De Nederlandse eettafel zag er in de jaren 60 en 70 van de vorige eeuw fors anders uit dan nu. Waren aardappelen in die periode het basisingrediënt van een gezonde en voedzame maaltijd, afgelopen decennia heeft de consument vaker gekozen voor alternatieven als rijst en pasta. Daar begint nu een kentering in te komen. Wat je kunt zeggen: de akkerbouw maakt zich op voor een hernieuwde kennismaking met vertrouwde producten. 

Landbouworganisatie BO Akkerbouw manifesteert zich daarbij als vertegenwoordiger die deze ambities van de sector oppakt en uitdraagt. Directeur André Hoogendijk benadrukt dat de aardappel zelf in ieder geval ook een transitie heeft doorgemaakt. Niet alleen de gekookte aardappel vinden we terug op ons bord avondeten, daar zijn tal van varianten aan toegevoegd met aardappelproducten uit het koel- en vriesschap. “Bovendien ontstaat er een soort van terugkerend besef dat een aardappel niet alleen smakelijk is, maar tevens zeer vitaminerijk en caloriearm, terwijl het eten van aardappels veel milieuvriendelijker is dan bijvoorbeeld rijst of pasta. Een bord aardappelen vertegenwoordigt een derde van de CO2-uitstoot in vergelijking met een bord rijst.”

Tot zo ver de aardappel. Want er is meer. Veel meer zelfs. Akkerbouwers weten namelijk vaker de markt te verrassen met nieuwe innovaties, waaronder verschillende soorten bonen. Kidneybonen kwamen vroeger alleen uit Noord-Amerika, terwijl die bonensoort tegenwoordig tevens in Nederland wordt geteeld. Hetzelfde geldt voor de bataat, oftewel: de zoete aardappel. Ook die vindt zijn weg vanaf de Nederlandse bodem naar de klant in de supermarkt. 

“Wat tegenwoordig zeker ook als plus wordt ervaren, is productie op eigen bodem. In deze periode waarin steeds meer waarde wordt gehecht aan duurzaamheid, reageren consumenten kritischer op factoren als transport. Waarom producten van ver halen als je akkerbouwproducten ook in eigen regio kunt telen?”, reageert Hoogendijk op het sentiment van duurzaamheidsbewuste consumenten.

Waar wat betreft innovatie nog groeikansen liggen, is het verbouwen van akkerbouwproducten voor nieuwe maaltijdtoepassingen. Koolzaadolie is een duidelijk voorbeeld daarvan. Koudgeperste olie van Nederlands koolzaad geldt als een product met zeer gezonde, maar ook duurzame eigenschappen. “Kom je in de supermarkt, dan is er een rijk geschakeerd aanbod van zonnebloem- en olijfolie, terwijl koolzaadolie nog weinig voorhanden is. Wat dat betreft liggen er dus nog duidelijk groeikansen. Ook supermarkten kunnen daaraan bijdragen.”

Waar Hoogendijk bovendien nog een uitdaging voorziet, is de aansluiting van de akkerbouwactualiteit bij supermarktpresentaties. Het is qua seizoensopvolging nu eenmaal zo dat de winter andere akkerbouwproducten oplevert dan de zomer. In de zomer zijn er bijvoorbeeld sperziebonen en tuinbonen beschikbaar, terwijl de nadruk in de winter komt te liggen op kolen, zoals witte kool en rode kool. In supermarkten wordt de klant nog weinig bewust gemaakt van deze seizoenswisselingen, terwijl daar een prima kans ligt om specifieke producten onder de aandacht te brengen. “Kijk naar de eerste haring, dat is een feest van jewelste. Waarom zou je dat niet doen bij nieuwe aardappelen of andere seizoensgebonden producten?”

Wat veel consumenten bovendien niet beseffen, benadrukt de zegsman van BO Akkerbouw, is dat tal van producten worden ingezet als duurzaam alternatief voor chemische toepassingen. Een prachtig voorbeeld wat dat betreft, is dat suikerbietenpulp gebruikt kan worden als vervanger van microplastics in shampoo. De akkerbouw staat aan de basis van verzorgingsproducten die volledig biologisch afbreekbaar zijn en geen PFAS bevatten. Dat is geen toekomstmuziek meer, maar de realiteit van nu. Akkerbouwproducten als vlas en hennep leveren bovendien grondstoffen op voor bouwproducten. Van huis tot bord: De Akkerbouw Maakt Het!

 www.ruimtevoordenieuweakker.nl