Al vanaf september vorig jaar wordt er in Eindhoven hard gewerkt aan de Vestdijk. De weg die van het station bijna dwars door de Brabantse stad richting het zuiden loopt, wordt in delen flink onder handen genomen. Rijbanen verdwijnen, er komt meer ruimte voor voetgangers, fietsers en groen, én de weg wordt gereed gemaakt om overtollig water snel af te voeren. 

Als de herinrichting begin 2020 gereed is, kan de Vestdijk een groot deel van het water dat in de binnenstad valt tijdelijk bergen. Onder de weg is dan een waterbuffer van 1800 kubieke meter aangelegd die het water tijdelijk opvangt, voordat het wegsijpelt richting de rivier de Dommel.

De herinrichting is een voorbeeld van de acties die de stad onderneemt om Eindhoven klimaatadaptief te maken. Verantwoordelijk daarvoor is Rik Thijs, wethouder klimaat en energie in Eindhoven. “Na het klimaatakkoord heeft Eindhoven een lokale klimaatbegroting aangenomen. Het Klimaatplan is daar een onderdeel van. Daarin staan niet alleen maatregelen om CO2 terug te dringen, maar ook om de effecten van klimaatverandering op te vangen: klimaatadaptatie.”

Belangrijk onderdeel daarvan is de klimaattoets. “Dat is uniek in Nederland. Met de Technische Universiteit Eindhoven en waterschap De Dommel hebben we een toets ontwikkeld. Vanaf 2020 moeten alle particuliere ontwikkelaars in de stad voldoen aan drie hoofdregels. Er moet voldoende bergingsruimte voor regenwater zijn. Water moet zoveel mogelijk infiltreren daar waar het op de grond valt. En ontwikkelaars moeten zorgen dat de straat niet onnodig opwarmt en met groen voldoende verkoeling biedt.”

De stad kan niet anders, zegt Thijs. “We willen als stad veel woonvolumes toevoegen. Daar zullen we ook een goede leefomgeving bij moeten ontwikkelen. De gemeente is initiatiefnemer voor een klimaatadaptieve stad, vandaar dat we de klimaattoets hebben ingevoerd.”

Dat de in de klimaattoets opgenomen eisen de stad bovendien mooier kunnen maken, bewijst het nieuwbouwplan in de Deken van Somerenstraat, net buiten het winkelcentrum. Futuristisch ogende gebouwen met groene daken – die houden het regenwater net wat langer vast – met veel tuintjes en met steen gelegde straten die het regenwater doorlaten, zijn op de tekeningen een lust voor het oog.

De gemeente neemt dus zelf het voortouw, maar verwacht ook wat van zijn bewoners. Een groot deel van de grond is namelijk van particulieren. De gemeente helpt hen met tips en een overzichtelijke website. Daarnaast zijn er subsidiemogelijkheden voor onder meer Operatie Steenbreek (tegel eruit, groen erin), de aanleg van een groen dak of bij het afkoppelen van de regenpijp.

Ook is er Regenwacht040, bestaande uit aanjagers uit de stad die medebewoners voorlichten. Thijs ziet het al voor zich dat bij een buurtbarbecue Regenwacht040 langskomt om voorlichting te geven. “De medewerkers zijn sparringpartners, adviseurs op een laagdrempelige manier. Zij kunnen vertellen over mogelijke maatregelen, bijvoorbeeld subsidiemogelijkheden voor vergroening van de tuin.”

Het Witte Dorp krijgt begin juli de primeur, vertelt Thijs. Bewoners van die wijk kunnen via Regenwacht040 een Eindhovense regenton in de tuin plaatsen om regenwater op te vangen. “We hebben deze organisatie bewust buiten de gemeente gezet. We laten juist mensen uit Eindhoven met mensen in de wijk het gesprek aangaan.”

Thijs: “Volgens mij is het hartstikke mooi om ook op dit niveau bezig te zijn. Enerzijds hebben we een groot beleidskader met richtlijnen voor projectontwikkelaars. Anderzijds zijn we ook praktisch bezig in de wijken.”