Om u een idee te geven, de nieuwste generatie heeft ingebouwde Bluetooth voor een directe verbinding met de smartphone, laptop of tv, vertelt Roy Peters, hoortoestellen expert. “En met een app op de smartphone kan de gebruiker zelf de instellingen bijregelen op een manier die meer mogelijkheden heeft dan het traditionele drukknopje op het hoortoestel zelf. Bijvoorbeeld om hinderlijk omgevingslawaai zelf terplekke tijdelijk extra weg te filteren terwijl spraak wel goed hoorbaar blijft. De nieuwste trend is het registreren van gezondheidsgegevens, zelfs het meten van je hartslag is mogelijk! Alles is zichtbaar in de smartphone app. Met diezelfde app kan de audicienswinkel ook op afstand (via internet) de hoortoestellen bijstellen in een Skype of FaceTime video-belsessie, een uitkomst als men niet naar de audicienswinkel kan komen vanwege een drukke agenda of om gezondheidsredenen. Dit zijn slechts enkele voorbeelden van de enorme vooruitgang die geboekt is. Voor ons welzijn is het van belang om verbonden te blijven met mensen in sociale situaties, in de thuisomgeving of buiten de deur. Goed horen speelt daarbij een grote rol. 

Ondanks al die nieuwigheden blijft het verstaan van spraak de grootste wens1, gaat Peters verder. “Hoortoestellen moeten de hele dag comfortabel klinken, spraak goed hoorbaar maken in stilte en in rumoer, en ook muziek mooi vol weergeven. De nieuwe generaties slagen daar steeds beter in. Dat blijkt ook uit onderzoek: deze modellen worden gedurende de dag aanmerkelijk langer achtereen gedragen dan oudere modellen2. Net zoals bij digitale fotocamera’s het aantal pixels spectaculair is toegenomen, is ook de resolutie van digitale hoortoestellen spectaculair verbeterd. Er kan als het ware een steeds betere, scherpere ‘foto’ van de geluidsomgeving geboden worden. Maar dat is nog maar het halve verhaal, het gaat er om hoe de fabrikant dit inzet. 

Hoortoestelfabrikanten blijven continu op zoek naar technieken om spraak beter hoorbaar te maken door omgevingslawaai buiten te sluiten. Directionele microfoons zijn daarbij essentieel. Hiermee wordt als het ware ingezoomd op de spreker, als een soort van zaklamp die op de spreker schijnt. Voorwaarde is wel dat men die persoon aankijkt om goed te kunnen richten. Omgevingslawaai komende van achter of naast de hoortoesteldrager wordt zo grotendeels buitengesloten. Helaas worden dan ook andere sprekers die naast of achter de hoortoesteldrager staan, minder goed gehoord. Niet ideaal dus. De nieuwste generatie hoortoestellen ondervangt dit met spraakdetectie. Deze functie scant voortdurend razendsnel of er iemand in de direct omgeving van de hoortoesteldrager spreekt, en richt de hoortoestelmicrofoons vervolgens tijdelijk ook op die persoon. Zo worden meer personen beter verstaan terwijl omgevingslawaai zoveel mogelijk buitengesloten wordt. 

De complexiteit voor hoortoestelfabrikanten is de laatste jaren enorm toegenomen. Een hoortoestel moet klein zijn, maar wel alle nieuwste functies in zich hebben. Deze nieuwe technieken stellen hogere eisen aan de stroomvoorziening van het hoortoestel. Oplaadbare accu’s blijken daarvoor beter geschikt dan het traditionele knoopcel batterijtje. De kneep zit hem in de spanningsregulatie, dat lukt beter bij oplaadbaar. Zo is de bewegingssensor een stukje hardware waarbij dit nauw luistert. Deze sensor heeft een rol in de aansturing van de microfoons en onder andere de stappentellerfunctie. 

Een hoortoestel blijft een hulpmiddel en een slechthorend oor kan niet veranderen in een gezond oor, besluit Peters. “Het is helaas niet zoals een bril die je opzet en je alles weer ziet. Het gehoororgaan is veel complexer. Daarom is het van belang een hoortoestel niet uit te stellen, maar tijdig actie te ondernemen. De hersenen moeten weer leren omgaan met meer geluiden en hoe langer je dat uitstelt, hoe lastiger dat wordt. Internationaal verschijnen er ook steeds meer studies die de relatie aantonen tussen goed horen en algeheel welzijn3. Al met al doet dat je dan toch heel anders kijken naar zo’n klein apparaatje dat iedereen maar zo lang mogelijk wil uitstellen.”