Met ambitieuze duurzaamheidsdoelen aan de horizon, en met de gevolgen van klimaatverandering in het nieuws, is het voor bedrijven van cruciaal belang om een voortrekkersrol te vervullen bij de realisatie van een net zero-industrie. “Het verlagen en compenseren van broeikasgasemissies gaat niet enkel om ecologisch bewustzijn. Een onderneming die net zero geen centrale rol toebedeelt in de bedrijfsvoering, zet haar eigen toekomstbestendigheid op het spel”, aldus Japo Ouwerkerk, directeur corporate affairs Noord-Europa bij PepsiCo.

Volgens Rozanne Drost, senior manager duurzaamheid Noord-Europa, vraagt de klant er ook om. “Consumenten zijn zich in toenemende mate bewust van de effecten van productieprocessen op klimaatverandering. Zij willen hun favoriete producten graag blijven gebruiken, maar wel op een verantwoorde manier. Ondernemingen die zich zichtbaar toeleggen op het verduurzamen van de waardeketen, behalen daarmee een competitief voordeel en geven hun klanten een aantrekkelijke reden om loyaal te blijven aan hun merk.” Ook onder aandeelhouders groeit het besef dat duurzaamheid een vereiste is voor toekomstbestendigheid. Er is een onmiskenbaar spanningsveld tussen focus op de korte en de lange termijn, maar beleggers zien het verband tussen milieuprestaties en financiële prestaties. Het doel van het Parijsakkoord, klimaatneutraal in 2050, dwingt bovendien vroeg of laat tot actie. Er is nu nog tijd om eigen keuzes te ma-ken in het verwezenlijken van dit doel.

Wet- en regelgeving
Die keuzes kunnen snel verdwijnen als de Europese ambities buiten bereik dreigen te raken. Als het gros van Europese bedrijven gezamenlijk niet op koers ligt om zelfstandig de gestelde klimaatdoelen te bereiken, ligt er de mogelijkheid voor de wetgever om specifieke maatregelen voor te schrijven. De vrijheid voor bedrijven om een eigen pad richting een klimaatneutrale toekomst uit te stippelen, zal dan voor een groot deel worden ingeperkt. Ten slotte is duurzaamheid ook een essentieel onderdeel van goed werkgeverschap. Op de krappe arbeidsmarkt zijn talenten steeds meer op zoek naar werkgevers met een sterke maatschappelijke verantwoordelijkheid en een duurzame bedrijfscultuur. Het actief verkleinen van de ecologische voetafdruk maakt een werkgever aantrekkelijker voor talenten die een zinvolle en ethische loopbaan najagen. “Al met al is het glashelder dat je als bedrijf nu beter het voortouw kunt nemen”, concludeert Ouwerkerk. Het levensmiddelenbedrijf wil niet in 2050, maar al tien jaar eerder klimaatneutraal zijn. “Het verbouwen van ingrediënten is goed voor een derde van onze totale uitstoot”, zegt Drost. “Om die voetafdruk te verkleinen, kiezen wij bijvoorbeeld voor het duurzaam telen van aardappelen voor chips. Verpakkingen spelen ook een grote rol; in 2030 willen we dat het plastic fossielvrij is. En we kijken verder dan uitstoot alleen. We richten ons waterverbruik zo efficiënt mogelijk in en kijken ook kritisch naar de ingrediënten zelf, zodat we consumenten gezondere keuzes kunnen bieden.”

Thermische opslag
De snelste weg richting net zero verloopt via samenwerking en ketentransparantie, ziet het bedrijf. PepsiCo werkt in zijn chipsfabriek in Broek op Langedijk samen met Eneco aan het elektrificeren van fabrieksprocessen. Een thermische opslag naast de fabriek zal worden opgewarmd met duurzaam opgewekte stroom tot 800 graden. Daarmee wordt de olie verwarmd, nodig voor het bakken van chips, een proces waarvoor aardgas voorheen onmisbaar was. De grootste uitdaging is om alle betrokken partijen in beweging te krijgen. Er is inmiddels sprake van enorme netcongestie en wet- en regelgeving om dit op te lossen komt langzaam tot stand. “Veel bedrijven willen verduurzamen, maar kunnen dat niet vanwege de netcongestie”, aldus Ouwerkerk. “Op de middellange termijn is de businesscase er gewoon, omdat de kosten van niet duurzame productie verder zullen stijgen. Het is dus slim om als bedrijf tijdig te investeren met gelijkgezinde innovatieve partners. Als je het voortouw neemt, weten consumenten dat te waarderen en trek je als werkgever de toptalenten aan. De randvoorwaarden om dit te kunnen doen moeten dan politiek wel geboden worden.”