26 okt 2021
|
Gezondheid
Journalist: Féline van der Linde
Het Prikkelbare Darm Syndroom is een chronische darmaandoening en treft ongeveer tien tot vijftien procent van de Nederlanders. PDS komt in alle leeftijdscategorieën voor en de klachten die PDS veroorzaken wisselen heel erg per persoon en ook in intensiteit. PDS is bij een deel van de patiënten te behandelen. Bijvoorbeeld behandelingen op het gebied van voeding, medicatie, supplementen (probiotica) en hypnotherapie.
“ PDS zorgt voor een heel wisselend palet aan klachten”, vertelt José de Haan, verpleegkundig specialist MDL in Gelre ziekenhuizen Apeldoorn en Zutphen. “De één heeft last van winderigheid, de ander van obstipatie of diarree. Wanneer de huisarts een patiënt met een vermoeden van PDS naar ons heeft doorverwezen ga ik eerst de klachten uitvragen. Waar heeft hij of zij last van? Is er een onderliggende oorzaak? Bijvoorbeeld een voedselvergiftiging of is er een operatie ondergaan? Heeft er een life changing event plaatsgevonden in het leven van de patiënt?” Zijn er alarmsymptomen zoals ongewild gewichtsverlies, bloed bij de ontlasting of darmkanker in de familie.
Er wordt daarnaast gebruik gemaakt van de ROME IV criteria. De Haan: “De symptomen moeten in ieder geval al langer dan zes maanden bestaan en de patiënt moet gemiddeld minstens één dag per week in de afgelopen drie maanden buikpijn hebben gehad. Voldoet de patiënt aan deze en de andere Rome IV criteria dan volgt er nog een aanvullend onderzoek, voornamelijk om andere oorzaken uit te sluiten. Patiënten die bij mij op de poli komen hebben vaak het gevoel de diagnose PDS gekregen te hebben omdat de huisarts geen andere verklaring heeft voor de buikklachten. Dit voelt vaak onbevredigend en ze voelen zich soms niet gehoord. Echter is PDS een echte diagnose en prima te stellen door de huisarts.”
Er zijn een aantal manieren om PDS te behandelen, gaat De Haan verder. “De basis voor de behandeling is patient share decision making. Met de patiënt gaan we in gesprek om te kijken welke behandeling het beste past bij de patiënt. Met voeding kan er veel resultaat worden geboekt bij de meeste patiënten.” Onder begeleiding van een diëtiste kan er bijvoorbeeld worden gestart met het FODMAP (Fermenteerbare Oligosachariden, Disachariden, Monosachariden And Polyoden) dieet. Gedurende de eerste fase, ongeveer twee weken eet je FODMAP arm. Er wordt dan gestopt met het nemen van een aantal voedingsmiddelen en die worden vervangen door andere gezonde voedingsmiddelen. In de volgende fase ga je de FODMAP’s testen. Iedere groep van de FODMAP test je meerdere keren, omdat andere factoren, zoals stress ook van invloed kunnen zijn. Zo kom je erachter waar je goed of slecht op reageert. “Het is daarbij wel belangrijk om te kijken naar de sociale context van de patiënt. Zo’n dieet kan bijvoorbeeld heel lastig zijn als je veel met andere mensen samen eet. Je moet dan wel heel erg sterk in je schoenen staan om het dieet vol te blijven houden. Met de diëtist is het zaak om te kijken wat wel kan en past bij de situatie.”
Er zijn veel mogelijke behandelingen. Het is een kwestie van uitproberen welke behandeling voor wie werkt. Dit kan een medicamenteuze behandeling zijn, maar ook een behandeling door middel van voeding, supplementen (probiotica) of bijvoorbeeld hypnotherapie. Hypnotherapie kan worden ingezet wanneer de patiënt veel krampen heeft. Door middel van ontspanningsoefeningen wordt er geleerd beter om te gaan met de buikkrampen. Daarnaast kunnen ook pepermuntolie en probiotica effectief zijn in het tegengaan van buikkrampen.
PDS-patiënten hebben zelf, het behandelplan in handen waarbij zij adviezen kunnen krijgen van hun behandelaar. “PDS is een ziektebeeld waar nog veel onbegrip over heerst, terwijl het enorme impact heeft op het leven van een patiënt. Door samen te kijken naar welke behandeling past zorgt dit voor zo min mogelijk impact op het leven van de patiënt met het beste resultaat.”