28 aug 2020
|
Gezondheid
Journalist: Féline van der Linde
Het coronavirus heeft de wereld nog altijd in zijn greep. Tegelijkertijd blijft tuberculose (tbc) met 4.000 sterfgevallen per dag de meest dodelijke, maar te voorkomen infectieziekte, ter wereld.
Echter, corona en tbc versterken elkaar ook: door het coronavirus zullen tussen nu en 2025 naar verwachting 20 procent meer tbc-patiënten overlijden. “Extra steun voor deze kwetsbare mensen en hun families is hard nodig om dit te voorkomen. Anders verliezen we de winst die de laatste vijf jaar is gemaakt in de wereldwijde tbc-bestrijding”, aldus Agnes Gebhard, expert op het gebied van tuberculose.
Geen grenzen
Tbc kent net als COVID-19 geen grenzen en komt ook in Nederland nog voor, maar de ziekte is hier goed onder controle. Wereldwijd sterven jaarlijks echter zo’n 1,5 miljoen mensen aan tbc, waaronder 205.000 kinderen, voornamelijk in Afrika en (Centraal-)Azië. Tbc beschadigt in de meeste gevallen de longen, wat tbc-patiënten ook extra kwetsbaar maakt voor het coronavirus. Uit onderzoek van Stop TB Partnership blijkt dat naar verwachting tussen nu en 2025 tot 6,3 miljoen meer mensen tbc zullen ontwikkelen. Ook zullen er 1,4 miljoen meer mensen aan tbc overlijden, als patiënten tijdens lockdowns niet gediagnosticeerd en onbehandeld blijven.
Effecten COVID-19 op (mogelijke) tbc- patiënten
De (lokale) lockdowns, gesloten grenzen en het feit dat alle capaciteit van de gezondheidszorg nodig is om de COVID-pandemie te bestrijden, leiden ertoe dat minder patiënten die mogelijk tbc hebben zich melden voor een diagnose, ook omdat ze bang zijn in het ziekenhuis besmet te raken met COVID-19. Daarnaast is het actief opsporen en testen van mensen die tbc hebben op veel plekken niet meer mogelijk. Wegens de lockdowns is het voor tbc-patiënten moeilijk of soms zelfs onmogelijk geworden om hun medicatie dagelijks of wekelijks op te halen bij een gezondheidscentrum, zoals in veel landen gebruikelijk is. Maar ook de ondersteuning van patiënten thuis staat onder druk, omdat mensen niet meer over straat mogen. Ten slotte, kan de productie en aanvoer van tbc-medicijnen en tests gehinderd worden.
Gevolgen zijn groot
De gevolgen voor tbc-patiënten zijn enorm. Wanneer zij hun behandeling niet goed kunnen voortzetten, zullen hun tbc-klachten verergeren, blijven ze besmettelijk voor anderen en kan hulp mogelijk te laat komen. Met een tijdige en goede behandeling is tbc echter te genezen. Gebhard: “Tbc is een armoedeziekte en treft in veel landen de meest kwetsbare mensen. Ook de COVID-epidemie slaat wereldwijd het hardste toe onder armere bevolkingsgroepen. Bovendien is het zonder testen moeilijk onderscheid te maken tussen de twee ziekten. Het voorkomen dat deze mensen nu nog erger worden getroffen en geen toegang meer hebben tot tbc-testen, medicijnen en zorg is nu van het grootste belang.”