Deel dit artikel:

24 sep 2018

|

Industrie

Hergebruik van elektronica heeft de toekomst

Journalist: Anna Westerdaal

De maakindustrie produceert aan de lopende band nieuwe gadgets, maar hoe gaan we om met verouderde elektronica? “Qua materiaalgebruik bevinden we ons nu in een situatie waar we ons voor moeten schamen, maar gelukkig betreft het een overgangsfase”, vertelt Egbert-Jan Sol, hoogleraar Innovatiemanagement aan de Radboud Universiteit. “Door technologische ontwikkelingen zal het hergebruik van elektronica toenemen.”

Op dit moment eindigen de meeste elektronische apparaten zoals verouderde smartphones nog gewoon in de smeltoven, nadat eerst de waardevolle edelmetalen er uit zijn gehaald. Wel zijn er steeds vaker refurbished smartphones te koop. Dit zijn gebruikte mobieltjes die voor verkoop worden opgeknapt en voorzien van nieuwe onderdelen. Door de snelheid van technologische ontwikkelingen veroudert elektronica rap en worden deze daardoor minder aantrekkelijk.

In de nabije toekomst – lees: binnen vijf tot tien jaar – zal het volgens Sol gebruikelijker worden om smartphones langer te blijven gebruiken door alleen onderdelen te vervangen die hun beste tijd hebben gehad. Sol: ”In de toekomst zal er minder materiaal gebruikt worden voor de productie waardoor er automatisch minder afval is. De trend is sowieso klein, kleiner, kleinst. Denk bijvoorbeeld aan intelligente pleisters en punaises. Ook zullen de apparaten van de toekomst zuiniger zijn. Op dat vlak is er al een hoop gebeurd, zo is de huidige elektronica maar liefst een factor tien zuiniger dan elektronica van een paar jaar geleden.”

Het refurbishen van consumentenelektronica zal volgens Sol pas echt een vlucht nemen als het op grote schaal mogelijk wordt om met behulp van blockchaintechnologie data op te slaan. “Via een zogenaamde ‘digital twin’ kan dan op meerdere plekken worden bijgehouden hoe een apparaat wordt gebruikt en wanneer de verschillende onderdelen aan vervanging toe zijn. Ook zal er bij het ontwerp meer rekening worden gehouden met hergebruik.” Het Amerikaanse bedrijf Caterpillar dat zich voornamelijk bezighoudt met het ontwerp en de bouw van zware machines voor de weg-, water en mijnbouw is hier al decennia mee bezig zo blijkt uit de casestudie ‘Design and business model considerations for heavy machinery remanufacturing’ van de Ellen MacArthur Foundation. Circulariteit is bij Caterpillar zelfs onderdeel van een winstgevend businessmodel. Ze vervangen onderdelen nog voordat ze kapot gaan en repareren hun machines met een mix van oude en nieuwe onderdelen. Caterpillar kan hierdoor lagere prijzen vragen voor hergebruikte onderdelen.

Sol verwacht dat bedrijven massaal hun businessmodel zullen veranderen als the internet of things het samen met blockchaintechnologie mogelijk maakt om apparaten op afstand uit te lezen en het gebruik te beoordelen. In de toekomst zullen bedrijven niet alleen producten leveren, maar ook diensten, om zich te kunnen onderscheiden van de concurrentie. Sol: “Producenten blijven eigenaar en klanten leasen het product. Dit gebeurt al bij landbouwmachines en röntgenapparatuur maar ook auto’s, tablets en telefoons gaan we leasen. Wel zo handig, want de producent kan het beste beoordelen wanneer bepaalde onderdelen aan vervanging toe zijn en dit ook het beste organiseren.” 

Waarschijnlijk wordt het in de toekomst dus een stuk makkelijker om elektronica te hergebruiken, maar dan moet de consument er wel heil in zien en het niet associëren met mindere kwaliteit of slechtere prestaties. Volgens Sol loopt dit wel los. “Al helpt het als we afscheid nemen van termen als recyclen en refurbishen en nieuwe, positievere woorden bedenken.”

Gesponsord