5 mrt 2024
|
Gezondheid
Journalist: Leendert van der Ent
|
Foto: Chris Bonis
Nederland blinkt uit in klinisch wetenschappelijk onderzoek in onder andere oncologie, auto-immuunziekten, zeldzame ziekten en neurologische aandoeningen. Daarbovenop zijn innovatief leiderschap en een robuuste infrastructuur en logistiek sterke punten. Een prima uitgangspunt om het onderzoek in ons land te versnellen, vindt de Dutch Clinical Research Foundation (DCRF). Dat kan bijvoorbeeld door verschillende studies te combineren, met AI meer uit onderzoeksdata te halen en door standaardcontracten te gebruiken. Dit komt zowel patiënten als de economie ten goede, betoogt de DCRF.
Patiënten kunnen niet wachten”, zegt voorzitter van de DCRF Bart Scheerder. In het dagelijks leven is hij Business Developer bij het UMCG in Groningen. “Voor mijn buurvrouw, die onlangs aan ALS overleed, had een maand veel verschil gemaakt. Daarbij zien wij dat de opstart van klinisch onderzoek in Nederland vier tot vijf maanden sneller zou kunnen als partijen optimaal samenwerken. Een belangrijk voorbeeld hiervan is het gebruik van standaardcontracten.”
Bart Scheerder, Voorzitter, de DCRF
De DCRF verenigt een groot aantal partijen, zoals ziekenhuizen, farmaceutische bedrijven, en subsidieverstrekkers. Die hebben elk afzonderlijk uiteenlopende belangen, maar zijn tegelijk allemaal gebaat bij een zo goed mogelijk opgelijnde onderzoeksketen. De DCRF verschaft hen het neutrale terrein om gezamenlijk tot afspraken te komen die het op zich al goede onderzoeksklimaat in Nederland nog verder te brengen.
Opwaartse spiraal De DCRF heeft samen met de relevante partijen de tekst voor een veelomvattend standaardcontract laten opstellen. “Nu komt het er op aan het gebruik daarvan te stimuleren en zo nodig af te dwingen. Vooral buitenlandse contractpartijen willen nu soms uitzonderingen in contracten opnemen, waar juridische afdelingen van ziekenhuizen maanden werk aan hebben. Wij vinden die vertraging onnodig en vanuit het patiëntoogpunt onaanvaardbaar.”
Het klinisch medisch onderzoek is, net als andere economische activiteiten, onderdeel van een internationale race. Versnelling van de opstart kan de Nederlandse positie in het klinisch onderzoek nog verder versterken, betoogt Scheerder. “We zien nu op dit punt een nadeel ten opzichte van bijvoorbeeld Frankrijk, waar centrale budgetonderhandeling en een standaardcontract in gebruik is. Als wij dat ook hebben, komt dat alle partijen binnen het hele Nederlandse onderzoeks- en zorgsysteem ten goede. Patiënten profiteren eerder van innovatieve behandelingen die hun kwaliteit van leven, arbeidsparticipatie en toekomstperspectief verbeteren. Saskia de Wildt van het Radboud UMC presenteerde recent over een onderzoek waarin aangetoond werd dat de kwaliteit van de zorg omhoog gaat als ziekenhuizen participeren in klinisch onderzoek. Een constante stroom aan nieuwe wetenschappelijke kennis en investeringen kan daarnaast een activiteit met een aanzienlijke economische waarde in een opwaartse spiraal brengen.”
Platformstudies en AI Er zijn behalve het standaardcontract nog andere aspecten die de Nederlandse positie verder kunnen versterken. Scheerder: “Ook het uitvoeren van platformstudies kan daaraan bijdragen. In klinisch onderzoek krijgt meestal de helft van de deelnemers de nieuwe (onderzoeks)behandeling en de andere helft een placebo. In platformstudies kunnen meerdere studies worden gecombineerd, met maar één placebogroep, waardoor bij relatief veel meer patiënten een nieuwe behandeling wordt getest. Ook biedt de toepassing van AI mogelijkheden om meer kennis aan data te ontlenen. Ook dit kan bijdragen aan het verder versterken van de Nederlandse positie.”
Benchmarkstudie De DCRF heeft door Citeline een benchmarkstudie naar de positie van Nederland ten opzichte van België, Duitsland, het VK, Denemarken en Frankrijk laten uitvoeren. De resultaten: https://dcrfonline.nl/nieuws/nederland-blinkt-nu-nog-internationaal-uit-in-klinisch-onderzoek/).