29 nov 2021
|
Maatschappij
Journalist: Marjon Kruize
De verpakkingsindustrie gaat een dynamische tijd tegemoet. Plastics uit olie is geen triviale optie meer nu als gevolg van de energietransitie en de veranderende inzichten over woon-werkverkeer minder benzine en diesel worden gebruikt, raffinaderijen langzaam uit Europa verdwijnen en primaire plastics duurder worden en meer uit Azië zullen moeten worden geïmporteerd. Diezelfde raffinaderijen maken immers ook de basiscomponenten van verpakkingsplastics.
Een ander punt is dat de continue instroom van nieuwe plastics een gestage toename van de vervuiling van de oceanen veroorzaakt en niemand weet wat dat op termijn voor de voedselvoorziening uit zee betekent, vertelt Peter Rem, professor Head of Resources & Recycling Station TU Delf. “Tegelijk zijn de twee andere opties voor de verpakkingsindustrie, bio plastics en gerecyclede plastics, nog onderontwikkeld, en daarom nog altijd duur in relatie tot hun gebruikswaarde.”
Er is ook een relatie tussen deze twee opties, omdat hogere kosten en beperkte beschikbaarheid van grondstoffen voor bio plastics minder een probleem zijn als ze goedkoop gerecycled kunnen worden, gaat Rem verder. “De grote vraag is daarom of de recycling van verpakkingsplastics op korte termijn en op grote schaal hoogwaardige plastics kan produceren. Het antwoord op die vraag is dat het glas halfleeg en halfvol is. Het onderzoek naar plasticrecycling is altijd heel bescheiden geweest in relatie tot de economische grootte van de sector. Op basis van de gewenste mate van innovatie die de sector zou moeten doormaken zou het onderzoek rond de 5 procent van de omzet van de industrie moeten bedragen en zouden Europese programma’s zoals Horizon daar een significant deel van moeten trekken. In werkelijkheid wordt er nauwelijks fundamenteel onderzoek gedaan naar plasticrecycling en is de innovatie navenant traag.”
Toch zijn er wel wat leuke resultaten bereikt. “Het grootschalig, economisch automatisch verwerken van ruw afval tot plasticstromen zonder schoenen, glas of andere vreemde componenten heeft een grote vlucht genomen. We weten nu ook hoe belangrijk het is om plastic flakes intensief te reinigen voordat ze gesorteerd en hergebruikt worden en hoe dat kosteneffectief kan. Geavanceerde sensoren kunnen nu van elke individuele plastic flake achterhalen of de plasticsoort hoort bij een Albert Heijn yoghurtbekertje of een PLUS koekjesverpakking. We zijn zelfs in staat om flakes van vaste kunststofverpakkingen bij grote snelheid praktisch zonder overlap dicht naast elkaar neer te leggen, zodat we in principe elke flake uit de stroom kunnen selecteren om die weer terug te brengen naar de oorspronkelijke toepassing.”
Maar daar stopt helaas het goede nieuws, besluit Rem. “De mogelijkheden om de flakes met microscopische bewegingen uit elkaar te bewegen en via een logaritmisch schema in heel veel verschillende soorten af te voeren naar hun oorspronkelijke toepassing zijn wel onderzocht op fundamenteel niveau, maar er is nog nooit een prototype gebouwd dat zo’n proces kan demonstreren. De stap naar een industriële oplossing voor het hoogwaardig en goedkoop recyclen van verpakkingen is dus nog toekomstmuziek, ook omdat de benodigde digitale, on-demand operatie van zulke recyclingfabrieken nog onbekend is in de praktijk van vandaag. Het is, met andere woorden, een kwestie van tijd.”