Het ideaalbeeld in de zorg verloopt bijvoorbeeld als volgt: de zorgverlener wordt automatisch ingepland conform een persoonlijk schema. Onderweg naar de client of woonlocatie, hoort de zorgverlener al hoe de nacht is verlopen. Bij aankomst is de overdracht dus in principe al gedaan en liggen – geleverd op een toegankelijk device – het werkplan en zorgroute voor de dagdienst klaar. Tijdens clientgesprekken en overleg is de verslaglegging volledig geautomatiseerd door spraak naar tekst, en landt direct in het juiste systeem. Metingen worden continue geüpload in de juiste systemen. Doordat alle medewerkers zijn getraind in citizen development, zijn ze in staat om zelf eenvoudige automatiseringsprojecten uit te voeren. Zo zou Carolien Venhuizen het graag zien. Zij is manager ICT en technologie bij de InteraktContour groep, een zorgverlener voor volwassenen met hersenletsel.

Samenwerken Natuurlijk weet Venhuizen dat we er nog niet zijn. “Als we dit goed willen doen, hebben we ook alle netwerk, hardware en software leveranciers in Nederland nodig, én een meer visionaire, waardegedreven aanpak. Er is meer samenwerking vereist. Lef om maatschappelijke verantwoordelijkheid te tonen, kan prima samen gaan met een goede boterham verdienen. Het Nederlandse zorginfarct is een ‘wicked problem’, dan moet je eigenlijk alles wat ooit was los durven laten. Ook als leverancier; het hele product en werkproces los laten en opnieuw durven beginnen.”

“Software die rond de eeuwwisseling ontstond om kantoorautomatiseringsprocessen te versnellen, voldoet niet meer aan de vereisten voor een digitale transformatie. Veel zorgorganisaties voelen zich vastzitten in een ‘vendor lock-in’. Veel keuze is er niet, en overstappen naar een andere partij is soms een complexe en kostbare exercitie.”

Strategische keuzes Venhuizen, zelf afkomstig uit de bouw en infrasector, is al tien jaar bezig om die transformatie mede mogelijk te maken, maar ondervindt weerstand omdat er zoveel complexe, persoonlijke en financiële belangen spelen. De digitale transformatie, die de overheid en de sector ambiëren, vraagt om een forse investering om de basis op orde te brengen qua netwerkinfrastructuur, leveranciersportfolio en organisatie-inrichting. Hierin is de Cure (ziekenhuizen) sector verder dan de Care (zorg) sector. Het verschil in budgetten tussen de sectoren maakt deze uniforme ambitie ook niet altijd realistisch.

“Wees niet bang om het echte gesprek met leveranciers te voeren, werk met ze samen en daag eigenaren en aandeelhouders uit om samen te ontwikkelen. Ga uit van je eigen visie en missie, en zet de deuren van je organisatie open. Niet alleen de digitale vaardigheid van zorgmedewerkers verdient aandacht, ook de wijze van productontwikkeling. Begrijpen we elkaar wel echt? Wat gebeurt er als we er eens van uitgaan dat ‘de zorgmedewerker’ in staat is om futuristisch mee te denken en zich te ontwikkelen naar citizen developer? Laten we radicaal gaan samenwerken, vanuit een radicaal vertrouwen.”