Bedrijfsdoelstellingen en de juiste medewerkers op de juiste plek zijn onherroepelijk met elkaar verbonden. Recruitmentsystemen die optimaal in staat zijn om de meest geschikte kandidaat voor een vacature te selecteren, blijken van grote toegevoegde waarde. Organisaties maken steeds vaker gebruik van digitalisering en functionaliteiten die de recruiter helpen om snel en effectief de juiste kandidaat te vinden. Dat beaamt ook Randall van Poelvoorde, die regelmatig lezingen verzorgt en vooral bekend staat om zijn brede kijk op automatisering en de invloed daarvan op de samenleving. 

Wat hij opmerkelijk vindt, is dat menselijk inzicht bij veel bedrijven nog altijd een belangrijke rol speelt bij het sollicitatieproces. “Natuurlijk is het niet onmogelijk dat HR-managers de ideale kandidaat selecteren, maar ik wil vooral benadrukken dat je met automatisering en data veel doelgerichter en objectiever komt tot een optimale keuze”, aldus Van Poelvoorde. 

Terug naar het onderwerp: wat je kunt zeggen, is dat de beoordeling van de recruiter nooit los valt te zien van zijn vooringenomen waarneming. Mensen gedragen zich nu eenmaal menselijk en hebben dus per definitie van doen met hun eigen subjectieve inschatting. Automatisering heeft daar geen last van. Die selecteert op basis van duidelijke data en weet tot de meest logische beslissing te komen. Wat valt op te werpen, is dat deze observatie behoorlijk pijnlijk kan uitpakken voor recruitmanagers. Blijkbaar is hun kunde ingehaald door voortgang van de techniek. 

Van Poelvoorde toont zich inderdaad onomwonden pleitbezorger van meer automatisering in het HR-proces. Dat een selectieproces daardoor leidt tot een meer optimale keuze is misschien precair voor de recruiter zelf, maar pakt tegelijkertijd positief uit voor de organisatie. Los daarvan: het werkveld HR houdt zich niet alleen bezig met selectie, maar net zo goed met het beoordelen en behouden van mensen. Als een medewerker een scheiding doormaakt en als gevolg daarvan onderpresteert, dan is dat toch per definitie ter beoordeling van een HR-professional? En niet zozeer van automatisering?

Ook op dat vlak wil Van Poelvoorde graag een nuance aanbrengen. Want strikt genomen valt alles te meten en in data te groeperen, inclusief de liefdesperikelen van medewerkers en zelfs bijvoorbeeld hun alcoholinname. Dat valt immers prima te meten met een dagelijkse ademtest. “Wat je los van technologische mogelijkheden kunt afvragen, is of je wilt leven in een dergelijke samenleving. China kent een sociaalkredietsysteem, een systeem met straffen en beloningen. Dat systeem is sterk verankerd in moderne technologie. Het is prima mogelijk om middels intensieve surveillance je burgers of medewerkers nauwlettend in de gaten te houden, maar je moet je alleen afvragen tot hoe ver je wilt gaan.”

Data en automatisering hebben in mensgerichte vakgebieden vaak een wat negatieve bijklank. Zoals te verwachten viel: ten onrechte, meent Van Poelvoorde, niet in de laatste plaats omdat je data ook kunt zien als opgestapelde ervaringen. Een huisarts van 54 die op basis van zijn intuïtie een patiënt beoordeelt, komt naar verwachting sneller en doelgerichter tot een diagnose dan een schoolverlater die net zijn medische opleiding heeft afgerond. Dat is geen kwestie van talent, dat is een kwestie van ervaring. “Met automatisering en data zijn ervaringen prima te clusteren om bij volgende afwegingen tot een beter resultaat te komen. Technologie laat zich dan ook uitstekend lenen om de problematiek van het huidige personeelstekort af te vlakken. Waar de markt behoefte aan heeft is een naadloze match tussen vraag en aanbod. Gebruik van technologie om de markt meer transparant te krijgen, is daarbij onmisbaar.”

Dat klinkt als bijzonder optimistisch, maar dat neemt natuurlijk niet weg dat er een schrikbarend tekort bestaat aan mensen met twee rechterhanden. Loodgieters, timmermannen, bouwvakkers of elektriciens. Er bestaat een enorm gemis aan dergelijke vakmensen. Dat gaat een investering in automatisering toch niet wegnemen? Nou, ook dat is niet ondenkbaar, meent Van Poelvoorde. Jarenlang bestond de verwachting dat opkomende robotisering werkzaamheden van mensen deels zou overnemen. Grotendeels is dat nog niet gebeurd, maar we zijn volgens de automatiseringsdeskundige nu wel op een punt aangekomen dat we kennis gaan maken met robotoplossingen. Wat tot opluchting gaat leiden in arbeidskringen met een hoog personeelstekort is dat deelklussen steeds gemakkelijker vallen te robotiseren. Van Poelvoorde heeft het dan ook over het metselen van een muurtje of trekken van elektriciteitsbuizen.