21 jun 2024
|
Gezondheid
Journalist: Fred Pals
De zorg in Nederland staat onder druk. Te weinig personeel en te veel vraag. Digitale hulpmiddelen, zoals apps en kunstmatige intelligentie, kunnen zorgen voor een transformatie waarmee zorg persoonlijker en met meer maatwerk geleverd kan worden. Daarmee is zowel de patiënt als de zorgverlener geholpen, betoogt professor en ondernemer Daan Dohmen.
**De digitale transformatie van de zorg in Nederland is in gang gezet. Hoe we dit proces sturen is in uw visie cruciaal voor onze toekomst in de zorg. Wat bedoelt u precies daarmee? **
“We worden ouder en er komen ook nog eens meer mensen. We krijgen meer patiënten met chronische aandoeningen en tegelijkertijd willen als consument in het algemeen steeds meer. We staan aan het begin van een grote toename aan vraag naar zorg. Het probleem is dat we niet genoeg verpleegkundigen en artsen hebben. De productiviteit gaat achteruit, en dat komt met name door bureaucratie en te veel administratie. De kunst is nu om de technologische innovaties, zoals AI, apps en robots, dusdanig te sturen dat het weer beheersbaar en menselijk wordt, via maatwerk. De koude technologie gaat uiteindelijk zorgen voor warme zorg.”
Hoe ziet u de komende 10 tot 15 jaar in de zorg, met digitale technologie ontwikkelingen zoals AI? “Er zijn drie ontwikkelingen: de eerste is dat we steeds eerder kunnen signaleren en ingrijpen; de zorg wordt dus preventiever. Denk bijvoorbeeld aan een slim horloge of app die een hartritmestoornis herkent. We krijgen dus steeds meer data waarmee je kan detecteren of er misschien iets aan de hand is. Het tweede aspect is dat we de zorg zelf slimmer gaan maken. In Oxford is er nu een proef gaande waarmee een algoritme nauwkeurig de medicatie kan instellen voor een patiënt, zonder dat er een mens aan te pas komt. Ten derde kun je verwachten dat, hoe tegenstrijdig dat ook klinkt, de zorg persoonlijker wordt. De medicatie kan dus steeds nauwkeuriger op de behoefte worden afgesteld, terwijl tegelijkertijd de slimme techniek het mogelijk maakt de zorgverleners in te zetten bij patiënten in specifieke situaties. Denk bijvoorbeeld aan een medisch complex geval, of om een patiënt te begeleiden in het maken van juiste keuzes. Ook in de thuiszorg verwacht ik veel van deze ontwikkeling. Zoals de inzet van medicatiedispensers die automatisch de medicijnen aanreiken aan oudere patiënten, zodat de wijkverpleegkundige niet hoeft langs te komen.
Aan de zorgkant zijn er problemen. Overbelaste werknemers, hoog verzuim en dalende productiviteit. Welke rol kan digitale technologie spelen om de zorg proactief te maken in plaats van reactief? “We hebben net een project afgerond waarmee we 81% minder opnames hebben bereikt, omdat je dankzij AI eerder ingrijpt en klachten voorkomt. Dat betekent dus dat je meer patiënten kan helpen met evenveel mensen, omdat ze niet meer onnodig hoeven te komen.”
Zitten er ook risico’s aan het gebruik van digitale technologie en AI in de zorg? “Zeker. In de zorg is er vaak een heilig geloof in oplossingen door middel van digitalisering. Zo werkt het niet. We moeten digitalisering niet als een panacee zien. Daarnaast werkt de digitalisering alleen maar als we ons zorgsysteem ook aan de achterkant aanpassen. Op het moment dat we de zorg nog steeds bekostigen zoals we nu doen, dan werkt het niet en wordt het alleen maar duurder. Het derde risico zit in de data die gekoppeld moeten worden aan allerlei systemen, en dus privacy- en veiligheidsissues kunnen opleveren. Beveiliging is dus een hele belangrijke factor in dit geheel.”
U bent oprichter van Luscii dat onlangs is overgegaan in OMRON Healthcare. Wat is de achterliggende gedachte van deze stap, en gaat er iets veranderen in de strategie? “De digitale zorg waar wij met Luscii voor staan willen we persoonlijker en slimmer maken. Daar heb je schaal voor nodig. Want hoe meer gegevens je hebt, hoe slimmer je de algoritmes kan maken. OMRON Healthcare is een partij die in 130 landen zit, dus zo kunnen we een volgende stap zetten op dat gebied.”
Dohmen werkte als assistent in een verzorgingstehuis, en zag van dichtbij hoe weinig regie patiënten hadden over hun leven. Na een succesvol bedrijf voor ouderenzorg te hebben opgericht, begon hij in 2018 met drie anderen Luscii. Het bedrijf verzorgt samen met ziekenhuizen en huisartsen thuismonitoring in 11 Europese landen en Afrika voor meer dan 150 verschillende ziektebeelden.