie zijn niet alleen gericht op productiviteitsstijging en kwaliteitsverbetering. Dankzij automatisering zijn productielijnen ook flexibel geworden en rollen met schijnbaar gemak verschillende modellen auto’s, soms zelfs van verschillende merken, uit dezelfde fabriek. Een aanpassing van één product op specifieke klantwensen is geen probleem voor een van ’s lands bekendste beddenleveranciers. Echte hightech oplossingen die vaak gecombineerd worden met moderne managementsystemen waardoor de werknemers op de werkvloer nauw betrokken zijn bij de wijze waarop er in de fabriek aan verbeteringen wordt gewerkt.
Al meer dan een decennium terug werd deze ontwikkeling besproken en zagen ingenieurs hierin de kans voor nieuwe of terugkerende industriële activiteiten vanuit het buitenland naar Nederland. Een beweging die tegengesteld is aan het vaak wat negatieve sentiment dat aan automatisering kleeft als het gaat om werkgelegenheid. In de financiële sector is deze automatiseringsangst afgelopen jaren terecht gebleken, in de technologische sector zijn de automatisering en de robot eerder vrienden van de werknemers geworden. Hierdoor kunnen zij flexibel, snel en met kwalitatief goede producten de markt betreden. Dat is iets waard.
Het is een hele uitdaging om industrie zo te automatiseren dat deze in een globale economie in een hogelonenland concurrerend is. In Nederland kan je diverse succesvolle voorbeelden vinden waaruit blijkt dat dit daadwerkelijk kan. Het gaat niet alleen om een efficiënte en flexibele productielijn. Het gaat om het samenspel van de hele keten van ontwerpers, engineers, marketeers, inkopers, toeleveranciers, en productieleiders. Steeds meer werken zij intensief samen aan nieuwe producten en hoe beter dat gaat, des te flexibeler en efficiënter is het fabricageproces.
De samenwerking tussen de ketenpartners wordt nu steeds verder geautomatiseerd. Niet alleen wordt binnen de fabriekspoort de koppeling tussen de verschillende systemen gelegd, ook met toeleveranciers en ontwerpbureaus worden meer en meer digitale lijnen gecreëerd om informatie uit te wisselen. We komen in de wereld van digital twins. Een product gaat eerst virtueel langs ketenpartners, door machines en processen. Dat levert een schat aan informatie op en deze kennis en ervaring wordt tussen de verschillende ketenpartners steeds beter gedeeld, iets wat inefficiëntie en fouten beperkt.
Het mooie is dat deze ontwikkelingen ons wel eens heel goed kunnen helpen om de transitie naar een circulaire economie te bevorderen. Deze transitie vraagt veel van de kennis van producten en grondstoffen en van de processen die op een efficiënte wijze materialen kunnen terugwinnen en nieuwe producten kunnen maken. Het vastleggen van kennis en ervaring in geautomatiseerde en wellicht zelflerende systemen is essentieel voor de omslag naar een meer duurzame samenleving. Samen met de werknemers gaan automatisering en robotisering ons helpen om deze transitie te maken. Circulaire businessmodellen worden dan sneller duurzaam circulaire verdienmodellen. Naast termen als Smart Industry, Internet of Things etc. denk ik daarom graag ook aan Industrie 4.gr0en.
Ir. Gerald Schotman
President Koninklijk Instituut Van Ingenieurs (KIVI)