Ziekte en chronische ziektes zijn helaas onlosmakelijk aan het leven verbonden. Toch verdient deze aanname een nuance. Veruit het leeuwendeel van alle chronische ziektes, zoals hartfalen of kanker, zijn niet zozeer erfelijk, maar duidelijk leefstijl-gerelateerd. En dan hebben we het over een zeer aanzienlijk toe te schrijven deel van circa negentig procent. Dat geeft te denken. Want als mensen hun leefstijl aanpassen, dan betekent dat een serieuze afname van gezondheidsbedreigingen. “Leefstijl heeft met aspecten te maken als gezondere voeding, beperken van alcohol of meer bewegen. En dan gaat het niet over grote opdrachten als zeven dagen per week naar de sportschool, maar over kleine inspanningen, zoals letten op wat je eet en wat meer bewegen. Een wandeling van dertig minuten per dag is een enorme boost voor een gezonde leefstijl”, vertelt Suzanne van Pelt, CEO en samen met Leonard Hofstra founder van Smart Health.

De constatering dat een betere leefstijl een enorme impact heeft op gezondheid, maar zeker ook op veerkracht en inzetbaarheid, vormt de basis van de ideologie die Van Pelt en Hofstra aan de dag leggen. Smart Health laat zich zien als een datagedreven platform voor gezondheid en welzijn. De kern daarbij bestaat uit wetenschappelijk gevalideerde online vragenlijsten. Aan de hand daarvan ondersteunt Smart Health bedrijven en gemeenten bij het bereikbaar maken van een gezonde leefstijl voor individuele medewerkers en inwoners. “Wat we in feite doen, is het uitnodigen van individuen om wetenschappelijk gevalideerde online vragenlijsten in te vullen. Je kunt mensen niet dwingen om deel te nemen, maar je kunt ze daartoe wel motiveren door stakeholders, zoals direct leidinggevenden in het bedrijfsleven of door imams in islamitische gemeenschappen. Wat daaruit voortrolt is een uitkomst die de gezondheid en het welzijn van ieder individu in kaart brengt. Een op maat gesteld persoonlijk plan helpt daarbij mensen hun leefstijl, mentaal welzijn en veerkracht te verbeteren”, vertelt Van Pelt.

De database omvat inmiddels 500.000 praktijkervaringen, hetgeen betekent dat de antwoorden van een enkel individu door de technologie wordt vergeleken met de overige praktijkervaringen. Op basis daarvan wordt gekomen tot de meest optimale adviezen. Dat is dan ook de sterke kracht van Smart Health, dat zijn technologische infrastructuur en slimme gebruik van data koppelt aan honderdduizenden praktijkcases. “Iedereen is uniek, maar tegelijkertijd worden de uitkomsten via beslisregels en algoritmes gekoppeld met nabijgelegen, soortgelijke bevindingen. Om tot persoonlijke lifestyle-verbeteringen te komen, maken we een selectie van de best mogelijke tips, adviezen, maar ook producten en diensten —allemaal passend bij iemands persoonlijke situatie, voor de beste ondersteuning.”

De aantrekkelijkheid van het leefstijlplatform is bovendien dat Smart Health zich aanpast aan veranderingen in de persoonlijke situatie van deelnemers. Als iemand zijn gezondheid verbetert, of zijn stresservaring wordt verminderd, wordt dat gesignaleerd in de uitkomsten en krijgt de deelnemer op dat moment opnieuw de beste handvatten om zijn leefstijl te verbeteren. “Ons platform is zo ingericht dat wanneer de vragenlijst daartoe aanleiding geeft, of wanneer de werkgever dit wenselijk acht, er een aanvulling kan komen met extra vragenlijsten over thema’s als stress, veerkracht, zelfeffectiviteit en welzijn. Zo kan er een verdiepende analyse worden gemaakt van de sterke punten en van potentiële verbetermogelijkheden.”

Weer even terug naar het begin van deze tekst, terug naar de constatering dat ziekte het businessmodel van de gezondheidszorg bepaalt. Eigenlijk is dat zeer opmerkelijk: het is slimmer en een effectiever businessmodel om te voorkomen dat iemand ziek wordt. “Een zieke werknemers kost enorm veel tijd, veel leed en bovendien een extra belasting voor de achtergebleven medewerkers.

Voor de werkgever is een dashboard beschikbaar waarop alles terugkomt wat uitgevraagd is in zijn organisatie, zoals leefstijl, veerkracht, stress, welzijn. Dit wordt geanonimiseerd inzichtelijk gemaakt vanaf groepen en afdelingen van 50 personen. Op al die onderdelen kan verder ingezoomd worden. Dit zorgt ervoor dat de opdrachtgever datagedreven kan sturen: de werkgever heeft hiermee de beschikking over data, wetenschap en kennis om te weten waar de verbeterpunten liggen”, aldus Van Pelt, die daarbij benadrukt dat er nooit rapportages op individueel niveau worden gedeeld met de werkgever. Privacy van werknemers is immers een groot goed.

De slotopmerking die Van Pelt wil maken, is dat een zieke werknemer gemiddeld 250 euro per dag kost, terwijl deelname aan het platform jaarlijks uitkomt op 50 euro per deelnemer. Dat is nog geen 14 cent per dag.

Een prachtige case waar Smart Health ondersteuning aan heeft gegeven, is die van de Nederlandse textielsuper Zeeman. Het bedrijf heeft ruim 10.000 mensen in dienst en vormt daarmee een soort afspiegeling van gemiddeld Nederland, met mensen op het hoofdkantoor, winkelpersoneel, distributie en chauffeurs. Een challenge waaraan het personeel meenam had tot doel om mensen meer te laten bewegen. Die challenge heeft onder deelnemers tot groot enthousiasme geleid, waarbij tussen november 2022 en september 2023 gezamenlijk 74 miljoen stappen werden gezet. “Dat levert een enorme gezondheidswinst op. Als je gemiddeld 10.000 stappen per dag zet, halveert dat de kans op Alzheimer.”