Om onze innovatiekracht volledig te benutten, hebben we volgens Martin Kern mensen nodig. Veel mensen.“Daarom hebben we ons als doel gesteld om één miljoen talenten te trainen in de komende drie jaar.”

“Waarom innovatie zo belangrijk is voor Europa? Omdat het onmisbaar is bij het oplossen van de grote maatschappelijke uitdagingen waar wij, maar ook de rest van de wereld, mee worstelen.” Aan het woord is Martin Kern, directeur bij het EIT, het Europees Instituut voor Innovatie en Technologie, een onafhankelijk orgaan van de Europese Unie, opgericht in 2008 om het innovatie­vermogen van Europa te versterken. Waar in het begin de focus van het EIT lag op klimaatverandering, duurzame energie en de digitale transitie, zijn er nu negen aandachtspunten. Onder meer voedsel en gezondheid zijn erbij gekomen en die laatste is volgens Kern een goed voorbeeld van het belang van innovatie. “Tijdens de pandemie hebben we gezien wat Europa heeft kunnen doen op het
gebied van gezondheidsinnovaties.
Belangrijk voor de maatschappij én de economie.”

Over die economie gesproken, kan Europa concurreren met Amerika en Azië op het gebied van innovatie?

“Dat is altijd een moeilijk te beantwoorden vraag. Europa bestaat, net als Azië, uit veel verschillende landen, met veel diversiteit, terwijl Amerika homogener is. Maar als je een gemiddelde wil nemen, dan gebruiken we daar het European Innovation Scoreboard voor en daarin zien we dat Europa het steeds beter doet, zo’n tien procent beter sinds 2015. Dus we zien vooruitgang, we zijn het gat met Amerika aan het dichten. Aan de andere kant zien we landen als China en India het gat naar ons dichten. Maar let wel, dit zijn zeer algemene cijfers, want het blijft lastig om over zoveel verschillende landen en sectoren iets zinnigs te zeggen. Er zijn grote verschillen.”

Zijn er bepaalde gebieden waarin u veel vooruitgang ziet?

“Ja, en dat is het goede nieuws. Naast traditionele innovatiehubs zoals Stockholm, Parijs of Berlijn, zien we dat gebieden waar wij als EIT actief zijn ook grote stappen maken. Neem Portugal bijvoorbeeld, waar Sword Health, een door EIT ondersteunde start-up, recent 163 miljoen dollar heeft opgehaald in een investeringsronde en wordt geschat op een waarde van twee miljard dollar. Een gigantisch succes.”

Wat ligt aan de basis van dat succes?

“Een langetermijninvestering in het innovatie ecosysteem in die regio. Het gaat niet om één idee, één project of één start-up, het gaat om het creëren van een framework waar innovatie kan floreren. Als EIT ondersteunen we onderzoek, innovatie en samenwerking, maar ook onderwijs en talent­ontwikkeling, omdat we vinden dat dit een integraal onderdeel is van dat innovatie­framework. Daarom zijn we onlangs ook het Deep Tech Talent Initiative gestart.”

Wat houdt dat precies in?

“Binnen dit initiatief proberen we innovatie­talenten te ontwikkelen in heel Europa. Onze overtuiging is dat als je de skills niet hebt, als mensen hun talenten niet kunnen ontwikkelen, je niet kunt innoveren. Dus waar we ook maar kunnen, proberen we de ontwikkeling van talent te ondersteunen. Dat kan op universiteiten zijn, bij bedrijven, maar ook op middelbare scholen. En dat kan bij bestaande opleidingen zijn, maar we staan tegelijkertijd open voor nieuwe mogelijkheden. Alles staat in het teken van zoveel mogelijk talent ontwikkelen. Talent om te innoveren, maar ook talent om innovaties om te zetten in nieuwe bruikbare technologie en onder­nemingen. Om innovaties uit te rollen dus.”

Hoe pakken jullie dat aan?

“Tijdens onze laatste jaarlijkse conferentie hebben we een oproep gedaan aan iedereen in Europa om met ons mee te doen. We vragen bestaande én nieuwe initiatieven om zich bij ons te melden, zodat we kunnen kijken hoe we kunnen helpen hen te laten groeien. En daarbij focussen we ons gericht op initiatieven die helpen bij het ontwikkelen van het innovatietalent bij vrouwen”

Waarom?

“Omdat we ervan overtuigd zijn, en data ondersteunen dat, dat er een enorme potentie is voor deze doelgroep om bij te dragen aan oplossingen voor onze maatschappelijke uitdagingen. Uit alle cijfers blijkt dat er een ondervertegenwoordiging is van vrouwen bij initiatieven rondom innovatie, van het innoveren zelf tot ondernemers tot leiderschap bij grote bedrijven die zich met innovatie bezighouden. Slechts twintig procent van start-ups worden geleid door vrouwen. Daarom hebben we extra programma’s die focussen op de talent­ontwikkeling van vrouwen, vooral gericht op middelbare scholen, want hoe vroeger ze in aanraking komen met innovatie, hoe beter. Maar daar stopt het niet. We hebben ook een speciale award voor vrouwelijke innovators en we zijn constant op zoek naar succes­verhalen, naar voorbeelden waar jonge vrouwen zich aan op kunnen trekken. En dat werkt: bij ons evenement over vrouwelijk leiderschap in het het voetbalstadion van Athletic Bilbao, een traditioneel door mannen gedomineerde plek, voelde je een enorme positieve sfeer onder de aanwezige vrouwen. Geweldig om te zien.”

Terug naar jullie oproep: heeft die gevolg gekregen?

“Zeker. We hebben nu al meer dan tachtig organisaties die hun interesse hebben getoond. Daarmee gaan we nu in gesprek: waarom zijn ze geïnteresseerd, wat kunnen ze van ons verwachten en waar kunnen we elkaar verder helpen? Dit is het begin van onze reis naar het doel dat we gesteld hebben, één miljoen talenten trainen in de komende drie jaar die zullen bijdragen tot het oplossen van grote maatschappelijke uitdagingen. Deze eerste interesse sterkt ons in ons geloof dat we dit doel ook daadwerkelijk gaan halen. En dit is niet nu en dan niet meer. Dit is nu en dan nog meer. We moeten constant nieuwe talenten blijven trainen in de toekomst, de techniek gaat zo snel en zal zich rap blijven ontwikkelen, we moeten zorgen dat er genoeg mensen aanhaken.”

En hebben we het dan over de academische talenten, of juist de handjes, de mensen die het echt gaan doen?

“Dan hebben we het over iedereen die wil innoveren en de technologie een handje verder wil helpen. Van academici tot ondernemers tot hands-on mensen die in het veld de innovaties uitrollen. Daarom zitten we ook op scholen, bij bedrijven, op universiteiten, waar we maar kunnen. Overal waar talent zit, waar talent ontwikkeld kan worden, willen we helpen.”

Tot slot, is de Deep Tech Talent Initiative dé oplossing om de innovatiekloof te dichten?

“Je bedoelt de silver bullet? Nee, het is één van de ingrediënten om de kloof te dichten. Ik geloof niet in één oplossing die alles oplost, daarvoor zijn de uit­dagingen die voor ons liggen te complex. We geloven dat het trainen van één miljoen talenten bijdraagt en wij geloven ook in het samenbrengen van deze mensen in ecosystemen waar zij kunnen werken aan de toekomst. Maar of dat genoeg is? Nee, niet op zichzelf. Het zijn belangrijke bouwstenen om te komen tot de
oplossingen van de maatschappelijke uitdagingen waar we als Europa, en als wereld, tegenaan lopen. Innoveren is van immens belang. Maar we moeten als Europa blijven samenwerken om te komen tot een positieve en duurzame toekomst. Mensen, bedrijven, overheden, landen. Als we dat voor elkaar krijgen, dan kunnen die miljoen getrainde talenten heel veel bereiken.”