De preklinische ontwikkeling van nieuwe geneesmiddelen in de oncologie kan worden verkort door de patiënt in het lab te brengen. CEO Arnoud Huisman: “Daarmee bedoelen wij het maken van patiënt-specifieke modellen op basis van weefsel van de patiënt zodat wij zo vroeg mogelijk in het ontwikkelproces in het lab kunnen inschatten welke patiënten baat hebben bij welke therapieën .”

Arnoud Huisman, CEO, Oncode Accelerator

Standaardmodellen in de preklinische fase houden geen rekening met de diversiteit in patiëntpopulaties en de variaties in kanker waarvoor de geneesmiddelen uiteindelijk werkzaam moeten zijn. Oncode Accelerator wil de patiëntengroep aan het begin van het ontwikkelproces duidelijker definiëren en met behulp van kunstmatige intelligentie de juiste match maken tussen geneesmiddel en patiënt. CSO Mark Krul licht toe: “Stel, wij krijgen de gegevens aangeleverd van een groep patiënten met darmkanker die weefsel ter beschikking hebben gesteld. Wij maken dan modellen van de verschillende subgroepen binnen die groep. Met deze patiënt-specifieke modellen kunnen we veel nauwgerichter de werkzaamheid inschatten van een therapie in ontwikkeling.” De resultaten worden daarnaast ook gebruikt voor het verfijnen van het onderzoeksmodel.

Mark Krul, CSO, Oncode Accelerator

De ontwikkelingen in life science gaan heel snel, zegt Krul. “Daarom hebben wij een consortium bij elkaar gebracht waarin al die ontwikkelingen bij elkaar komen. Het idee is dat oncologie-onderzoekers bij ons aan kunnen kloppen met hun onderzoeksvoorstellen. ” Oncode Accelerator behandelt zelf geen patiënten, maar levert de patiënten data en de modellen om nieuwe geneesmiddelen te ontwikkelen. Krul: “Ter illustratie: vroeger keek een patholoog naar een cel onder de microscoop. Later kwamen daar kleurstoffen bij waardoor cellen met en zonder kanker zichtbaar werden. Nu kan er op DNA-niveau gekeken worden welke combinaties van fouten in het DNA geassocieerd zijn met kanker. Als mensen kunnen wij al die onderlinge verbanden niet leggen. Een computermodel kan honderden verschillende factoren combineren en concluderen ‘dat is deze vorm van kanker’.

Het consortium zoekt academische instellingen en biotech- en farma-bedrijven die mee willen doen om nieuwe modellen voor het versneld ontwikkelen van nieuwe geneesmiddelen te testen. COO Friso Smit: “Vanaf april gaan we op zoek naar demonstratie projecten: ideeën voor potentiële therapieën die we met de patiënt-specifieke modellen versneld kunnen ontwikkelen.” Gegevens en weefsel van de patiënt kunnen we beschikbaar maken. Het soort kanker dat wordt onderzocht is afhankelijk van de vraag uit de markt.”

Friso Smit, COO, Oncode Accelerator

Financiering komt uit het Nationale Groeifonds. De drie boardleden zijn ervan overtuigd dat de nieuwe modellen gaan werken, maar dat moet natuurlijk nog wel aangetoond worden. Krul: “Het ontwikkelen van een nieuw geneesmiddel duurt gemiddeld 15 jaar. Ons streven is dat met 5 jaar te verkorten.” Huisman valt hem bij: “We willen sneller weten of iets werkzaam en veilig is zodat het sneller beschikbaar komt voor de patient. Ons idee is dat we 30 demonstratie projecten opstarten en dat we in 2030 daarvan 5 nieuwe therapieën bij patiënten kunnen gaan testen. Dat is statistisch gezien extreem veel.”

Oncode Accelerator innoveert in feite de complete preklinische infrastructuur. “We maken Nederland daarmee aantrekkelijker voor internationale biotech- en farma bedrijven. De technieken die wij ontwikkelen gaan echt een verschil maken voor patiënten. zegt Smit. En dat is hard nodig. Volgens het Integraal Kankercentrum Nederland krijgt 1 op de 2 Nederlanders te maken met kanker. Om de zorg voor die patiënten beheersbaar te maken moeten we veel meer samenwerken. “Daar hebben we het Nationaal Groeifonds hard voor nodig. En daarmee helpen we niet alleen de patiënt, we maken Nederland ook aantrekkelijker voor de life sciences sector wereldwijd.”

Oncode Accelerator is een samenwerkingsverband van 35 publieke en private partners. Samen innoveren zij ontwikkelingspijplijnen voor vier van de meest voorkomende soorten kankertherapieën: kleine moleculen, biologische geneesmiddelen, cel- en gentherapieën en therapeutische vaccins om deze versneld te ontwikkelen. Vanaf april kunnen geïnteresseerden projectvoorstellen indienen om van deze innovaties gebruik te maken.