10 dec 2020
|
Gezondheid
Journalist: Prof. Dr. Erik Scherder
De coronapandemie houdt ons land al maanden in zijn greep. We wassen massaal onze handen stuk en proberen er alles aan te doen om ons immuunsysteem op peil te houden. Maar eigenlijk vochten we al veel langer tegen een pandemie. Een pandemie van fysieke inactiviteit.
In 2012 riep de WHO fysieke inactiviteit al uit tot wereldwijde pandemie. Een pandemie die 5.3 miljoen mensen per jaar het leven kost. We leven al minstens tien jaar te lui. We brengen de kinderen met de auto naar school en zitten op kantoor de hele dag achter de computer en kijken ’s avonds op de bank naar de televisie. En dat is gevaarlijk, want inactiviteit leidt tot welvaartsziekten als diabetes, hart- en vaatziekten en obesitas, maar heeft ook grote gevolgen voor ons afweersysteem.
En dat brengt ons weer bij de huidige pandemie. Om ons te beschermen tegen COVID-19 doen we er goed aan om ons afweersysteem te verbeteren, en dat kun je het beste doen door meer te bewegen. Als je beweegt neemt je bloedsomloop toe, je hart gaat harder werken en op deze manier worden de afweercellen in je lichaam beter verspreid. Dit zorgt ervoor dat je afweersysteem versterkt. Door de toename van de bloedstroom begint het bloed ook langs de binnenkant van je bloedvaatwand, het endotheel, te schuren. De endotheelcellen die zich daar bevinden worden geprikkeld en laten een stofje los dat zorgt voor vaatverwijding. Hoe wijder de vaten, hoe makkelijker het bloed kan stromen en hoe beter de afweerstoffen door het lichaam verspreid worden. Daarnaast beschermen die endotheelcellen de vaatwand ook tegen indringers, waaronder virussen.
Door inactiviteit, maar ook door ziekten gerelateerd aan inactiviteit, wordt dat endotheel minder sterk, waardoor virussen zoals corona veel meer kans krijgen om zich te nestelen in de binnenkant van de vaatwand. Die vaten zitten ook in je longblaasjes en als het virus zich daar nestelt kunnen daar kleine bloedpropjes worden aangemaakt die leiden tot grote longproblemen, darmproblemen en hersenproblemen. Bewegen beschermt die bloedvaatwand en houdt deze in goede conditie, waardoor virussen niet door kunnen dringen.
We zien nu dan ook dat mensen met ziekten als diabetes, hart- en vaatziekten en obesitas nog kwetsbaarder zijn voor corona omdat de conditie van hun lichaam slecht is. Er zijn zelfs al studies die de pandemie van fysieke inactiviteit medeverantwoordelijk houden voor de ernstige gevolgen van COVID-19 . Er moet dus echt iets gaan gebeuren om Nederland in beweging te brengen, zodat we in de toekomst beter beschermd zijn tegen virussen.
Samen met topsporters en toptrainers heeft Joop Alberda (voormalig volleybal coach) en 6 anderen, waaronder ondergetekende de overheid daarom het Manifest ‘Bewegen. Het nieuwe Normaal’ voorgelegd. Dat heeft veel actie opgeleverd. We zitten aan tafel met alle sectoren in het Nederlandse bedrijfsleven en de Nederlandse overheid en denken samen over manieren om Nederland in beweging te krijgen. Voor het onderwijs kan dat bijvoorbeeld betekenen dat kinderen vaker uit de schoolbanken komen om buiten te spelen. Bedrijven kunnen eisen dat je er in de baas zijn tijd op uit gaat oor een wandeling.
Uiteindelijk moeten we er in Nederland samen voor zorgen dat een half uur beweging per dag niet meer dan normaal is. Dan houden we Nederland samen gezond.