Voor we op die vraag inzoomen, is het goed te kijken naar de basis die we in Nederland al hebben; dingen die goed gaan. Dianda Veldman, directeur-bestuurder bij de Patiëntenfederatie Nederland, vertelt: ‟In beginsel is de Nederlandse zorg van hoge kwaliteit. Zorgprofessionals zijn hier goed opgeleid en de medische ondersteuning in Nederland is erg goed. Mensen ontvangen hier hele goede zorg.”

Hoewel we zorg in Nederland vrij aardig georganiseerd hebben, is er altijd ruimte voor verbetering. Bovendien zorgen maatschappelijke ontwikkelingen ervoor dat het steeds uitdagender wordt vast te houden aan een bepaald kwaliteitsniveau. In de toekomst is het huidige zorgsysteem niet houdbaar. ‟Verbeteringen in het huidige zorgstelsel hebben onder andere te maken met perspectief. Veelal is zorg nu geregeld vanuit het perspectief van de zorgverlener of -instelling. Zij hebben zelf zorg goed georganiseerd, maar kijken vaak niet naar de hele ‘customer journey’ van de patiënt, die langs meerdere zorginstellingen gaat en niet alleen de eigen instelling”, zegt Veldman.

Daarmee raakt de eindverantwoordelijke van de Patiëntenfederatie meteen een belangrijke noot die niet alleen raakt aan het huidige zorgsysteem, maar ook aan die van morgen. ‟Het is essentieel een accent te leggen op patiëntgerichtheid in de nieuwe zorgstructuur. De zorg wordt efficiënter als zorgverleners en -instellingen meer samen optrekken.”

En die efficiëntieslag is noodzakelijk. Veldman: ‟Onze maatschappij kent steeds meer oudere mensen. Ziekten en aandoeningen waar mensen vroeger aan overleden, zijn nu behandelbaar. De zorgvraag neemt daarmee alsmaar toe. Oudere mensen kampen namelijk vaker met chronische aandoeningen waar zorg voor nodig is. Daarnaast kent de maatschappij steeds minder jonge mensen en toetreders tot de zorgarbeidsmarkt. Een op de zeven jonge mensen werkt nu in de zorg. In de toekomst moet dit een op de vier zijn om aan de stijgende zorgvraag te voldoen. Gezien de huidige maatschappelijke ontwikkelingen lijkt dit onhaalbaar.”

Daarom is het zaak om de zorg niet alleen met een patiëntgerichte focus efficiënter te maken, maar ook andere kansen aan te grijpen. “Met behulp van technologie kunnen we het zorgsysteem transformeren. Andere sectoren lopen gigantisch voor op technologisch vlak en hebben hun bedrijfsvoering efficiënter en klantvriendelijker gemaakt. Er is in de zorg veranderkracht nodig om de potentie van technologie te benutten”, benadrukt Veldman.

Ze plaatst ook een kritische noot bij het benutten van technologie voor toekomstbestendige zorg. “We moeten ervoor waken dat we niet simpelweg analoge processen digitaal maken. Om een echte transformatie te bewerkstelligen is het noodzakelijk processen ook te herzien. Veel van die processen zijn namelijk ouderwets en niet gericht op het systeem en de patiënten van morgen.”

Die patiënt van morgen is namelijk ook, met behulp van kennis in applicaties en online, geëmancipeerder met de zorg. “De toegang tot informatie maakt dat patiënten mondiger worden en met andere vragen bij een zorgverlener aankomen. Het is daarom zo belangrijk dat applicaties en digitale kennisplatforms geïntegreerd worden met de Nederlandse zorg. Die applicaties verrijken daarnaast het zorgsysteem door de patiënt, bijvoorbeeld met thuismonitoring, kleine interventies en het faciliteren van kennis, meer controle over zijn/haar eigen gezondheid te geven. Bovendien helpt dit soort technologische oplossingen ook de zorg betaalbaarder te maken; patiënten kunnen immers met digitale middelen en geautomatiseerde informatiebronnen geholpen worden op afstand zonder de hulp van een zorgprofessional. Mocht een zorgprofessional wel nodig zijn, dan kan die consulten ook digitaal voeren, zoals dat tijdens de coronacrisis ook moest. Fysieke ontmoetingen vinden dan alleen plaats indien dit écht nodig is.”