22 jun 2021
|
Levensstijl
Wij worden massaal ziek in ons land. Volgens het CBS heeft meer dan 80% van de Nederlanders ouder dan 65 jaar een chronische ziekte. Oudere mensen worden zó vaak ziek dat we dat normaal zijn gaan vinden, en denken dat ouderdom onlosmakelijk met ziekte verbonden is. Er is echter geen wetenschappelijke grond voor die veronderstelling.
In de loop van ons leven raken onze cellen beschadigd. En dat is voor een deel onvermijdelijk. Maar de mate waarin die schade optreedt wordt voor een belangrijk deel bepaald door onze manier van leven. We eten te veel van de verkeerde dingen, we bewegen te weinig, we slapen te kort, we roken en gebruiken alcohol, en de druk om te presteren, zowel professioneel als sociaal, wordt steeds groter.
Om nog maar niet te spreken over de giftige stoffen die overal in onze leefomgeving zijn. We eten ze (onbewust) op, we ademen ze in, we krijgen ze binnen via onze huid. Al die leefstijlfactoren beschadigen onze weefsels en dragen bij aan de chronische ziekte pandemie die ons al lang voor de corona ellende teisterde, en nog steeds. Maar op verschillende plekken in de wereld (zogenaamde “blue zones”), waar het leven heel anders is ingericht dan hier, worden mensen ouder dan in Nederland, terwijl chronische ziekten veel minder voorkomen.
De kosten van de zorg rijzen de pan uit in Nederland en in andere delen van de wereld. Naast het persoonlijke leed dat ziekte met zich meebrengt, zijn de maatschappelijke gevolgen van de chronische ziekte pandemie enorm. Het goede nieuws is, dat vooraanstaande wetenschappers schatten dat tenminste de helft van de chronische ziekten kan worden voorkomen door aanpassing van onze leefgewoontes. Die gewoontes worden voor een belangrijk deel gevormd in onze jeugd.
Ik vind het eigenlijk te gek voor woorden dat onze kinderen wel leren hoe ze moeten rekenen, maar niet hoe ze voor zichzelf moeten zorgen. Het gezin kan daar een belangrijke rol in spelen. Ouders hebben uiteraard een voorbeeldfunctie. Dagelijkse aandacht voor de verzorging van lijf en leden maakt kinderen bewust van de verantwoordelijkheid die zij hebben voor hun eigen gezondheid. Dat bewustzijn nemen ze mee in hun latere leven. Gezond eten en lichamelijke activiteit moeten net zo normaal worden als tandenpoetsen. De kinderen van nu bouwen de samenleving van de toekomst. En de manier waarop wij die samenleving inrichten bepaalt voor een groot deel onze leefgewoontes. Een gezond gezin is daarom de basis van een gezonde samenleving. Het is hoog tijd om meer aandacht te schenken aan familiegezondheid.
Prof. dr. Hanno Pijl, internist-endocrinoloog en hoogleraar Diabetologie in het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC)