19 dec 2018
|
Gezondheid
Van alle met een ziekte gediagnosticeerde mensen in Nederland heeft wel vijfentwintig procent een hersenziekte. Hersenziektes zorgen voor verminderde kwaliteit van leven of een vervroegd overlijden.
Juist om die reden is er zo veel te winnen als er meer onderzoek gedaan kan worden naar het brein van de Nederlander. Door onderzoek komt er meer informatie beschikbaar over hersenziekten, waardoor deze beter begrepen gaan worden. Als mensen met een hersenziekte en gezonde mensen ter vergelijking zich vaker bij de Nederlandse Hersenbank registreren als hersendonor, kan de hersenbank ziekenhuizen helpen om neuropathologische diagnosen te stellen, waardoor klinische diagnoses en prognoses verbeteren. Daarnaast kan de Nederlandse Hersenbank dan meer weefsel uitgeven aan onderzoekers wereldwijd om effectieve therapieën te ontwikkelen en om te onderzoeken welke veranderingen in de hersenen bij welke symptomen van de ziekte horen. Op deze wijze kan ‘personalized medicine’ worden versterkt.
Hier komen echter wel flink wat kosten bij kijken. Zo vergoedt de zorgverzekeraar niet de neuropathologische diagnose, omdat het een diagnose betreft na het overlijden van de persoon. Hierdoor kan onderzoek naar veranderingen in de hersenen bij hersenziekten en ontwikkeling van medicatie niet structureel worden uitgevoerd. Geneesmiddelen tegen de ziektes blijven daarom nog uit. Dit terwijl de kosten van hersenziekten achthonderd miljard euro in Europa en tien tot vijftien miljard euro in Nederland bedragen.
De reden dat weefsel uit een menselijk brein nodig is en proefdieren niet voldoende zijn, is omdat hersenziekten zoals dementie en multiple sclerose, maar ook psychiatrische ziektebeelden zoals depressie en schizofrenie te complex zijn. Je zult altijd het brein van een mens nodig hebben om de oorzaak en daarmee de juiste medicatie te vinden. Bij leven kun je een hersenziekte met een MRI en op basis van de symptomen inventariseren, wat leidt tot een neurologische en psychiatrische diagnose, maar dan weet je nog steeds niet wat er gebeurt in het brein op cel en molecuul niveau en wat voor medicatie dus nodig is. Een MRI heeft daarvoor namelijk een te lage resolutie. Daarom is het weefsel van donoren zo enorm belangrijk.
Op dit moment zijn er veel technieken om hersenweefsel te onderzoeken. Een begrafenisondernemer kan Nederlandse hersendonoren snel naar Amsterdam brengen, waar het brein heel precies uit wordt genomen, dag en nacht, door een specialistisch team. Weefsel uit het brein wordt al binnen twee tot zes uur uitgenomen. Nieuwe technieken die de laatste jaren ontwikkeld zijn, maken uiterst verfijnd onderzoek van hersenmateriaal mogelijk en beloven doorbraken in diagnose, prognose en behandeling van hersenziekten in de toekomst.