2 aug 2024
|
Maatschappij
Journalist: Jan Koning
Er is de afgelopen tijd steeds meer aandacht voor inclusie en diversiteit op het werk. Hier valt niet alleen ras, gender of geaardheid onder, maar ook neurodiversiteit. Een woord dat volgens de bekende hoogleraar neuropsychologie Erik Scherder steeds vaker valt binnen bedrijven, en daar is hij blij mee.
Neurodiversiteit is de term die wordt gebruikt voor mensen wiens brein anders werkt dan bij de gemiddelde Nederlander. Of zoals dr. Scherder het zo mooi omschrijft: “Mensen wiens brein een bijzonder ontwikkeling heeft doorgemaakt.” In tegenstelling tot wat vaak gedacht wordt, zijn dit niet alleen mensen met autisme of varianten daarvan, ook mensen met hoogsensitiviteit, hoogbegaafdheid, dyslexie, dyscalculie en ADHD/ADD vallen hieronder. Volgens een recente schatting is zelfs zo’n 30 tot 40% van de Nederlandse populatie neurodivergent.
Bedrijven nemen mensen met een neurodivers brein steeds vaker aan
Verschillen Dat deze groep steeds meer aandacht krijgt op de arbeidsmarkt is volgens Scherder een goede zaak. “Wanneer ik lezingen hou bij grote bedrijven, hoor ik de term neurodiversiteit steeds vaker vallen. En dat is bemoedigend. Deze bedrijven nemen mensen met een neurodivers brein ook steeds vaker aan. Dat vind ik een goede zaak. Mensen met een neurodivers brein beschikken namelijk over talenten die ik niet heb, en die zeker niet iedereen heeft. Hierdoor zijn ze uitermate geschikt voor het beoefenen van functies binnen bepaalde beroepsgroepen. Denk aan functies in de ICT waarvoor ze uniek geschikt zijn vanwege hun analytisch vermogen. Of neem mensen met ADHD, die succesvol kiezen voor een creatief beroep.”
Het is heel belangrijk dat we blijven kijken naar iemand als geheel, en niet alleen de zwakke of sterke punten
Scherder - als hoogleraar neuropsychologie verbonden aan de Vrije Universiteit in Amsterdam - stelt dat bij het rekruteren van werknemers veel meer gekeken moet worden naar de talenten dan naar de verschillen. “Kijk naar de goede eigenschappen, in plaats van hetgeen waar iemand wellicht iets minder bekwaam in is. De verschillen vallen uiteindelijk namelijk vanzelf weg. Zeker als we iemand zien zoals hij of zij is, en dus voorbij de eventuele neurodiverse aspecten kunnen kijken. Dan zul je tevens zien dat de verschillen binnen de groepen – of het nou ADHD, ADD, OCD of wat dan ook is – vaak groter zijn dan die tussen de verschillende groepen onderling.”
Uniek Omdat de verschillen binnen de groepen dus groot zijn, kun je de mensen dan ook niet in een hokje stoppen. “Dat moeten we ook zeker niet doen. Over het algemeen zijn mensen met autisme vaak meer analytisch aangelegd, maar ik ken ook mensen zonder autisme die beschikken over een enorm analytisch vermogen. Maar het tegendeel komt net zo goed voor. Mensen met ADHD zijn vaak heel creatief, maar ik ken er ook die dat absoluut niet zijn. Verre van. Het is daarom heel belangrijk dat we blijven kijken naar iemand als geheel, en niet alleen de zwakke of sterke punten. Die heeft namelijk iedereen. Neurodivergent of niet. Iedereen heeft zijn specifieke kwaliteiten, en die moeten we optimaal benutten.”
Uiteindelijk behoren we allemaal tot het menselijk ras en moeten we het samen doen
Volgens Scherder is het daarom van groot belang dat deze kwaliteiten optimaal tot hun recht kunnen komen. Om hiervoor te zorgen, moet je de neurodiversiteit dus niet ontkennen, maar juist omarmen. “Wees ervan bewust, doe er onderzoek naar, stel vragen en zorg vooral dat je werknemer zich dusdanig goed voelt op de werkvloer dat deze zijn/haar beste zelf kan zijn. Kijk en overleg wat hiervoor nodig is. Iemand die introvert is, zal wellicht wat langer de tijd nodig hebben om na te denken en iemand met ADHD heeft misschien een plek nodig waar hij of zij even wordt ontzien van prikkels. Houd hier dan rekening mee of voorzie in deze behoefte. Zorg ook dat er nuance wordt aangebracht en verdiep jezelf in de werknemer in kwestie. Dit geldt overigens niet alleen voor neurodiversiteit, maar voor alle vormen van inclusie. Of het nou gaat om ras, gender, geloof of wat dan ook. Het moet allemaal geen bal uitmaken. Uiteindelijk behoren we allemaal tot het menselijk ras en moeten we het samen doen.”