30 sep 2019
|
Industrie
Journalist: Remco Rous
Vraag op straat wat de link is tussen duurzaamheid en plastic en velen zullen antwoorden dat ze haaks op elkaar staan. Toch bestaan zonnepanelen grotendeels uit duurzame plastics en zijn de meeste rotorbladen van windmolens gemaakt van composieten waarvan plastic de grondstof is. Petrochemische bedrijven leveren al jaren een constructieve bijdrage aan een duurzame wereld.
‘Plastic, fantastic’; het is een gevleugelde uitspraak. Toch ziet de petrochemie zich vandaag de dag steeds vaker geconfronteerd met de vraag of plastic wel het juiste product is voor verschillende toepassingen. Om die vraag volmondig met ‘ja’ te kunnen beantwoorden, wordt al jaren gewerkt aan verduurzaming. “We moeten niet alleen kijken naar het plastic dat we op het strand of in de berm zien, maar vooral naar hoe plastic tot stand komt, hoe het wordt gebruikt, hoe het kan worden hergebruikt en wat de milieu-impact daarvan is”, zeggen Mark Vester en Frank Kuijpers, verantwoordelijk voor respectievelijk de businesslijn en duurzaamheid bij SABIC.
En dat is een belangrijke overweging, want plastic vind je overal terug en veel industrieën kunnen niet zomaar zonder. In al die sectoren wordt er hard gewerkt aan oplossingen die ertoe leiden dat de impact van plastic producten op het milieu afneemt. Zo wordt bijvoorbeeld al jaren onderzocht hoe bio-based afval als grondstof kan dienen voor nieuwe plastics.
Duurzamer werken kan de sector echter niet alleen. Dat heeft ertoe geleid dat er steeds meer samenwerking is met afnemers, om de impact zo groot mogelijk te maken. Een mooi voorbeeld daarvan zijn packaging innovation centres. Hierin wordt samen met klanten onderzocht hoe plastic verpakkingen uit lichtere en duurzame materialen kunnen bestaan. Ook kijkt SABIC hoe zij materialen kunnen hergebruiken, zonder dat het invloed heeft op bijvoorbeeld de houdbaarheid van de producten die erin verpakt worden.
Een van de grotere uitdagingen om écht duurzaam te zijn, ligt bij recycling. Het hergebruik van zoveel mogelijk plastic is van levensbelang voor het beperken van de milieu-impact, maar blijkt in de praktijk nog een zeer grote uitdaging voor de afvalverwerkers. Van al het ingezamelde afval wordt namelijk minder dan de helft direct gerecycled, zo blijkt uit onderzoek van de Algemene Rekenkamer. Het overgrote deel is niet geschikt voor recycling, omdat bijvoorbeeld onbekend is waarmee de plastics allemaal in aanraking zijn geweest. De petrochemische sector werkt daarom samen met afvalverwerkers en klanten om de scheiding en inzameling te verbeteren, zodat er zoveel mogelijk bruikbare plastics overblijven.
Het ontwerp van plastic verpakkingen speelt daarbij een grote rol. Het komt namelijk nogal eens voor dat kleine plastic onderdelen verloren raken, waardoor ze niet in de recycling terechtkomen. Bijvoorbeeld de dop van een fles. Er wordt daarom intensief bekeken hoe deze verpakkingen zoveel mogelijk uit één onderdeel en uit één materiaal kunnen worden gemaakt, zodat alle onderdelen van de fles recyclebaar zijn.
Ook het gebruik van verschillende soorten plastics in een product kan een goede recycling in de weg staan. Een voorbeeld hiervan zijn bepaalde folies, die opgebouwd zijn uit verschillende soorten plastics. Hierdoor zijn voedselproducten beter houdbaar en komt zowel de juiste transparantie, als de juiste sterkte en rekbaarheid tot stand. Wanneer deze mengelmoes van plastics wordt gerecycled, kan dat tot gevolg hebben dat er daarna een laagwaardiger soort plastic uit voortkomt. Daarom kijkt de sector niet alleen of het mogelijk is om verpakkingen zoveel mogelijk uit één deel, maar ook uit één soort plastic te vervaardigen.
Omdat dit echter lang niet altijd mogelijk is, wordt ook steeds vaker bekeken hoe er meer gerecycled materiaal toegevoegd kan worden aan bestaande plastics. Neem bijvoorbeeld zeepflessen, waaraan het op dit moment nog moeilijk is om meer dan dertig procent gerecyclede materialen toe te voegen. Dit komt doordat de machines die deze zeepflessen maken bij hogere percentages gerecyclede materialen vastlopen of op een lager productieniveau moeten draaien. Onderzoek moet ertoe leiden dat in de toekomst met meer gerecyclede materialen gewerkt kan worden, zonder dat dit de productie en de kwaliteit van het eindproduct in de weg staat.
De ontwikkelingen in de sector gaan momenteel in rap tempo. Een van de meest recente toepassingen die is ontwikkeld, is chemische recycling. Daarbij worden plastics die eigenlijk niet geschikt zijn voor recycling chemisch behandeld, waardoor de grondstoffen voor het produceren van nieuwe plastics overblijven. Hoewel het niet mogelijk is om vanaf morgen tonnen afval chemisch te recyclen, is het een veelbelovend alternatief. Zo worden vrijwel alle plastics zoveel mogelijk hergebruikt in plaats van dat ze belanden in een verbrandingsoven en kun je bovendien nieuwe plastic producten van hoge kwaliteit creëren. Zo draagt plastic bij aan goede toepassingen, mét een sterk verlaagde impact op het milieu.