“De afgelopen jaren zijn er al talloze stappen ondernomen om het vastgoed te verduurzamen. Maar nog altijd heeft de energietransitie in het vastgoed geen grote vlucht genomen”, vertelt Tom Berkhout, hoogleraar vastgoed bij Nyenrode Business Universiteit. “Wel zijn de duurzaamheidseisen de afgelopen jaren in rap tempo aangescherpt. Nog strengere wet- en regelgeving zorgen ervoor dat gebouweigenaren zich nu gaan afvragen wat ze moeten doen met hun vastgoed. Gaan zij mee in de duurzaamheidseisen of niet? Kan de gebouweigenaar zich die investeringen wel veroorloven en wat betekent dat voor de gebruiksduur van het gebouw? Gaat die investering wel renderen? Wat als de gebouweigenaar besluit niet duurzaam te gaan investeren? En wat doet dat met de waarde van het gebouw?”

Je ziet dan ook dat veel gebouweigenaren zich op dit moment hierover laten adviseren, gaat Berkhout verder. “Het belangrijkste is het inwinnen van deskundig advies over het verduurzamen van gebouwen. Als gebouweigenaar is het niet gek als je geen verstand hebt van verduurzaming en wat dat je kan opleveren of kosten. Door alle opties op tafel te leggen krijgt de gebouw eigenaar een goed beeld van de mogelijkheden. Daarnaast is het goed te bedenken wat de alternatieven zijn.Moeten ze het vastgoed afstoten nu het nog kan of grote duurzame investeringen gaan doen? ”

Tegelijkertijd zullen een aantal gebouweigenaren denken dat het wel zal loslopen wat betreft de duurzaamheidstrend in het vastgoed. “Daar zit misschien wat in, maar ook afnemers van de producten, het vastgoed, en huurders gaan zich steeds vaker afvragen hoe het nu precies staat met de duurzaamheid van het gebouw wat ze huren. De thematiek is dus niet alleen ingegeven door regelgeving vanuit de overheid. Daarnaast kijken we in Nederland nog altijd tegen een enorm woningtekort aan. Elk jaar wordt er wel weer geroepen dat er een miljoen nieuwe woningen bij moeten komen. Het komt er op neer dat Nederland volgebouwd moet worden met woningen om het woningtekort op te lossen, maar vanwege de stikstofcrisis is dit niet mogelijk. “Bestaande woningen worden nu voor enorme bedragen verkocht. Heeft een eigenaar dan ook nog het geld om het gebouw op termijn te verduurzamen? Kan een overheid die financiële druk wel op eigenaren leggen?”

“Tijdens de colleges die ik geef voor financieel georiënteerde adviseurs komen momenteel twee zaken duidelijk naar voren”, aldus Berkhout. “Dat zijn de verduurzaming en het beleggen in woningen. Met de huidige inflatie en lage rentestand levert het sparen bij de bank niets op en daarom wordt er massaal gezocht naar mogelijkheden in vastgoed. Zo is er bijvoorbeeld, ingegeven door de coronacrisis en de afnemende interesse in fysieke winkels een toenemende vraag naar winkelpanden die vervolgens als woningen worden verhuurd.”

Hoe gaat de ECB (de Europese Centrale Bank) de komende jaren opereren met betrekking tot het vastgoed? “Dat is dé vraag. De rente lijkt nu in rap tempo te moeten gaan stijgen. En die rente moeten de woning- en gebouweigenaren gaan betalen. Er moet dan waarschijnlijk meer betaald gaan worden voor een woning en een investering wordt duurder. Desalniettemin zal de vraag naar woningen ongekend hoog blijven, vanwege het grote tekort. Maar wie kan en wil er dan nog een woning betalen in de toekomst in combinatie met de gevraagde duurzaamheidseisen? Bovendien is de inflatie nog niet weg en stijgen de lonen vooralsnog niet mee. Dit alles zal zijn weerslag hebben op de prijsvorming. Hoe de vastgoedmarkt zich gaat ontwikkelen is dan ook lastig te zeggen, maar één ding is zeker: de vraag naar woningen en gebouwen zal hoog blijven.”