24 jun 2020
|
Economie
Journalist: Féline van der Linde
Winkels, restaurants en kantoren waren (deels) dicht door de coronamaatregelen. Langzaamaan is alles nu weer gedeeltelijk open, maar de economie en de vastgoedmarkt hebben nu te maken met de gevolgen van de maatregelen. Toch zijn er kansen ontstaan voor interessante beleggingen op de markt. De woningmarkt blijkt nog altijd in trek te zijn, ondanks de grote onzekerheid die mensen bijvoorbeeld ondervinden met betrekking tot het behouden van hun baan. De woningmarkt blijft ook in een crisis stabiel en de vraag blijft hoog.
John Kerkhoven van Vastgoedjournaal.nl, beaamt dit. “De woningmarkt lijkt stabiel. De consument heeft vertrouwen want ze betalen nog steeds de vraagprijs en soms meer. Al zet ik daar wel mijn vraagtekens bij. Nu mensen nog een baan hebben en een loonstrook ontvangen lijken de mensen overtuigd te zijn om een huis te kopen. Ook de historisch lage hypotheekrente gaat misschien stijgen in de toekomst. Dit is nog een reden voor de mensen om nu een huis te kopen.”
Toch zijn de meningen hierover verdeeld, volgens Kerkhoven. “Hoogleraar woningmarkt Peter Boelhouwer zegt dat de prijzen gaan stijgen en er is nog altijd een tekort aan woningen. Dit zal leiden tot een giftige cocktail, waarbij de koopprijs van woningen enorm gaat stijgen.” Aan de andere kant, zegt demograaf Jan Latten dat prijzen juist zullen dalen. Arbeidsmigranten hebben ons land verlaten vanwege de coronacrisis, waardoor de vraag naar woningen is gedaald. “We hebben deze situatie nog nooit meegemaakt en je ziet dat mensen het af en toe ook niet meer weten”, vertelt Kerkhoven.
“De leegstand wat betreft winkels is nog niet heel erg duidelijk te zien. Maar cijfers gaan dat de komende maanden uitwijzen. In de praktijk zag je dat veel winkels geen huur betaalden, terwijl ze dat wel konden. Daarnaast zijn winkels die leeg staan ook weer snel gevuld. Je ziet bijvoorbeeld dat bedrijven die online begonnen zijn nu een winkel gaan huren”, stelt Kerkhoven.
Ten slotte hebben bedrijfspanden te maken met langdurige huurcontracten. “De meeste kantoorgebouwen zijn toch door de gehele crisis heen bemand geweest. Je ziet nu dat meer mensen terugkeren naar kantoor. Hierdoor ontstaan weer sneller ideeën op afdelingen, je kan sneller schakelen, mensen hebben de gezelligheid gemist van collega’s en teams zijn weer compleet, waar meer rendement uit gehaald wordt, vertelt Kerkhoven. “Naar mijn mening, zullen kantoren dan ook niet minder oppervlakte van kantoormeters nodig hebben door het voortbestaan van thuiswerken.” Bedrijven zullen juist meer gaan nadenken over bijvoorbeeld hoogbouw. Naar bijvoorbeeld de achtentwintigste verdieping is niet handig met betrekking tot anderhalve meter afstand houden in een lift, vertelt Kerkhoven. “Bovendien zullen er meer grotere aparte ruimtes in het gebouw komen. De kantoortuinen waren populair en zullen dat ook blijven, maar er zullen meer aparte ruimtes moeten komen. Ook de technologie en duurzaamheidtrends in kantoren zullen alleen maar gaan toenemen. Zo zal het interessant worden om met sensoren de gezondheid van werknemers te monitoren. In China wordt dit al veelvuldig gedaan.”
“Waar ik mij het meest over heb verbaasd de afgelopen periode is dat er heel gemakkelijk gedacht werd over de vastgoedsector. In de media hoorde ik al snel dat bedrijven even geen huur hoeven te betalen.” Dat is een typerend beeld dat er heerst van de vastgoedsector, volgens Kerkhoven. “Men denkt dat het vastgoed blijkbaar diepe zakken heeft en een sterk eigen vermogen. Toch moeten ook vastgoedeigenaars personeel en hun eigen kantoor betalen. Contracten anders gaan vormgeven is hopelijk een les voor de toekomst. Het kwam de afgelopen maanden veelvuldig voor dat retailers geen huur wilden betalen, omdat hun winkels dicht waren, maar van de overheid mochten zij wel openblijven. Ik ben erg geschrokken van het feit dat contracten zo gemakkelijk niet zijn nagekomen. Rechtsgeldig gezien kunnen de retailers hun pand worden uitgezet. Ik ben dan ook erg nieuwsgierig naar de vele rechtszaken die zijn aangespannen over dit onderwerp. In hoeverre is een contract een contract? Over het algemeen zijn er onderling tussen vastgoedbeleggers en retailers goede afspraken gemaakt, maar ik ben erg benieuwd hoe de jurisprudentie omtrent huurcontracten zich gaat ontwikkelen.”